Thyagaraja Vaibhavam: Balahamsa Raga

Showing posts with label Balahamsa Raga. Show all posts

Saturday, January 26, 2008

Thyagaraja Kriti - Viraaja Turaga - Raga Balahamsa

Transliteration–Telugu
Transliteration as per Modified Harvard-Kyoto (HK) Convention
(including Telugu letters – Short e, Short o) -

a A i I u U
R RR lR lRR
e E ai o O au M (H or :)

(e – short E – Long o – short O – Long)

k kh g gh n/G
c ch j jh n/J (jn – as in jnAna)
T Th D Dh N
t th d dh n
p ph b bh m
y r l L v
S sh s h

virAja turaga-balahaMsa

In the kRti ‘virAja turaga’ – rAga balahaMsa, SrI tyAgarAja asks Lord to make him free from illness.

pallavi
¹virAja turaga rAja rAj(E)Svara
nirAmayuni jEyavE

anupallavi
jar(A)di rOga yuta tanuvucE
nar(A)dhamulu(y)Emi sAdhinciri (virAja)

caraNam
nirantaramu sakala vishaya duHkha
paramparalacE civukaga madilO
dur-anta kAma madamunu bAdhincaga
dur-matuDE tyAgarAja sannuta (virAja)

Gist

O Lord speeding on garuDa! O Overlord of Emperors! O Lord praised by this tyAgarAja!

Make me free from illness.

With the body afflicted by diseases caused by ageing, what did the mean people accomplish?

As the body emaciates by the series of afflictions consequent on unceasing enjoyment of all sense-objects and

as evil-ended desires and arrogance etc, affect the mind,

one ultimately ends up as evil-some.

Word-by-word Meaning

pallavi
virAja turaga rAja rAja-ISvara
nirAmayuni jEyavE

O Lord speeding (turaga) on garuDa – king (rAja) of birds (vi) (virAja)! O Overlord (ISvara) of Emperors (rAja rAja) (rAjESvara)! Make me (jEyavE) free from illness (nirAmayuni).

anupallavi
jarA-Adi rOga yuta tanuvucE
nara-adhamulu-Emi sAdhinciri (virAja)

With the body (tanuvucE) afflicted by (yuta) (literally with) diseases (rOga) caused by (Adi) ageing (jarA) (literally old age) (jarAdi),
what (Emi) did the mean (adhamulu) people (nara) (narAdhamuluyEmi) accomplish (sAdhinciri)?
O Lord speeding on garuDa! O Overlord of Emperors! Make me free from illness.

caraNam
nirantaramu sakala vishaya duHkha
paramparalacE civukaga madilO
dur-anta kAma madamunu bAdhincaga
dur-matuDE tyAgarAja sannuta (virAja)

As the body emaciates (civukaga) by the series (parampalacE) of afflictions (duHkha) (literally grief) consequent on unceasing (nirantaramu) enjoyment of all (sakala) sense-objects (vishaya) and
as evil-ended (dur-anta) desires (kAma) and arrogance (madamunu) etc, affect (badhincaga) the mind (madilO) (literally in the mind),
one ultimately ends up as evil-some (durmatuDE) (literally evil minded);
O Lord praised (sannuta) by this tyAgarAja! O Lord speeding on garuDa! O Overlord of Emperors! Make me free from illness.

Notes –
References –
¹ – virAja –As per sthala purANa of tiruvahIndipuraM (tiru ahIndra puram) (near Cuddalore, Tamil Nadu), garuDa brought virAja river from vaikuNTha and SEsha brought pAtALa tIrthaM to the kshEtra. The name of the river there is ‘garuDa nadi’ – now colloquially called ‘gaDilaM’. Source –

Devanagari

ऎ,कॆ,चॆ.. - e,ke,ce..(short);
ए,के,चे.. - E,kE,cE..(long);
ऐ,कै,चै.. - ai,kai,cai..;
ऒ,कॊ,चॊ.. - o,ko,co..(short);
ओ,को,चो.. - O,kO,cO..(long);
औ,कौ,चौ.. -au,kau,cau..;

प. विराज तुरग राज रा(जे)श्वर
निरामयुनि जेयवे

अ. ज(रा)दि रोग युत तनुवुचे
न(रा)धमुलु(ये)मि साधिञ्चिरि (विराज)

च. निरन्तरमु सकल विषय दु:ख
परम्परलचे चिवुकग मदिलो
दुरन्त काम मदमुनु बाधिञ्चग
दुर्मतुडे त्यागराज सन्नुत (विराज)

Tamil

க,ச,ட,த,ப - 2-ख छ ठ थ फ; 3-ग ड द ब; 4-घ झ ढ ध भ
(ச3 - ஜ)
ஸ1 श - शिव - சிவன்
ரு2 ऋ - कृप - கிருபை

ப. விராஜ துரக3 ராஜ ரா(ஜே)ஸ்1வர
நிராமயுனி ஜேயவே

அ. ஜ(ரா)தி3 ரோக3 யுத தனுவுசே
ந(ரா)த4முலு(யே)மி ஸாதி4ஞ்சிரி (விராஜ)

ச. நிரந்தரமு ஸகல விஷய து3:க2
பரம்பரலசே சிவுகக3 மதி3லோ
து3ரந்த காம மத3முனு பா3தி4ஞ்சக3
து3ர்மதுடே3 த்யாக3ராஜ ஸன்னுத (விராஜ)

கருடன் மீது விரைவோனே! அரசர்க்கரசே!
(என்னை) நோயற்றவனாகச் செய்வாய்

மூப்பினால் விளையும் நோயுற்ற உடலுடன்
மனிதரில் இழிந்தோர் என்ன சாதித்தனர்?
கருடன் மீது விரைவோனே! அரசர்க்கரசே!
(என்னை) நோயற்றவனாகச் செய்வாய்

இடைவிடாது, அனைத்து விடய (துய்ப்பின்) துன்பத்
தொடரினால் (உடல்) மெலிய, மனத்தினில்,
தீய முடிவுடைய, இச்சை, செருக்கு (ஆகியவை) தாக்க,
தீயவுள்ளத்தோராகினர்; தியாகராசனால் போற்றப் பெற்றோனே!
கருடன் மீது விரைவோனே! அரசர்க்கரசே!
(என்னை) நோயற்றவனாகச் செய்வாய்

விடயம் - புலன்களால் நுகரப்படுபவை

Telugu

ప. విరాజ తురగ రాజ రాజేశ్వర
నిరామయుని జేయవే

అ. జరాది రోగ యుత తనువుచే
నరాధములుయేమి సాధించిరి (విరాజ)

చ. నిరంతరము సకల విషయ దు:ఖ
పరంపరలచే చివుకగ మదిలో
దురంత కామ మదమును బాధించగ
దుర్మతుడే త్యాగరాజ సన్నుత (విరాజ)

Kannada

ಪ. ವಿರಾಜ ತುರಗ ರಾಜ ರಾಜೇಶ್ವರ
ನಿರಾಮಯುನಿ ಜೇಯವೇ

ಅ. ಜರಾದಿ ರೋಗ ಯುತ ತನುವುಚೇ
ನರಾಧಮುಲುಯೇಮಿ ಸಾಧಿಂಚಿರಿ (ವಿರಾಜ)

ಚ. ನಿರಂತರಮು ಸಕಲ ವಿಷಯ ದು:ಖ
ಪರಂಪರಲಚೇ ಚಿವುಕಗ ಮದಿಲೋ
ದುರಂತ ಕಾಮ ಮದಮುನು ಬಾಧಿಂಚಗ
ದುರ್ಮತುಡೇ ತ್ಯಾಗರಾಜ ಸನ್ನುತ (ವಿರಾಜ)

Malayalam

പ. വിരാജ തുരഗ രാജ രാജേശ്വര
നിരാമയുനി ജേയവേ

അ. ജരാദി രോഗ യുത തനുവുചേ
നരാധമുലുയേമി സാധിഞ്ചിരി (വിരാജ)

ച. നിരന്തരമു സകല വിഷയ ദു:ഖ
പരമ്പരലചേ ചിവുകഗ മദിലോ
ദുരന്ത കാമ മദമുനു ബാധിഞ്ചഗ
ദുര്മതുഡേ ത്യാഗരാജ സന്നുത (വിരാജ)

Updated on 26 Jun 2009

Friday, January 25, 2008

Thyagaraja Kriti - Rama Sita Rama - Raga Balahamsa

Transliteration–Telugu
Transliteration as per Modified Harvard-Kyoto (HK) Convention
(including Telugu letters – Short e, Short o) -

a A i I u U
R RR lR lRR
e E ai o O au M (H or :)

(e – short E – Long o – short O – Long)

k kh g gh n/G
c ch j jh n/J (jn – as in jnAna)
T Th D Dh N
t th d dh n
p ph b bh m
y r l L v
S sh s h

rAma sItA rAma-balahaMsa

In the kRti ‘rAma sItA rAma rAma’ – rAga balahaMsa, SrI tyAgarAja asks Lord to accept his services.

pallavi
rAma sItA rAma rAma rAja tanaya rAma daSaratha
rAma sItA rAma rAma raghu kul(A)bdhi sOma

caraNam 1
uragamulu penagin(a)Tl(u)nnadi nA manasu
karuNa jEsi kaNTa jUci karamu paTTu rAma (rAma)

caraNam 2
sat-sati pati sEva sEyu ¹candamuna nA manasu
utsavamulu sEyuTak(²u)ppongenu rAma (rAma)

caraNam 3
³kalpa bhUjamuna tIga ⁴kaTTu rIti manasu
⁵kalpamul(e)nn(ai)na viDici ⁶kadaladu SrI rAma (rAma)

caraNam 4
⁷advaita sAmrAjyamul(a)bbin(a)TTu rAma
⁸sad-vairAgyamun(i)diyu ⁹sAyujyamE rAma (rAma)

caraNam 5
Agama nigamamulakun(a)rtham(i)di rAma
¹⁰tyAgarAjucE cEyinci ¹¹bhOgam(a)ndu rAma (rAma)

Gist

O Lord rAma! O Lord sItA rAma! O Prince rAma! O Lord daSaratha rAma! O Moon born in the Ocean of raghu Dynasty!

My mind feels as if snakes have constricted it; having mercy, looking at me, hold my hands.

Similar to a devoted wife rendering service to her husband, my mind too is zestful for undertaking festivities to You.

In the same manner as vines entwine the Wish-Tree, my mind shall not move away from You, no matter how many eons pass by.

Real indifference to Worldly pleasures is like attainment of the empire of non-duality; this too amounts to being united with You.

This is the substance of Agamas and vEdas.

May You enjoy getting service done by the hands of this tyAgarAja.

Word-by-word Meaning

pallavi
rAma sItA rAma rAma rAja tanaya rAma daSaratha
rAma sItA rAma rAma raghu kula-abdhi sOma

O Lord rAma! O Lord sItA rAma! O Lord rAma! O Prince – son (tanaya) of King (rAja) rAma!
O Lord daSaratha rAma! O Lord sItA rAma! O Lord rAma! O Moon (sOma) born in the Ocean (abdhi) of raghu Dynasty (kula) (kulAbdhi)!

caraNam 1
uragamulu penagina-aTlu-unnadi nA manasu
karuNa jEsi kaNTa jUci karamu paTTu rAma (rAma)

My (nA) mind (manasa) feels (unnadi) (literally is) as if (aTlu) snakes (uragamulu) have constricted (penagina) (literally entwined) (penaginaTlunnadi) it;
O Lord rAma! having (jEsi) mercy (karuNa), looking (kaNTa jUci) at me , hold (paTTu) my hands (karamu);
O Lord rAma! O Lord sItA rAma! O Lord rAma! O Prince rAma! O Lord daSaratha rAma! O Lord sItA rAma! O Lord rAma! O Moon born in the Ocean of raghu Dynasty!

caraNam 2
sat-sati pati sEva sEyu candamuna nA manasu
utsavamulu sEyuTaku-uppongenu rAma (rAma)

O Lord rAma! Similar to (candamuna) a devoted wife (sat-sati) rendering (sEyu) service (sEva) to her husband (pati),
my (nA) mind (manasu) too is zestful (uppongenu) for undertaking (sEyuTaku) (sEyuTakuppongenu) festivities (utsavamulu) to You;
O Lord rAma! O Lord sItA rAma! O Lord rAma! O Prince rAma! O Lord daSaratha rAma! O Lord sItA rAma! O Lord rAma! O Moon born in the Ocean of raghu Dynasty!

caraNam 3
kalpa bhUjamuna tIga kaTTu rIti manasu
kalpamulu-enni-aina viDici kadaladu SrI rAma (rAma)

O Lord SrI rAma! In the same manner (rIti) as vines (tIga) entwine (kaTTu) (literally bind) the Wish-Tree (kalpa bhUja) (bhUjamuna),
my mind (manasu) shall not move (kadaladu) away (viDici) from You no matter how many (enni) eons (kalpamulu) pass by (aina) (kalpamulennaina);
O Lord rAma! O Lord sItA rAma! O Lord rAma! O Prince rAma! O Lord daSaratha rAma! O Lord sItA rAma! O Lord rAma! O Moon born in the Ocean of raghu Dynasty!

caraNam 4
advaita sAmrAjyamulu-abbina-aTTu rAma
sad-vairAgyamunu-idiyu sAyujyamE rAma (rAma)

O Lord rAma! Real indifference to Worldly pleasures (sad-vairAgyamunu) is like (aTTu) attainment (abbina) (abbinaTTu) of the empire (sAmrAjyamulu) (literally empires) (sAmrAjyamulabbinaTTu) of non-duality (advaita);
O Lord rAma! this too (idiyu) (sad-vairAgyamunidiyu) amounts to being united with You (sAyujyamE);
O Lord rAma! O Lord sItA rAma! O Lord rAma! O Prince rAma! O Lord daSaratha rAma! O Lord sItA rAma! O Lord rAma! O Moon born in the Ocean of raghu Dynasty!

caraNam 5
Agama nigamamulakunu-arthamu-idi rAma
tyAgarAjucE cEyinci bhOgamu-andu rAma (rAma)

O Lord rAma! This (idi) is the substance (arthamu) of Agamas and vEdas (nigamulakunu) (nigamamulakunarthamidi);
O Lord rAma! may You enjoy (bhOgamu andu) (bhOgamandu) getting service done (cEyinci) by the hands of this tyAgarAja (tyAgarAjucE);
O Lord rAma! O Lord sItA rAma! O Lord rAma! O Prince rAma! O Lord daSaratha rAma! O Lord sItA rAma! O Lord rAma! O Moon born in the Ocean of raghu Dynasty!

Notes –
Variations –
General – The order of caraNas 2 and 3 are interchanged in some books.

¹ – candamuna – candAna : According to context, ‘candamuna’ seems to be the appropriate word.

² – uppongenu – uppongini : As ‘uppongenu’ is the appropriate word, the same has been adopted.

⁴ – kaTTu rIti manasu – kaTTu rIti nA manasu.

⁶ – kadaladu – kadalanu. According to the context, ‘kadaladu’ is the appropriate word.

⁸ – sad-vairAgyamunidiyu – sad-vairAgyamu nidhiyu : If 'nidhiyu' is correct, then it should be 'sad-vairAgya' (adjective) to qualify 'nidhiyu'. But as it is clearly given as 'sad-vairAgyamu' (noun), 'nidhiyu' does not seem to be appropriate. Therefore, it has been taken as 'sad-vairAgyamunu + idiyu' (sad-vairAgyamunidiyu).

¹¹ – bhOgamandu – bhOgamondu : 'bhOgamandu’ seems to be more appropriate; this word has been used by SrI tyAgarAja in two other kRitis also (‘namminavArini maracEdi’ – rAga bhairavi and ‘E nOmu nOcitimO’ – rAga punnAgavarALi).

References –
³ – kalpa bhUja – kalpa vRksha – One of the five trees that emerged while churning the Milk Ocean. It is stated to be entwined by vines – In the lalitA sahasra nAmaM, one of the names of Mother is ‘bhaktimat kalpa latikA’ – to the devotees, wishes-yielding kalpa creeper.

⁵ – kalpa - A day of brahmA or 1000 yugAs – 4,320,000 mortal years
- this is the duration of the World.
- 30 such days of brahmA is one month and 12 months a year
- 100 such years is the lifetime of brahmA
- 50 such years have elapsed and we are in 51st year of brahmA
- known as SvEta varAha kalpa
- At the end of 100 years of brahmA the world is annihilated
Source – Monier’s Sanskrit Dictionary

⁹ – sAyujya - The following verse from Sivananda Lahari (verse 28) is relevant –
sArUpyaM tava pUjanE Siva mahAdEvEti saMkIrtanE
sAmIpyaM Siva-bhakti-dhurya-janatA-sAMgatya-saMbhAshaNE
sAlOkyaM ca carAcarAtmaka-tanu-dhyAnE bhavanI-patE
sAyujyaM mama siddha-matra bhavati svAmin kRtArtOsmyahaM

O Lord of bhavAnI! I attain -
to similarity of form with Thee by performing Thy ritualistic worship;
to closeness with Thee by singing Thy praise;
to residence in Thy heavenly plane by associating and conversing with Thy noble devotees; and
to oneness with Thee by contemplating on Thy form constituted of the whole of this living and non-living world.
Thus in this very embodiment I shall attain life’s fulfilment.
(Translation by Swami Tapasyananda)

Comments -
⁷ – advaita sAmrAjyamu – Empire of non-duality - Please refer to kRti of sadASiva brahmEndra – ‘khElati piNDANDE’ wherein he mentions ‘haMsas-sOhaM sOhaM- haMsamiti’.

¹⁰ - tyAgarAjucE cEyinci – getting (service) done by the hands of tyAgarAja – tyAgarAja seeks anugraha of the Lord for performing services to the Lord. Please refer to discourse of kAnci mahAsvami on 'advaita sAdhana'

"The word ‘anugraha’ may also be interpreted as follows. The prefix ‘anu’ stands for concordance or conformity; also continuance. The word ‘graha’ connotes a catching up. When we try to catch up with the Lord by following or conforming with His attributeless nature, by the same principle of conformity He comes and catches us up. That is ‘anugraha’. The mind of us, instead of being steadfast in its work of ‘catching up’ with the Lord, may also run away from Him. Even then the Lord’s Grace follows us and makes us ‘catch up’. That is ‘anugraha’."

"It is actually a running race between ISvara and the jIva. The jIva tries to catch up with ISvara. But ISvara thinks it unfair to grant Realisation of brahman to this jIva ‘who has so much balance of karma’. And the jIva having failed to catch up, gives up the attempt and allows itself to be carried away by all worldly distractions. That is the time when ISvara follows him with compassion and makes the ‘catching-up’ possible. But this compassionate easing up is done in a subtle way. It turns the mind towards spiritual matters; that is what it means for ISvara to ‘catch up’. At the same time it is done so gradually that the full ‘catching up’ of the jIva with ISvara does not happen before the time for it is due. To that extent ISvara ‘slips’ away. But that itself makes the jIva fall headlong into the bottomless pit of sin and again the compassionate grip of ISvara tightens. This tightening and loosening goes on and on until the jIva fills up its mind fully with ISvara and nothing else. And that is the time for the consummation of the ‘anugraha’. "

¹¹ – bhOgamandu – May You Enjoy - this is to be related to caraNa 2 wherein SrI tyAgarAja states that he is zestful for performing services to Him. This is called ‘kAntAsakti’ (love as that of a wife) in 'nArada bhakti sUtras' (82).

Devanagari

ऎ,कॆ,चॆ.. - e,ke,ce..(short);
ए,के,चे.. - E,kE,cE..(long);
ऐ,कै,चै.. - ai,kai,cai..;
ऒ,कॊ,चॊ.. - o,ko,co..(short);
ओ,को,चो.. - O,kO,cO..(long);
औ,कौ,चौ.. -au,kau,cau..;

प. राम सीता राम राम राज तनय राम दशरथ
राम सीता राम राम रघु कु(ला)ब्धि सोम

च1. उरगमुलु पॆनगि(न)(ट्लु)न्नदि ना मनसु
करुण जेसि कण्ट जूचि करमु पट्टु राम (राम)

च2. सत्सति पति सेव सेयु चन्दमुन ना मनसु
उत्सवमुलु सेयुट(कु)प्पॊंगॆनु राम (राम)

च3. कल्प भूजमुन तीग कट्टु रीति मनसु
कल्पमु(लॆ)(न्नै)न विडिचि कदलदु श्री राम (राम)

च4. अद्वैत साम्राज्यमु(ल)ब्बि(न)ट्टु राम
स(द्वै)राग्यमु(नि)दियु सायुज्यमे राम (राम)

च5. आगम निगममुलकु(न)र्थ(मि)दि राम
त्यागराजुचे चेयिञ्चि भोग(म)न्दु राम (राम)

Tamil

க,ச,ட,த,ப - 2-ख छ ठ थ फ; 3-ग ड द ब; 4-घ झ ढ ध भ
(ச3 - ஜ)
ஸ1 श - शिव - சிவன்
ரு2 ऋ - कृप - கிருபை

ப. ராம ஸீதா ராம ராம ராஜ தனய ராம த3ஸ1ரத2
ராம ஸீதா ராம ராம ரகு4 கு(லா)ப்3தி4 ஸோம

ச1. உரக3முலு பெனகி3(ன)ட்(லு)ன்னதி3 நா மனஸு
கருண ஜேஸி கண்ட ஜூசி கரமு பட்டு ராம (ராம)

ச2. ஸத்-ஸதி பதி ஸேவ ஸேயு சந்த3முன நா மனஸு
உத்ஸவமுலு ஸேயுட(கு)ப்பொங்கெ3னு ராம (ராம)

ச3. கல்ப பூ4ஜமுன தீக3 கட்டு ரீதி மனஸு
கல்பமு(லெ)ன்(னை)ன விடி3சி கத3லது3 ஸ்ரீ ராம (ராம)

ச4. அத்3வைத ஸாம்ராஜ்யமு(ல)ப்3பி3(ன)ட்டு ராம
ஸத்3-வைராக்3யமு(னி)தி3யு ஸாயுஜ்யமே ராம (ராம)

ச5. ஆக3ம நிக3மமுலகு(ன)ர்த2(மி)தி3 ராம
த்யாக3ராஜுசே சேயிஞ்சி போ4க3(ம)ந்து3 ராம (ராம)

இராமா! சீதாராமா! இராமா! இளவரசே! இராமா! தசரதராமா!
சீதாராமா! இராமா! இரகு குலக்கடலிலுத்த மதியே!

1. அரவுகள் பிணைத்தது போன்றுள்ளது எனது மனம்;
கருணை புரிந்து, கண்ணால் நோக்கி, கைப்பற்றுவாய், இராமா!
இராமா! சீதாராமா! இராமா! இளவரசே! இராமா! தசரதராமா!
சீதாராமா! இராமா! இரகு குலக்கடலிலுத்த மதியே!

2. உண்மையான மனைவி, கணவன் சேவை செய்தற் போன்று,
எனது மனம் திருவிழா கொண்டாடப் பொங்கியது, இராமா!
இராமா! சீதாராமா! இராமா! இளவரசே! இராமா! தசரதராமா!
சீதாராமா! இராமா! இரகு குலக்கடலிலுத்த மதியே!

3. கற்ப தருவினை கொடிகள் பிணைத்தாற் போன்று, (எனது) மனம்
கற்பங்கள் எத்தனையாகினும் (உன்னை) விட்டகலாது, இராமா!
இராமா! சீதாராமா! இராமா! இளவரசே! இராமா! தசரதராமா!
சீதாராமா! இராமா! இரகு குலக்கடலிலுத்த மதியே!

4. இரண்டன்மைப் பேரரசினை யடைதல் போன்று, இராமா!
உண்மையான பற்றறுத்தலும்; இஃதும் சாயுச்சியமே, இராமா!
இராமா! சீதாராமா! இராமா! இளவரசே! இராமா! தசரதராமா!
சீதாராமா! இராமா! இரகு குலக்கடலிலுத்த மதியே!

5. ஆகமங்கள், மறைகளின் பொருளிதுவே, இராமா!
தியாகராசனால் சேவை செய்வித்து, களிப்பெய்துவாய், இராமா!
இராமா! சீதாராமா! இராமா! இளவரசே! இராமா! தசரதராமா!
சீதாராமா! இராமா! இரகு குலக்கடலிலுத்த மதியே!

கற்பதரு - வானோர் தரு
கற்பம் - ஆயிரங்கோடியாண்டுகள்
இரண்டன்மை - அத்துவைதம்
பற்றறுத்தல் - 'வைராக்கியம்' எனப்படும் உலக இன்பங்களத் துறந்த நிலை
சாயுச்சியம் - இறைவனுடன் ஒன்றுதல்
தியாகராசனால் சேவை செய்வித்து - 'தியாகராசனின் கரங்களால் சேவை செய்வித்து' என்றும் பொருள் கொள்ளலாம்.
தியாகராசனால் சேவை செய்வித்து - இரண்டாவது சரணத்தில் கூறியது.

Telugu

ప. రామ సీతా రామ రామ రాజ తనయ రామ దశరథ
రామ సీతా రామ రామ రఘు కులాబ్ధి సోమ

చ1. ఉరగములు పెనగినట్లున్నది నా మనసు
కరుణ జేసి కంట జూచి కరము పట్టు రామ (రామ)

చ2. సత్సతి పతి సేవ సేయు చందమున నా మనసు
ఉత్సవములు సేయుటకుప్పొంగెను రామ (రామ)

చ3. కల్ప భూజమున తీగ కట్టు రీతి మనసు
కల్పములెన్నైన విడిచి కదలదు శ్రీ రామ (రామ)

చ4. అద్వైత సామ్రాజ్యములబ్బినట్టు రామ
సద్వైరాగ్యమునిదియు సాయుజ్యమే రామ (రామ)

చ5. ఆగమ నిగమములకునర్థమిది రామ
త్యాగరాజుచే చేయించి భోగమందు రామ (రామ)

Kannada

ಪ. ರಾಮ ಸೀತಾ ರಾಮ ರಾಮ ರಾಜ ತನಯ ರಾಮ ದಶರಥ
ರಾಮ ಸೀತಾ ರಾಮ ರಾಮ ರಘು ಕುಲಾಬ್ಧಿ ಸೋಮ

ಚ1. ಉರಗಮುಲು ಪೆನಗಿನಟ್ಲುನ್ನದಿ ನಾ ಮನಸು
ಕರುಣ ಜೇಸಿ ಕಂಟ ಜೂಚಿ ಕರಮು ಪಟ್ಟು ರಾಮ (ರಾಮ)

ಚ2. ಸತ್ಸತಿ ಪತಿ ಸೇವ ಸೇಯು ಚಂದಮುನ ನಾ ಮನಸು
ಉತ್ಸವಮುಲು ಸೇಯುಟಕುಪ್ಪೊಂಗೆನು ರಾಮ (ರಾಮ)

ಚ3. ಕಲ್ಪ ಭೂಜಮುನ ತೀಗ ಕಟ್ಟು ರೀತಿ ಮನಸು
ಕಲ್ಪಮುಲೆನ್ನೈನ ವಿಡಿಚಿ ಕದಲದು ಶ್ರೀ ರಾಮ (ರಾಮ)

ಚ4. ಅದ್ವೈತ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಮುಲಬ್ಬಿನಟ್ಟು ರಾಮ
ಸದ್ವೈರಾಗ್ಯಮುನಿದಿಯು ಸಾಯುಜ್ಯಮೇ ರಾಮ (ರಾಮ)

ಚ5. ಆಗಮ ನಿಗಮಮುಲಕುನರ್ಥಮಿದಿ ರಾಮ
ತ್ಯಾಗರಾಜುಚೇ ಚೇಯಿಂಚಿ ಭೋಗಮಂದು ರಾಮ (ರಾಮ)

Malayalam

പ. രാമ സീതാ രാമ രാമ രാജ തനയ രാമ ദശരഥ
രാമ സീതാ രാമ രാമ രഘു കുലാബ്ധി സോമ

ച1. ഉരഗമുലു പെനഗിനട്ലുന്നദി നാ മനസു
കരുണ ജേസി കണ്ട ജൂചി കരമു പട്ടു രാമ (രാമ)

ച2. സത്സതി പതി സേവ സേയു ചന്ദമുന നാ മനസു
ഉത്സവമുലു സേയുടകുപ്പൊങ്ഗെനു രാമ (രാമ)

ച3. കല്പ ഭൂജമുന തീഗ കട്ടു രീതി മനസു
കല്പമുലെന്നൈന വിഡിചി കദലദു ശ്രീ രാമ (രാമ)

ച4. അദ്വൈത സാമ്രാജ്യമുലബ്ബിനട്ടു രാമ
സദ്വൈരാഗ്യമുനിദിയു സായുജ്യമേ രാമ (രാമ)

ച5. ആഗമ നിഗമമുലകുനര്ഥമിദി രാമ
ത്യാഗരാജുചേ ചേയിഞ്ചി ഭോഗമന്ദു രാമ (രാമ)

Updated on 25 Jun 2009

Thursday, January 24, 2008

Thyagaraja Kriti - Rama Eva Daivatam - Raga Balahamsa

Transliteration–Telugu
Transliteration as per Modified Harvard-Kyoto (HK) Convention
(including Telugu letters – Short e, Short o) -

a A i I u U
R RR lR lRR
e E ai o O au M (H or :)

(e – short E – Long o – short O – Long)

k kh g gh n/G
c ch j jh n/J (jn – as in jnAna)
T Th D Dh N
t th d dh n
p ph b bh m
y r l L v
S sh s h

rAma Eva daivataM-balahaMsa

In the kRti ‘rAma Eva daivataM’ – rAga balahaMsa, SrI tyAgarAja sings praises of the Lord. This song is completely in saMskRta.

pallavi
rAma Eva daivataM raghu kula tilakO mE

caraNam 1
vigata kAma mOha madO
vimala hRdaya Subha phaladO (rAma)

caraNam 2
jita gautama kRta SApO
nata varada sItApO (rAma)

caraNam 3
bhakta citta ¹tApa harO
²bhAvuka dAna caturO (rAma)

caraNam 4
sura tAraka gaNa candrO
³mura ⁴narak(E)bha mRg(E)ndrO (rAma)

caraNam 5
hari padmaja ⁵Sarv(E)SO
⁶harid(a)Sva su-sankASO (rAma)

caraNam 6
tyAgarAja hRt-sadanO
nAga rAja vara SayanO (rAma)

Gist

Only Lord SrI rAma – the most distinguished of raghu dynasty - is God for me.
Only Lord SrI rAma -

who is free from desires, delusion and arrogance,

the Bestower of auspicious results to the pure hearted,

the redeemer of ahalyA cursed by sage gautama – her husband,

the Consort of sItA who bestows boons to those who supplicate to Him,

the Reliever of distress of the minds of devotees,

the Competent One who grants good fortune,

the Moon in the midst of multitude of stars called celestials,

the Lion to the elephants called demons mura and naraka,

the Overlord of the Trinity – hari, brahmA and Siva,

who has splendour of Sun,

the Lord resident in the heart of this tyAgarAja,

the Great Lord reclining on the couch of the SEsha

- is God for me.

Word-by-word Meaning

pallavi
rAma Eva daivataM raghu kula tilakO mE

Only (Eva) Lord SrI rAma – the most distinguished (tilaka) (tilakO) (literally auspicious mark on forehead) of raghu dynasty (kula) - is God (daivataM) for me (mE).

caraNam 1
vigata kAma mOha madO
vimala hRdaya Subha phaladO (rAma)

Only Lord SrI rAma -
who is free from (vigata) desires (kAma), delusion (mOha) and arrogance (mada) (madO),
the Bestower of auspicious (Subha) results (phalada) (phaladO) to the pure (vimala) hearted (hRdaya) and
the most distinguished of raghu dynasty - is God for me.

caraNam 2
jita gautama kRta SApO
nata varada sItApO (rAma)

Only Lord SrI rAma –
the redeemer (jita) (literally vanquisher) of ahalyA cursed (kRta SApa) (SApO) by sage gautama – her husband,
the Consort (pa) of sItA (sItApO) who bestows boons (varada) to those who supplicate (nata) to Him, and
the most distinguished of raghu dynasty - is God for me.

caraNam 3
bhakta citta tApa harO
bhAvuka dAna caturO (rAma)

Only Lord SrI rAma –
the Reliever (hara) (harO) of distress (tApa) of the minds (citta) of devotees (bhakta),
the Competent One (catura) (caturO) who grants (dAna) good fortune (bhAvuka), and
the most distinguished of raghu dynasty - is God for me.

caraNam 4
sura tAraka gaNa candrO
mura naraka-ibha mRga-indrO (rAma)

Only Lord SrI rAma –
the Moon (candra) (candrO) in the midst of multitude (gaNa) of stars (tAraka) called celestials (sura),
the Lion – Lord (indra) of animals (mRga) (mRgEndrO) – to the elephants (ibha) called demons mura and naraka (narakEbha), and
the most distinguished of raghu dynasty - is God for me.

caraNam 5
hari padmaja Sarva-ISO
harit-aSva su-sankASO (rAma)

Only Lord SrI rAma –
the Overlord (ISa) of the Trinity – hari, brahmA – born of Lotus (padmaja) and Siva (Sarva) (SarvESO),
who has splendour (su-sankASa) (sankASO) of Sun – one with pale red (harit) horses (aSva) (haridaSva) and
the most distinguished of raghu dynasty - is God for me.

caraNam 6
tyAgarAja hRt-sadanO
nAga rAja vara SayanO (rAma)

Only Lord SrI rAma –
the Lord resident (sadana) (sadanO) in the heart (hRt) of this tyAgarAja,
the Great (vara) Lord reclining (Sayana) (SayanO) on the couch of the SEsha – the king (rAja) of serpents (nAga) and
the most distinguished of raghu dynasty - is God for me.

Notes –
Variations –
¹ – tApa – pApa : ‘citta tApa’ is more appropriate and therefore, accordingly, adopted here.

References –
³ – mura - demon slayed by SrI kRshNa. This is part of the story pertaining to slaying of bhaumAsura (narakAsura) by SrI kRshNa related in SrImad bhAgavataM, Book 10, Chapter 59. Story of demon mura

⁴ – naraka – also known as bhaumAsura – killed by SrI kRshNa related in SrImad bhAgavataM, Book 10, Chapter 59. Story of narakAsura aka bhaumAsura

⁵ – Sarva – For the details of names of Lord Siva, see 'Sata rudrIya’ by sage vyAsa

⁶ – haridaSva – One of the name of sUrya in Aditya hRdaya stOtraM.

Comments -
² – bhAvuka – In some books, this word seems to have been translated as 'salvation'. From the preceding word 'catura (caturO), such a meaning may be appropriate. But, Sanskrit and telugu dictionaries do not mention such a meaning for 'bhAvuka'.

Devanagari

ऎ,कॆ,चॆ.. - e,ke,ce..(short);
ए,के,चे.. - E,kE,cE..(long);
ऐ,कै,चै.. - ai,kai,cai..;
ऒ,कॊ,चॊ.. - o,ko,co..(short);
ओ,को,चो.. - O,kO,cO..(long);
औ,कौ,चौ.. -au,kau,cau..;

प. राम एव दैवतं रघु कुल तिलको मे

च1. विगत काम मोह मदो
विमल हृदय शुभ फलदो (राम)

च2. जित गौतम कृत शापो
नत वरद सीतापो (राम)

च3. भक्त चित्त ताप हरो
भावुक दान चतुरो (राम)

च4 सुर तारक गण चन्द्रो
मुर नर(के)भ मृ(गे)न्द्रो (राम)

च5. हरि पद्मज श(र्वे)शो
हरि(द)श्व सु-संकाशो (राम)

च6. त्यागराज हृत्सदनो
नाग राज वर शयनो (राम)

Tamil

க,ச,ட,த,ப - 2-ख छ ठ थ फ; 3-ग ड द ब; 4-घ झ ढ ध भ
(ச3 - ஜ)
ஸ1 श - शिव - சிவன்
ரு2 ऋ - कृप - கிருபை

ப. ராம ஏவ தை3வதம் ரகு4 குல திலகோ மே

ச1. விக3த காம மோஹ மதோ3
விமல ஹ்ரு2த3ய ஸு1ப4 ப2லதோ3 (ராம)

ச2. ஜித கௌ3தம க்ரு2த ஸா1போ
நத வரத3 ஸீதாபோ (ராம)

ச3. ப4க்த சித்த தாப ஹரோ
பா4வுக தா3ன சதுரோ (ராம)

ச4 ஸுர தாரக க3ண சந்த்3ரோ
முர நர(கே)ப4 ம்ரு2(கே3)ந்த்3ரோ (ராம)

ச5. ஹரி பத்3மஜ ஸ1ர்(வே)ஸோ1
ஹரி(த3)ஸ்1வ ஸு-ஸங்காஸோ1 (ராம)

ச6. த்யாக3ராஜ ஹ்ரு2த்-ஸத3னோ
நாக3 ராஜ வர ஸ1யனோ (ராம)

இரகு குலத்திலகமாகிய இராமனே எனக்கு தெய்வம்!

1. ஆசை, மயக்கம் மற்றும் செருக்கற்ற,
தூய இதயத்தோருக்கு நற்பயனளிக்கும்,
இரகு குலத்திலகமாகிய இராமனே எனக்கு தெய்வம்!

2. கௌதம முனிவரின் சாபத்தினைப் போக்கிய,
பணிந்தோருக்கருளும் சீதைக் கேள்வனாகிய,
இரகு குலத்திலகமாகிய இராமனே எனக்கு தெய்வம்!

3. தொண்டரின் மனவெம்மை நீக்கும்,
பேறருளும் திறமையுடைய,
இரகு குலத்திலகமாகிய இராமனே எனக்கு தெய்வம்!

4. சுரரெனும் தாரைகளிடை மதியும்,
முரன், நரகனெனும் யானைகளுக்குச் சிங்கமும்,
இரகு குலத்திலகமுமாகிய இராமனே எனக்கு தெய்வம்!

5. அரி, மலரோன் மற்றும் சர்வனுக்கும் தலைவனாகிய,
பரிதி நிகரொளியுடைய,
இரகு குலத்திலகமாகிய இராமனே எனக்கு தெய்வம்!

6. தியாகராசனின் இதயத்துறையும்,
உயர் அரவரசன் மேற்றுயிலும்,
இரகு குலத்திலகமாகிய இராமனே எனக்கு தெய்வம்!

கௌதம முனிவரின் சாபம் - அகலியைக்கிட்ட சாபம்
முரன், நரகன் - கண்ணனால் வதைக்கப் பட்ட அரக்கர்கள்
மலரோன் - பிரமன்
சர்வன் - சிவன்

Telugu

ప. రామ ఏవ దైవతం రఘు కుల తిలకో మే

చ1. విగత కామ మోహ మదో
విమల హృదయ శుభ ఫలదో (రామ)

చ2. జిత గౌతమ కృత శాపో
నత వరద సీతాపో (రామ)

చ3. భక్త చిత్త తాప హరో
భావుక దాన చతురో (రామ)

చ4 సుర తారక గణ చంద్రో
ముర నరకేభ మృగేంద్రో (రామ)

చ5. హరి పద్మజ శర్వేశో
హరిదశ్వ సు-సంకాశో (రామ)

చ6. త్యాగరాజ హృత్సదనో
నాగ రాజ వర శయనో (రామ)

Kannada

ಪ. ರಾಮ ಏವ ದೈವತಂ ರಘು ಕುಲ ತಿಲಕೋ ಮೇ

ಚ1. ವಿಗತ ಕಾಮ ಮೋಹ ಮದೋ
ವಿಮಲ ಹೃದಯ ಶುಭ ಫಲದೋ (ರಾಮ)

ಚ2. ಜಿತ ಗೌತಮ ಕೃತ ಶಾಪೋ
ನತ ವರದ ಸೀತಾಪೋ (ರಾಮ)

ಚ3. ಭಕ್ತ ಚಿತ್ತ ತಾಪ ಹರೋ
ಭಾವುಕ ದಾನ ಚತುರೋ (ರಾಮ)

ಚ4 ಸುರ ತಾರಕ ಗಣ ಚಂದ್ರೋ
ಮುರ ನರಕೇಭ ಮೃಗೇಂದ್ರೋ (ರಾಮ)

ಚ5. ಹರಿ ಪದ್ಮಜ ಶರ್ವೇಶೋ
ಹರಿದಶ್ವ ಸು-ಸಂಕಾಶೋ (ರಾಮ)

ಚ6. ತ್ಯಾಗರಾಜ ಹೃತ್ಸದನೋ
ನಾಗ ರಾಜ ವರ ಶಯನೋ (ರಾಮ)

Malayalam

പ. രാമ ഏവ ദൈവതം രഘു കുല തിലകോ മേ

ച1. വിഗത കാമ മോഹ മദോ
വിമല ഹൃദയ ശുഭ ഫലദോ (രാമ)

ച2. ജിത ഗൌതമ കൃത ശാപോ
നത വരദ സീതാപോ (രാമ)

ച3. ഭക്ത ചിത്ത താപ ഹരോ
ഭാവുക ദാന ചതുരോ (രാമ)

ച4 സുര താരക ഗണ ചന്ദ്രോ
മുര നരകേഭ മൃഗേന്ദ്രോ (രാമ)

ച5. ഹരി പദ്മജ ശര്വേശോ
ഹരിദശ്വ സു-സങ്കാശോ (രാമ)

ച6. ത്യാഗരാജ ഹൃത്സദനോ
നാഗ രാജ വര ശയനോ (രാമ)

Updated on 24 Jun 2009

Wednesday, January 23, 2008

Thyagaraja Kriti - Parulanu Vedanu - Raga Balahamsa

Transliteration–Telugu
Transliteration as per Modified Harvard-Kyoto (HK) Convention
(including Telugu letters – Short e, Short o) -

a A i I u U
R RR lR lRR
e E ai o O au M (H or :)

(e – short E – Long o – short O – Long)

k kh g gh n/G
c ch j jh n/J (jn – as in jnAna)
T Th D Dh N
t th d dh n
p ph b bh m
y r l L v
S sh s h

parulanu vEDanu-balahaMsa

In the kRti ‘parulanu vEDanu’ – rAga balahaMsa, SrI tyAgarAja states categorically that he will not approach anyone else.

pallavi
parulanu vEDanu patita pAvanuDA

anupallavi
kari varadA nIvE ¹kAnkshatO brOvum(i)ka (paru)

caraNam
amara vara nIdu nAm(A)tiSayambE
jIvanamu ²sEyuc(u)nnAnu SrI tyAgarAja vinuta (paru)

Gist

O Purifier of the fallen! O Lord who bestowed boons on gajEndra! O Excellent of the celestials! O Lord praised by this tyAgaraja!

I shall not beseech others.

Further also, You alone should protect me willingly.

I am still carrying on my livelihood only because of the wonder called Your name.

Word-by-word Meaning

pallavi
parulanu vEDanu patita pAvanuDA

O Purifier (pAvanuDA) of the fallen (patita)! I shall not beseech (vEDanu) others (parulanu).

anupallavi
kari varadA nIvE kAnkshatO brOvumu-ika (paru)

O Lord who bestowed boons (varadA) on gajEndra – the elephant (kari)! Further also (ika), You alone (nIvE) should protect (brOvumu) (brOvumika) me willingly (kAnkshatO) (literally desire);
O Purifier of the fallen! I shall not beseech others.

caraNam
amara vara nIdu nAma-atiSayambE
jIvanamu sEyucu-unnAnu SrI tyAgarAja vinuta (paru)

O Excellent (vara) of the celestials (amara)! I am still carrying on (sEyucu unnAnu) (sEyucunnAnu) my livelihood (jIvanamu) only because of the wonder (atiSayambE) called Your (nIdu) name (nAma) (nAmAtiSayambE);
O Lord praised (vinuta) by this tyAgaraja! O Purifier of the fallen! I shall not beseech others.

Notes –
Variations –
¹ – kAnksha – AkAnksha. According to saMskRta and telugu dictionaries, both words mean same.

² – sEyucunnAnu – sEyunnAnu’. As the word ‘sEyucunnAnu’ is appropriate, the same has been adopted.

Devanagari

ऎ,कॆ,चॆ.. - e,ke,ce..(short);
ए,के,चे.. - E,kE,cE..(long);
ऐ,कै,चै.. - ai,kai,cai..;
ऒ,कॊ,चॊ.. - o,ko,co..(short);
ओ,को,चो.. - O,kO,cO..(long);
औ,कौ,चौ.. -au,kau,cau..;

प. परुलनु वेडनु पतित पावनुडा

अ. करि वरदा नीवे कांक्षतो ब्रोवु(मि)क (प)

च. अमर वर नीदु ना(मा)तिशयम्बे
जीवनमु सेयु(चु)न्नानु श्री त्यागराज विनुत (प)

Tamil

க,ச,ட,த,ப - 2-ख छ ठ थ फ; 3-ग ड द ब; 4-घ झ ढ ध भ
(ச3 - ஜ)
ஸ1 श - शिव - சிவன்
ரு2 ऋ - कृप - கிருபை

ப. பருலனு வேட3னு பதித பாவனுடா3

அ. கரி வரதா3 நீவே காங்க்ஷதோ ப்3ரோவு(மி)க (ப)

ச. அமர வர நீது3 நா(மா)திஸ1யம்பே3
ஜீவனமு ஸேயு(சு)ன்னானு ஸ்ரீ த்யாக3ராஜ வினுத (ப)

பிறரை வேண்டேன், வீழ்ந்தோரை புனிதப்படுத்துவோனே!

கரிக்கருள்வோனே! நீயே விரும்பிக் காப்பாயினியும்;
பிறரை வேண்டேன், வீழ்ந்தோரை புனிதப்படுத்துவோனே!

அமரிற் சிறந்தோனே! உனது பெயரின் அதிசயமே (நான்)
வாழ்க்கை நடத்திக்கொண்டிருக்கின்றேன்; தியாகராசனால் போற்றப் பெற்றோனே!
பிறரை வேண்டேன், வீழ்ந்தோரை புனிதப்படுத்துவோனே!

Telugu

ప. పరులను వేడను పతిత పావనుడా

అ. కరి వరదా నీవే కాంక్షతో బ్రోవుమిక (ప)

చ. అమర వర నీదు నామాతిశయంబే
జీవనము సేయుచున్నాను శ్రీ త్యాగరాజ వినుత (ప)

Kannada

ಪ. ಪರುಲನು ವೇಡನು ಪತಿತ ಪಾವನುಡಾ

ಅ. ಕರಿ ವರದಾ ನೀವೇ ಕಾಂಕ್ಷತೋ ಬ್ರೋವುಮಿಕ (ಪ)

ಚ. ಅಮರ ವರ ನೀದು ನಾಮಾತಿಶಯಂಬೇ
ಜೀವನಮು ಸೇಯುಚುನ್ನಾನು ಶ್ರೀ ತ್ಯಾಗರಾಜ ವಿನುತ (ಪ)

Malayalam

പ. പരുലനു വേഡനു പതിത പാവനുഡാ

അ. കരി വരദാ നീവേ കാങ്ക്ഷതോ ബ്രോവുമിക (പ)

ച. അമര വര നീദു നാമാതിശയമ്ബേ
ജീവനമു സേയുചുന്നാനു ശ്രീ ത്യാഗരാജ വിനുത (പ)

updated on 22 Jun 2009

Tuesday, January 22, 2008

Thyagaraja Kriti - Ninu Baasi - Raga Balahamsa

Transliteration–Telugu
Transliteration as per Modified Harvard-Kyoto (HK) Convention
(including Telugu letters – Short e, Short o) -

a A i I u U
R RR lR lRR
e E ai o O au M (H or :)

(e – short E – Long o – short O – Long)

k kh g gh n/G
c ch j jh n/J (jn – as in jnAna)
T Th D Dh N
t th d dh n
p ph b bh m
y r l L v
S sh s h

ninu bAsi-balahaMsa

In the kRti ‘ninu bAsiyeTulundurO’ – rAga balahaMsa, SrI tyAgarAja sings praises of the Lord.

pallavi
ninu ¹bAsi(y)eTul(u)ndurO
nirmal(A)tmulau janulu

anupallavi
anagha su-puNya amara varENya
sanaka SaraNya sat-kAruNya (ninu)

caraNam
kanulaku caluva cevulak(a)mRtamu
vinu rasanaku ruci manasuku sukhamu
tanuvuk(A)nandamunu ²kalga jEsE
tyAgarAja hRd-dhAma ³pUrNa kAma (ninu)

Gist

O Sinless One! O Meritorious One! O Lord sought by celestials! O Refuge of sage sanaka! O Merciful Lord! O Lord abiding in the heart of this tyAgarAja! O Lord in whom all desires are accomplished!

Please listen.

How can the pure hearted people remain separated from You, who causes –

coolness for the eyes (in beholding You),

nectar for the ears (in listening to Your stories),

taste for tongue (in chanting Your names),

comfort for the mind, and

bliss for the body!

Word-by-word Meaning

pallavi
ninu bAsi-eTula-undurO
nirmala-Atmulau janulu

How (eTula) can the pure (nirmala) hearted (Atmulau) (nirmalAtmulau) people (janulu) remain (undurO) separated (bAsi) (bAsiyeTulundurO) from You (ninu)?

anupallavi
anagha su-puNya amara varENya
sanaka SaraNya sat-kAruNya (ninu)

O Sinless One (anagha)! O Meritorious One (su-puNya)! O Lord sought (varENya) by celestials (amara)! O Refuge (SaraNya) of sage sanaka! O Merciful Lord (sat-kAruNya)!
How can the pure hearted people remain separated from You?

caraNam
kanulaku caluva cevulaku-amRtamu
vinu rasanaku ruci manasuku sukhamu
tanuvuku-Anandamunu kalga jEsE
tyAgarAja hRd-dhAma pUrNa kAma (ninu)

O Lord abiding (dhAma) in the heart (hRt) of this tyAgarAja (hRd-dhAma)! O Lord in whom all desires (kAma) are accomplished (pUrNa)!
Please listen (vinu); how can the pure hearted people remain separated from You who causes (kalga jEsE) –
coolness (caluva) for the eyes (kanulaku) (in beholding You), nectar (amRtamu) for the ears (cevulaku) (cevulakamRtamu) (in listening to Your stories), taste (ruci) for tongue (rasanaku) (in chanting Your names), comfort (sukhamu) for the mind (manasuku) and bliss (Anandamunu) for the body (tanuvuku) (tanuvukAnandamunu)?

Notes –
Variations –
¹ – bAsiyeTulundurO – bAsiyeTlayundurO - bAsi eTla undurO - bAsi eTTa undurO.

² – kalga jEsE – galga jEyu.

³ – pUrNa kAma – paripUrNa.

References –
³ – pUrNa kAma – Please refer to meanings of 'kAmI' and 'siddha-sankalpaH' – vishNu sahasra nAma (653) and (253)

Please also refer to following verse in SrImad-bhAgavataM, Book 6, Chapter 19 (Procedure of observing vow of pumsavana – prayer to vishNu and lakshmI)

alam tE nir-apEkshAya pUrNa-kAma namOstu tE
mAhA vibhUti-patayE namaH sakala-siddhayE 4

“Whatever You already have is enough for You, (absolutely) unconcerned as You are, O Lord whose desire is (ever) sated! My obeisance be to You, the Lord of mahA lakshmI (who embodies in Herself the highest glory and fortune)! Hail to You, the Abode of mystic powers!”

The following verse in SrImad-bhagavad-gItA is relevant –

na mE pArthAsti kartavyaM trishu lOkEshu kincana
nAnavAptavyam-avAptavyaM varta Eva ca karmaNi III.22

“I have, O son of pRthA, no duty, nothing that I have not gained; and nothing that I have to gain, in the three worlds; yet I continue in action.”

Devanagari

ऎ,कॆ,चॆ.. - e,ke,ce..(short);
ए,के,चे.. - E,kE,cE..(long);
ऐ,कै,चै.. - ai,kai,cai..;
ऒ,कॊ,चॊ.. - o,ko,co..(short);
ओ,को,चो.. - O,kO,cO..(long);
औ,कौ,चौ.. -au,kau,cau..;

प. निनु बासि(यॆ)टु(लु)न्दुरो
निर्म(ला)त्मुलौ जनुलु

अ. अनघ सुपुण्य अमर वरेण्य
सनक शरण्य सत्कारुण्य (निनु)

च. कनुलकु चलुव चॆवुल(क)मृतमु
विनु रसनकु रुचि मनसुकु सुखमु
तनुवु(का)नन्दमुनु कल्ग जेसे
त्यागराज हृ(द्धा)म पूर्ण काम (निनु)

Tamil

க,ச,ட,த,ப - 2-ख छ ठ थ फ; 3-ग ड द ब; 4-घ झ ढ ध भ
(ச3 - ஜ)
ஸ1 श - शिव - சிவன்
ரு2 ऋ - कृप - கிருபை

ப. நினு பா3ஸி(யெ)டு(லு)ந்து3ரோ
நிர்ம(லா)த்முலௌ ஜனுலு

அ. அனக4 ஸுபுண்ய அமர வரேண்ய
ஸனக ஸ1ரண்ய ஸத்-காருண்ய (நினு)

ச. கனுலகு சலுவ செவுல(க)ம்ரு2தமு
வினு ரஸனகு ருசி மனஸுகு ஸுக2மு
தனுவு(கா)னந்த3முனு கல்க3 ஜேஸே
த்யாக3ராஜ ஹ்ரு2த்3-தா4ம பூர்ண காம (நினு)

உன்னைப் பிரிந்து எப்படியிருப்பரோ,
தூய உள்ளம் படைத்த மக்கள்!

பாவமற்றோனே! நல்வினையோனே! அமரரால் வேண்டப்படுவோனே!
சனகரின் புகலே! நற்கருணையோனே!
உன்னைப் பிரிந்து எப்படியிருப்பரோ,
தூய உள்ளம் படைத்த மக்கள்!

கேளாய்! கண்களுக்குக் குளிர்ச்சியும், செவிகளுக்கு அமிழ்தும்,
நாவிற்குச் சுவையும், மனதிற்குச் சுகமும்,
மெய்க்குக் களிப்பினையும் உண்டாகச் செய்யும்,
தியாகராசனின் இதயத்துறையே! நிறைவேறும் இச்சைகளோனே!
உன்னைப் பிரிந்து எப்படியிருப்பரோ,
தூய உள்ளம் படைத்த மக்கள்!

சனகர் - பிரமனின் மைந்தர் நால்வரிலொருவர்
நிறைவேறும் இச்சைகளோனே - இறைவன் நினைத்தவை நிறைவேறப்பெறும்

Telugu

ప. నిను బాసియెటులుందురో
నిర్మలాత్ములౌ జనులు

అ. అనఘ సుపుణ్య అమర వరేణ్య
సనక శరణ్య సత్కారుణ్య (నిను)

చ. కనులకు చలువ చెవులకమృతము
విను రసనకు రుచి మనసుకు సుఖము
తనువుకానందమును కల్గ జేసే
త్యాగరాజ హృద్ధామ పూర్ణ కామ (నిను)

Kannada

ಪ. ನಿನು ಬಾಸಿಯೆಟುಲುಂದುರೋ
ನಿರ್ಮಲಾತ್ಮುಲೌ ಜನುಲು

ಅ. ಅನಘ ಸುಪುಣ್ಯ ಅಮರ ವರೇಣ್ಯ
ಸನಕ ಶರಣ್ಯ ಸತ್ಕಾರುಣ್ಯ (ನಿನು)

ಚ. ಕನುಲಕು ಚಲುವ ಚೆವುಲಕಮೃತಮು
ವಿನು ರಸನಕು ರುಚಿ ಮನಸುಕು ಸುಖಮು
ತನುವುಕಾನಂದಮುನು ಕಲ್ಗ ಜೇಸೇ
ತ್ಯಾಗರಾಜ ಹೃದ್ಧಾಮ ಪೂರ್ಣ ಕಾಮ (ನಿನು)

Malayalam

പ. നിനു ബാസിയെടുലുന്ദുരോ
നിര്മലാത്മുലൌ ജനുലു

അ. അനഘ സുപുണ്യ അമര വരേണ്യ
സനക ശരണ്യ സത്കാരുണ്യ (നിനു)

ച. കനുലകു ചലുവ ചെവുലകമൃതമു
വിനു രസനകു രുചി മനസുകു സുഖമു
തനുവുകാനന്ദമുനു കല്ഗ ജേസേ
ത്യാഗരാജ ഹൃദ്ധാമ പൂര്ണ കാമ (നിനു)

Updated on 21 Jun 2009

Monday, January 21, 2008

Thyagaraja Kriti - Dandamu - Raga Balahamsa

Transliteration–Telugu
Transliteration as per Modified Harvard-Kyoto (HK) Convention
(including Telugu letters – Short e, Short o) -

a A i I u U
R RR lR lRR
e E ai o O au M (H or :)

(e – short E – Long o – short O – Long)

k kh g gh n/G
c ch j jh n/J (jn – as in jnAna)
T Th D Dh N
t th d dh n
p ph b bh m
y r l L v
S sh s h

daNDamu-balahaMsa

In the kRti ‘daNDamu peTTedanurA’ – rAga balahaMsa, SrI tyAgarAja asks Lord to show him the path by holding his hand.

pallavi
¹daNDamu peTTedanurA kOdaNDa pANi jUDarA

anupallavi
²aNDaja su-vAhana ³mArtANDa candra lOcana
kuNDali Sayana brahmANDa nAyaka nIku (daNDamu)

caraNam
⁴pErukA pratishThakA UrukA ninnu nammiti
UruvAru vIdhivAru oka ⁵jAtivAru kAru
dArini ceyi paTTi brOvumu
tyAgarAj(A)rcita nIku (daNDamu)

Gist

O Lord kOdaNDa pANi! O Lord who has nice carriage of garuDa! O Lord who has Sun and Moon as His eyes! O Lord reclining on SEsha! O Lord of the Great Universe! O Lord worshipped by this tyAgarAja!

I salute You; please look at me.

Is it for the sake of name and fame or standing, did I trust You?

The people of this town and even people of this street are not of one kind.

En-route, please protect me by holding my hand. (OR)

Please show the right path by holding my hand.

Word-by-word Meaning

pallavi
daNDamu peTTedanurA kOdaNDa pANi jUDarA

O Lord kOdaNDa pANi – one who wields (pANi) bow kOdaNDa! I salute (daNDamu peTTedanurA) You; please look (jUDarA) at me.

anupallavi
aNDaja su-vAhana mArtANDa candra lOcana
kuNDali Sayana brahmANDa nAyaka nIku (daNDamu)

O Lord who has nice carriage (su-vAhana) of garuDa – one born from egg (aNDaja)! O Lord who has Sun (mArtANDa) and Moon (candra) as His eyes (lOcana)!
O Lord reclining (Sayana) on SEsha - snake (kuNDali)! O Lord (nAyaka) of the Great Universe (brahmANDa)!
O Lord kOdaNDa pANi! I salute You (nIku); please look at me.

caraNam
pErukA pratishThakA UrukA ninnu nammiti
UruvAru vIdhivAru oka jAtivAru kAru
dArini ceyi paTTi brOvumu
tyAgarAja-arcita nIku (daNDamu)

Is it for the sake of name and fame (UrukA pErukA) or standing (pratishThakA) did I trust (nammiti) You (ninnu)?
The people of this town (UruvAru) and even people of this street (vIdhivAru) are not (kAru) of one (oka) kind (jAtivAru);
en-route (dArini), please protect (brOvumu) me by holding (paTTi) my hand (ceyi) (OR) please show (brOvumu) the right path (dArini) by holding (paTTi) my hand (ceyi);
O Lord worshipped (arcita) by this tyAgarAja (tyAgarAjArcita)! O Lord kodaNDa pANi! I salute You (nIku); please look at me.

Notes –
Variations –
¹ - daNDamu peTTedanurA –daNDamu peTTEnurA.

References –
² – aNDaja – garuDa has a very important postion in Hindu legends. garuDa purANa

³ – mArtANDa - Please refer to SrImad bhAgavataM, Book 5, Chapter 20, verse 44.

“Because the sun-god appeared in this lifeless (inanimate) egg (as the Cosmic Being), the appellation of mArtaNDa (mRtE aNDa bhavaH) has been applied to him (ever) since. He is (also) called hiraNyagarbha inasmuch as he (the sun) represents the embryo (located) in (the centre of) the golden egg (of this universe)."

Comments -
⁴ –pErukA UrukA – A colloquial usage for name and fame.

⁵ – jAti vAru kAru – People do not have similar disposition as SrI tyAgarAja.

Devanagari

ऎ,कॆ,चॆ.. - e,ke,ce..(short);
ए,के,चे.. - E,kE,cE..(long);
ऐ,कै,चै.. - ai,kai,cai..;
ऒ,कॊ,चॊ.. - o,ko,co..(short);
ओ,को,चो.. - O,kO,cO..(long);
औ,कौ,चौ.. -au,kau,cau..;

प. दण्डमु पॆट्टॆदनुरा कोदण्ड पाणि जूडरा

अ. अण्डज सु-वाहन मार्ताण्ड चन्द्र लोचन
कुण्डलि शयन ब्रह्माण्ड नायक नीकु (द)

च. पेरुका प्रतिष्ठका ऊरुका निन्नु नम्मिति
ऊरुवारु वीधिवारु ऒक जातिवारु कारु
दारिनि चॆयि पट्टि ब्रोवुमु
त्यागरा(जा)र्चित नीकु (द)

Tamil

க,ச,ட,த,ப - 2-ख छ ठ थ फ; 3-ग ड द ब; 4-घ झ ढ ध भ
(ச3 - ஜ)
ஸ1 श - शिव - சிவன்
ரு2 ऋ - कृप - கிருபை

ப. த3ண்ட3மு பெட்டெத3னுரா கோத3ண்ட3 பாணி ஜூட3ரா

அ. அண்ட3ஜ ஸு-வாஹன மார்தாண்ட3 சந்த்3ர லோசன
குண்ட3லி ஸ1யன ப்3ரஹ்மாண்ட3 நாயக நீகு (த3)

ச. பேருகா ப்ரதிஷ்ட2கா ஊருகா நின்னு நம்மிதி
ஊருவாரு வீதி4வாரு ஒக ஜாதிவாரு காரு
தா3ரினி செயி பட்டி ப்3ரோவுமு
த்யாக3ரா(ஜா)ர்சித நீகு (த3)

தெண்டனிட்டேனய்யா, கோதண்டபாணீ! நோக்குவாயய்யா

கருடனை நல் வாகனமாயுடையோனே! பரிதி மதி கண்களோனே!
அரவணையிற்றுயில்வோனே! பேரண்டத் தலைவா! உனக்கு
தெண்டனிட்டேனய்யா, கோதண்டபாணீ! நோக்குவாயய்யா

பேருக்கா, பதவிக்கா, ஊருக்கா உன்னை நம்பினேன்?
ஊரார், தெருவிலுள்ளோர் ஓரெண்ணத்தினரல்லர்;
பாதையினில் கைப்பற்றிக் காப்பாயய்யா;(அல்லது)
நன்னெறியினில் கைப்பற்றி நடத்துவாயய்யா;
தியாகராசனால் தொழப்பெற்றோனே! உனக்கு
தெண்டனிட்டேனய்யா, கோதண்டபாணீ! நோக்குவாயய்யா

பேரண்டம் - பல்லுலகம்

Telugu

ప. దండము పెట్టెదనురా కోదండ పాణి జూడరా

అ. అండజ సు-వాహన మార్తాండ చంద్ర లోచన
కుండలి శయన బ్రహ్మాండ నాయక నీకు (ద)

చ. పేరుకా ప్రతిష్ఠకా ఊరుకా నిన్ను నమ్మితి
ఊరువారు వీధివారు ఒక జాతివారు కారు
దారిని చెయి పట్టి బ్రోవుము
త్యాగరాజార్చిత నీకు (ద)

Kannada

ಪ. ದಂಡಮು ಪೆಟ್ಟೆದನುರಾ ಕೋದಂಡ ಪಾಣಿ ಜೂಡರಾ

ಅ. ಅಂಡಜ ಸು-ವಾಹನ ಮಾರ್ತಾಂಡ ಚಂದ್ರ ಲೋಚನ
ಕುಂಡಲಿ ಶಯನ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ ನಾಯಕ ನೀಕು (ದ)

ಚ. ಪೇರುಕಾ ಪ್ರತಿಷ್ಠಕಾ ಊರುಕಾ ನಿನ್ನು ನಮ್ಮಿತಿ
ಊರುವಾರು ವೀಧಿವಾರು ಒಕ ಜಾತಿವಾರು ಕಾರು
ದಾರಿನಿ ಚೆಯಿ ಪಟ್ಟಿ ಬ್ರೋವುಮು
ತ್ಯಾಗರಾಜಾರ್ಚಿತ ನೀಕು (ದ)

Malayalam

പ. ദണ്ഡമു പെട്ടെദനുരാ കോദണ്ഡ പാണി ജൂഡരാ

അ. അണ്ഡജ സു-വാഹന മാര്താണ്ഡ ചന്ദ്ര ലോചന
കുണ്ഡലി ശയന ബ്രഹ്മാണ്ഡ നായക നീകു (ദ)

ച. പേരുകാ പ്രതിഷ്ഠകാ ഊരുകാ നിന്നു നമ്മിതി
ഊരുവാരു വീധിവാരു ഒക ജാതിവാരു കാരു
ദാരിനി ചെയി പട്ടി ബ്രോവുമു
ത്യാഗരാജാര്ചിത നീകു (ദ)

Updated on 20 Jun 2009

Sunday, January 20, 2008

Thyagaraja Kriti - Talli Tandrulu - Raga Balahamsa

Transliteration–Telugu
Transliteration as per Modified Harvard-Kyoto (HK) Convention
(including Telugu letters – Short e, Short o) -

a A i I u U
R RR lR lRR
e E ai o O au M (H or :)

(e – short E – Long o – short O – Long)

k kh g gh n/G
c ch j jh n/J (jn – as in jnAna)
T Th D Dh N
t th d dh n
p ph b bh m
y r l L v
S sh s h

talli taNDrulu-balahaMsa

In the kRti ‘talli taNDrulu kala’ – rAga balahaMsa, SrI tyAgarAja sings the praises of the Lord.

pallavi
¹talli taNDrulu kala pEru kAni
ila nI sari daivamul(e)varE

anupallavi
²illu kalaSa samudramu gAkanu nIk-
(i)llAlu ³vidEha tanaya bhaLi (talli)

caraNam
⁴giriS(A)di ⁵vidh(I)ndr(A)rka ⁶SaSAnk-
(A)mara kOTulu vAnarulai koluva
⁷dara cakra phaN(I)ndrulu sOdarulai
tagi vEDaga ⁸tyAgarAja nuta (talli)

Gist

O Lord praised by this tyAgarAja!

You have a name of having parents, but, in reality, which-so-ever Gods are equal to You in this World?

Your abode is Ocean of Milk; further, sItA is Consort for You; Aha!

Lord Siva, brahmA, indra, Sun, moon and others, and crores of celestials, having incarnated as forest-dwellers, serve You; and

Your conch, discus and SEsha having incarnated as Your brothers, pray to You appropriately.

Which-so-ever Gods are equal to You in this World?

Word-by-word Meaning

pallavi
talli taNDrulu kala pEru kAni
ila nI sari daivamulu-evarE

You have a name (pEru) of having (kala) parents - mother (talli) and father (taNDri) (taNDrulu), but (kAni), in reality, which-so-ever (evarE) Gods (daivamulu) (daivamulevarE) are equal (sari) to You (nI) in this World (ila)?

anupallavi
illu kalaSa samudramu gAkanu nIku-
illAlu vidEha tanaya bhaLi (talli)

Your abode (illu) is Ocean (samudramu) of Milk – from where pitcher of nectar (kalaSa) emerged; further (gAkanu), sItA - daughter (tanaya) of King janaka (vidEha) is Consort (illAlu) for You (nIku) (nIkillAlu); Aha (bhaLi)!
You have a name of having parents, but, in reality, which-so-ever Gods are equal to You in this World?

caraNam
giriSa-Adi vidhi-indra-arka SaSAnka-
amara kOTulu vAnarulai koluva
dara cakra phaNi-indrulu sOdarulai
tagi vEDaga tyAgarAja nuta (talli)

While Lord Siva – Lord (ISa) of Mountains (giri), brahmA (vidhi), indra, Sun (arka) (vidhIndrArka), moon (SaSAnka) and others (Adi) (giriSAdi), and crores (kOTulu) of celestials (amara) (SaSAnkAmara), having incarnated as forest-dwellers (vAnarulai), serve You (koluva), and
Your conch (dara), discus (carkra) and SEsha – Lord (indra) of serpents (phaNi) (phaNIndrulu) - having incarnated as Your brothers (sOdarulai), pray (vEDaga) to You appropriately (tagi),
O Lord praised (nuta) by this tyAgarAja! You have a name of having parents, but, in reality, which-so-ever Gods are equal to You in this World?

Notes –
Variations –
¹ – talli taNDrulu – tali daNDrulu. Both forms are correct.

² – illu – ilu. Both forms are correct and mean same. From prAsa-anuprAsa point of view 'illu' seems to be appropriate.

⁴ – giriSa – this is how it is given in all the books. As all the words are given in samskRta, this should normally be ‘girISa’. However, as per telugu dictionary, both ‘giriSa’ and ‘girISa’ are correct.

⁸ – tyAgarAja nuta – tyAgarAja ‘vinuta.

References –
³ – vidEha – Literally ‘disembodied’. All the kings ruling mithilA were known as ‘janaka’ and ‘vidEha’. In order to know how the name ‘mithilA’, ‘vidEha’ and ‘janaka’ came about, please refer Devi Bhagavatam, Book 6, Chapters 14 and 15.

Further, sItA was not actually born to King janaka. For story of vEdavati – sItA’s earlier incarnation as daughter of sage kuSadhvaja, please refer to SrImad-vAlmIki rAmAyaNa, uttara kANDa, Chapter 17.

⁴ - giriSa – Though as per SrImad vAlmIki rAmAyaNa, AnjanEya is son of vAyu, there are other stories which describe him as amSa (aspect) of Lord Siva. AnjanEya as an aspect of Siva - 1; and AnjanEya as an aspect of Siva - 2

⁵ – vidhi indra arka - As per SrImad vAlmIki rAmayaNa, jAmbavAn (the bear), vAli and sugrIva were the sons of brahmA, indra and sUrya respectively.

⁷ – dara cakra phaNIndra – Please refer to discourse of Kanchi Paramacharya regarding incarnations of lakshmaNa, bharata and Satrughna –

Comments -
⁶ – SaSAnka – Either in SrImad vAlmIki rAmAyaNa or elsewhere, no reference is found about which vAnara was the son of moon.

Devanagari

ऎ,कॆ,चॆ.. - e,ke,ce..(short);
ए,के,चे.. - E,kE,cE..(long);
ऐ,कै,चै.. - ai,kai,cai..;
ऒ,कॊ,चॊ.. - o,ko,co..(short);
ओ,को,चो.. - O,kO,cO..(long);
औ,कौ,चौ.. -au,kau,cau..;

प. तल्लि तण्ड्रुलु कल पेरु कानि
इल नी सरि दैवमु(लॆ)वरे

अ. इल्लु कलश समुद्रमु गाकनु नी-
(कि)ल्लालु विदेह तनय भळि (तल्लि)

च. गिरि(शा)दि वि(धी)(न्द्रा)र्क
शशां(का)मर कोटुलु वानरुलै कॊलुव
दर चक्र फ(णी)न्द्रुलु सोदरुलै
तगि वेडग त्यागराज नुत (तल्लि)

Tamil

க,ச,ட,த,ப - 2-ख छ ठ थ फ; 3-ग ड द ब; 4-घ झ ढ ध भ
(ச3 - ஜ)
ஸ1 श - शिव - சிவன்
ரு2 ऋ - कृप - கிருபை

ப. தல்லி தண்ட்3ருலு கல பேரு கானி
இல நீ ஸரி தை3வமு(லெ)வரே

அ. இல்லு கலஸ1 ஸமுத்3ரமு கா3கனு நீ-
(கி)ல்லாலு விதே3ஹ தனய ப4ளி (தல்லி)

ச. கி3ரி(ஸா1)தி3 வி(தீ4)ந்த்3(ரா)ர்க
ஸ1ஸா1ங்(கா)மர கோடுலு வானருலை கொலுவ
த3ர சக்ர ப2(ணீ)ந்த்3ருலு ஸோத3ருலை
தகி3 வேட3க3 த்யாக3ராஜ நுத (தல்லி)

தாய் தந்தையருடையவனெனப் பெயரே யன்றி,
புவியில் உனக்கீடான தெய்வம் யாரே?

வீடோ கலசக் கடல்; மேலும், உனக்கு
இல்லாளோ விதேகனின் மகள்; பலே!
தாய் தந்தையருடையவனெனப் பெயரே யன்றி
புவியில் உனக்கீடான தெய்வம் யாரே?

மலையீசன் முதலாக, விதி, இந்திரன், பரிதி, மதி,
கோடிக்கணக்கான அமரர்களும், வானரராகி சேவை செய்ய,
சங்கு, சக்கரம், அரவரசன் ஆகியோர் சோதரராகி
தகுந்து வேண்ட, தியாகராசனால் போற்றப் பெற்றோனே!
தாய் தந்தையருடையவனெனப் பெயரே யன்றி
புவியில் உனக்கீடான தெய்வம் யாரே?

கலசக் கடல் - பாற்கடல்
விதேகன் - சனகன்
மலையீசன் - சிவன்
விதி - பிரமன்
அரவரசன் - சேடன்

Telugu

ప. తల్లి తండ్రులు కల పేరు కాని
ఇల నీ సరి దైవములెవరే

అ. ఇల్లు కలశ సముద్రము గాకను నీ-
కిల్లాలు విదేహ తనయ భళి (తల్లి)

చ. గిరిశాది విధీంద్రార్క
శశాంకామర కోటులు వానరులై కొలువ
దర చక్ర ఫణీంద్రులు సోదరులై
తగి వేడగ త్యాగరాజ నుత (తల్లి)

Kannada

ಪ. ತಲ್ಲಿ ತಂಡ್ರುಲು ಕಲ ಪೇರು ಕಾನಿ
ಇಲ ನೀ ಸರಿ ದೈವಮುಲೆವರೇ

ಅ. ಇಲ್ಲು ಕಲಶ ಸಮುದ್ರಮು ಗಾಕನು ನೀ-
ಕಿಲ್ಲಾಲು ವಿದೇಹ ತನಯ ಭಳಿ (ತಲ್ಲಿ)

ಚ. ಗಿರಿಶಾದಿ ವಿಧೀಂದ್ರಾರ್ಕ
ಶಶಾಂಕಾಮರ ಕೋಟುಲು ವಾನರುಲೈ ಕೊಲುವ
ದರ ಚಕ್ರ ಫಣೀಂದ್ರುಲು ಸೋದರುಲೈ
ತಗಿ ವೇಡಗ ತ್ಯಾಗರಾಜ ನುತ (ತಲ್ಲಿ)

Malayalam

പ. തല്ലി തണ്ഡ്രുലു കല പേരു കാനി
ഇല നീ സരി ദൈവമുലെവരേ

അ. ഇല്ലു കലശ സമുദ്രമു ഗാകനു നീ-
കില്ലാലു വിദേഹ തനയ ഭളി (തല്ലി)

ച. ഗിരിശാദി വിധീന്ദ്രാര്ക
ശശാങ്കാമര കോടുലു വാനരുലൈ കൊലുവ
ദര ചക്ര ഫണീന്ദ്രുലു സോദരുലൈ
തഗി വേഡഗ ത്യാഗരാജ നുത (തല്ലി)

Updated on 19 Jun 2009

Saturday, January 19, 2008

Thyagaraja Kriti - Ika Kaavalasinademi - Raga Balahamsa

Transliteration–Telugu
Transliteration as per Modified Harvard-Kyoto (HK) Convention
(including Telugu letters – Short e, Short o) -

a A i I u U
R RR lR lRR
e E ai o O au M (H or :)

(e – short E – Long o – short O – Long)

k kh g gh n/G
c ch j jh n/J (jn – as in jnAna)
T Th D Dh N
t th d dh n
p ph b bh m
y r l L v
S sh s h

ika kAvalasinadEmi-balahaMsa

In the kRti ‘ika gAvalasinadEmi’ – rAga balahaMsa, SrI tyAgarAja asks his mind to remain comfortably.

pallavi
ika kAvalasinad(E)mi manasA
sukhamunan(u)NDavad(E)mi

anupallavi
akhil(A)NDa kOTi brahmANDa nAthuDu
antarangamuna nelakoni(y)uNDaga (ika)

caraNam 1
mundaTi janmamulanu jEsina(y)agha
bRnda vipinamulak-
(A)nanda kanduDaina sItA pati
¹nandaka yutuDai(y)uNDaga (ika)

caraNam 2
kAm(A)di lObha mOha mada
stOma tamammulakunu
sOma sUrya nEtruDaina SrI
rAma candruDE nI(y)and(u)NDaga (ika)

caraNam 3
kshEm(A)di Subhamulanu tyAgarAja
kAmit(A)rthamulanu
²nEmamunan(i)ccu dayA nidhi
³rAma bhadruDu nI(y)and(u)NDaga (ika)

Gist

O My mind!

What else do You need? Why won’t you remain comfortably?
- When the Lord of the Universe, consisting of entire crores of spheres, is well established in Your interior...
- For (destroying) the forests of multitude of sins committed in earlier births, when Lord rAma, who is the root of bliss, is present (armed) with the sword nandaka...
- For (removing) the darkness of multitude of desires, avarice, delusion, arrogance etc., when Lord SrI rAma candra – having moon and Sun as his eyes – Himself is present in You...
- When the Ocean of Mercy, Lord SrI rAma bhadra, who invariably bestows auspiciousness like comfort etc., as also the objects desired by this tyAgarAja, is present in You...
what else do You need? Why won’t you remain comfortably?

Word-by-word Meaning

pallavi
ika kAvalasinadi-Emi manasA
sukhamunanu-uNDavu-adEmi

O My mind (manasA)! What (Emi) else (ika) do You need (kAvalasinadi) (kAvalisinadEmi)? Why (Emi) won’t you remain (uNDavu) comfortably (sukhamunanu) (sukhamunanuNDavadEmi)?

anupallavi
akhila-aNDa kOTi brahmANDa nAthuDu
antarangamuna nelakoni-uNDaga (ika)

When the Lord (nAthuDu) of the Universe (brahmANDa), consisting of entire (akhila) crores (kOTi) of spheres (aNDa) (akhilANDa), is (uNDaga) well established (nelakoni) (nelakoniyuNDaga) in Your interior (antarangamuna),
O My mind! what else do You need? Why won’t you remain comfortably?

caraNam 1
mundaTi janmamulanu jEsina-agha
bRnda vipinamulaku-
Ananda kanduDaina sItA pati
nandaka yutuDai-uNDaga (ika)

For (destroying) the forests (vipinamulaku) of multitude (bRnda) of sins (agha) committed (jEsina) (jEsinayagha) in earlier (mundaTi) births (janmamulanu),
when Lord rAma - Consort (pati) of sItA – who is the root (kanduDaina) of bliss (Ananda) (vipinamulakAnanda) - is present (uNDaga) (armed) with (yutuDai) (yutuDaiyuNDaga) the sword nandaka,
O My mind! what else do You need? Why won’t you remain comfortably?

caraNam 2
kAma-Adi lObha mOha mada
stOma tamammulakunu
sOma sUrya nEtruDaina SrI
rAma candruDE nIyandu-uNDaga (ika)

For (removing) the darkness (tamammulakunu) of multitude (stOma) of desires (kAma), avarice (lObha), delusion (mOha), arrogance (mada) etc. (Adi) (kAmAdi),
when Lord SrI rAma candra (candruDE) – having moon (sOma) and Sun (sUrya) as his eyes (nEtruDaina) – Himself is present (uNDaga) in (andu) You (nI) (nIyanduNDaga),
O My mind! what else do You need? Why won’t you remain comfortably?

caraNam 3
kshEma-Adi Subhamulanu tyAgarAja
kAmita-arthamulanu
nEmamunanu-iccu dayA nidhi
rAma bhadruDu nIyandu-uNDaga (ika)

When the Ocean (nidhi) of Mercy (dayA) Lord SrI rAma bhadra (bhadruDu) (auspicious Lord rAma) who invariably (nEmamunanu) bestows (iccu) (nEmamunaniccu) –
auspiciousness (Subhamulanu) like comfort (kshEma) etc. (Adi) (kshEmAdi), as also the objects (arthamulanu) desired (kAmita) (kAmitArthamulanu) by this tyAgarAja,
is present (uNDaga) in (andu) You (nI) (nIyanduNDaga),
O My mind! what else do You need? Why won’t you remain comfortably?

Notes –
Variations –
¹ – nandaka yutuDai – nandakA yutuDai – nandakAyudhuDai : 'nandakA yutuDai' is not correct.

² – nEmamunaniccu – nEmamutOniccE.

³ – rAma bhadruDu – rAma candruDu.

References –
1 – nandaka - annamAcArya – a great devotee of Lord vEnkaTESvara is stated to be the avatAra of this sword.

Devanagari

ऎ,कॆ,चॆ.. - e,ke,ce..(short);
ए,के,चे.. - E,kE,cE..(long);
ऐ,कै,चै.. - ai,kai,cai..;
ऒ,कॊ,चॊ.. - o,ko,co..(short);
ओ,को,चो.. - O,kO,cO..(long);
औ,कौ,चौ.. -au,kau,cau..;

प. इक कावलसिन(दे)मि मनसा सुखमुन(नु)ण्डव(दे)मि

अ. अखि(ला)ण्ड कोटि ब्रह्माण्ड नाथुडु
अन्तरंगमुन नॆलकॊनि(यु)ण्डग (इक)

च1. मुन्दटि जन्ममुलनु जेसिन(य)घ बृन्द विपिनमुल-
(का)नन्द कन्दुडैन सीता पति नन्दक युतुडै(यु)ण्डग (इक)

च2. का(मा)दि लोभ मोह मद स्तोम तमम्मुलकुनु
सोम सूर्य नेत्रुडैन श्री रामचन्द्रुडे नी(य)(न्दु)ण्डग (इक)

च3. क्षे(मा)दि शुभमुलनु त्यागराज कामि(ता)र्थमुलनु
नेममुन(नि)च्चु दया निधि रामभद्रुडु नी(य)(न्दु)ण्डग (इक)

Tamil

க,ச,ட,த,ப - 2-ख छ ठ थ फ; 3-ग ड द ब; 4-घ झ ढ ध भ
(ச3 - ஜ)
ஸ1 श - शिव - சிவன்
ரு2 ऋ - कृप - கிருபை

ப. இக காவலஸின(தே3)மி மனஸா ஸுக2முன(னு)ண்ட3வ(தே3)மி

அ. அகி2(லா)ண்ட3 கோடி ப்3ரஹ்மாண்ட3 நாது2டு3
அந்தரங்க3முன நெலகொனி(யு)ண்ட3க3 (இக)

ச1. முந்த3டி ஜன்மமுலனு ஜேஸின(ய)க4 ப்3ரு2ந்த3 விபினமுல-
(கா)னந்த3 கந்து3டை3ன ஸீதா பதி நந்த3க யுதுடை3(யு)ண்ட3க3 (இக)

ச2. கா(மா)தி3 லோப4 மோஹ மத3 ஸ்தோம தமம்முலகுனு
ஸோம ஸூர்ய நேத்ருடை3ன ஸ்ரீ ராமசந்த்3ருடே3 நீ(ய)ந்(து3)ண்ட3க3 (இக)

ச3. க்ஷே(மா)தி3 ஸு1ப4முலனு த்யாக3ராஜ காமி(தா)ர்த2முலனு
நேமமுன(னி)ச்சு த3யா நிதி4 ராமப4த்3ருடு3 நீ(ய)ந்(து3)ண்ட3க3 (இக)

இன்னும் வேண்டியதென்ன, மனமே? சுகமாய் இராயேனோ?

அனைத்தண்ட கோடி பிரம்மாண்ட நாதன்
அந்தரங்கத்தினில் நிலைபெற்றிருக்க,
இன்னும் வேண்டியதென்ன, மனமே? சுகமாய் இராயேனோ?

1. முந்தைய பிறவிகளில் செய்த பாவங்களெனும் அடவியையழிக்க,
ஆனந்தக் கிழங்கான சீதாபதி, நந்தகத்துடனிருக்க,
இன்னும் வேண்டியதென்ன, மனமே? சுகமாய் இராயேனோ?

2. இச்சை, கருமித்தனம், மயக்கம், செருக்கு ஆகிய இருட்டினுக்கு
மதி, பரிதிகளைக் கண்களாயுடைய இராமசந்திரனே உன்னுள்ளிருக்க,
இன்னும் வேண்டியதென்ன, மனமே? சுகமாய் இராயேனோ?

3. நிம்மதி ஆகிய நலன்களையும், தியாகராசன் விரும்பியவற்றினையும்,
தவறாது வழங்கும் கருணைக் கடலான இராம பத்திரன் உன்னுள்ளிருக்க,
இன்னும் வேண்டியதென்ன, மனமே? சுகமாய் இராயேனோ?

அந்தரங்கம் - உள்ளம்
நந்தகம் - அரியின் வாள்

Telugu

ప. ఇక కావలసినదేమి మనసా సుఖముననుండవదేమి

అ. అఖిలాండ కోటి బ్రహ్మాండ నాథుడు
అంతరంగమున నెలకొనియుండగ (ఇక)

చ1. ముందటి జన్మములను జేసినయఘ బృంద విపినముల-
కానంద కందుడైన సీతా పతి నందక యుతుడైయుండగ (ఇక)

చ2. కామాది లోభ మోహ మద స్తోమ తమమ్ములకును
సోమ సూర్య నేత్రుడైన శ్రీ రామచంద్రుడే నీయందుండగ (ఇక)

చ3. క్షేమాది శుభములను త్యాగరాజ కామితార్థములను
నేమముననిచ్చు దయా నిధి రామభద్రుడు నీయందుండగ (ఇక)

Kannada

ಪ. ಇಕ ಕಾವಲಸಿನದೇಮಿ ಮನಸಾ ಸುಖಮುನನುಂಡವದೇಮಿ

ಅ. ಅಖಿಲಾಂಡ ಕೋಟಿ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ ನಾಥುಡು
ಅಂತರಂಗಮುನ ನೆಲಕೊನಿಯುಂಡಗ (ಇಕ)

ಚ1. ಮುಂದಟಿ ಜನ್ಮಮುಲನು ಜೇಸಿನಯಘ ಬೃಂದ ವಿಪಿನಮುಲ-
ಕಾನಂದ ಕಂದುಡೈನ ಸೀತಾ ಪತಿ ನಂದಕ ಯುತುಡೈಯುಂಡಗ (ಇಕ)

ಚ2. ಕಾಮಾದಿ ಲೋಭ ಮೋಹ ಮದ ಸ್ತೋಮ ತಮಮ್ಮುಲಕುನು
ಸೋಮ ಸೂರ್ಯ ನೇತ್ರುಡೈನ ಶ್ರೀ ರಾಮಚಂದ್ರುಡೇ ನೀಯಂದುಂಡಗ (ಇಕ)

ಚ3. ಕ್ಷೇಮಾದಿ ಶುಭಮುಲನು ತ್ಯಾಗರಾಜ ಕಾಮಿತಾರ್ಥಮುಲನು
ನೇಮಮುನನಿಚ್ಚು ದಯಾ ನಿಧಿ ರಾಮಭದ್ರುಡು ನೀಯಂದುಂಡಗ (ಇಕ)

Malayalam

പ. ഇക കാവലസിനദേമി മനസാ സുഖമുനനുണ്ഡവദേമി

അ. അഖിലാണ്ഡ കോടി ബ്രഹ്മാണ്ഡ നാഥുഡു
അന്തരങ്ഗമുന നെലകൊനിയുണ്ഡഗ (ഇക)

ച1. മുന്ദടി ജന്മമുലനു ജേസിനയഘ ബൃന്ദ വിപിനമുല-
കാനന്ദ കന്ദുഡൈന സീതാ പതി നന്ദക യുതുഡൈയുണ്ഡഗ (ഇക)

ച2. കാമാദി ലോഭ മോഹ മദ സ്തോമ തമമ്മുലകുനു
സോമ സൂര്യ നേത്രുഡൈന ശ്രീ രാമചന്ദ്രുഡേ നീയന്ദുണ്ഡഗ (ഇക)

ച3. ക്ഷേമാദി ശുഭമുലനു ത്യാഗരാജ കാമിതാര്ഥമുലനു
നേമമുനനിച്ചു ദയാ നിധി രാമഭദ്രുഡു നീയന്ദുണ്ഡഗ (ഇക)

Updated on 19 Jun 2009