Saturday, November 08, 2008

Thyagaraja Kriti - Koluvamare Kada - Raga Todi

Transliteration–Telugu
Transliteration as per Modified Harvard-Kyoto (HK) Convention
(including Telugu letters – Short e, Short o) -

a A i I u U
R RR lR lRR
e E ai o O au M (H or :)

(e – short E – Long o – short O – Long)

k kh g gh n/G
c ch j jh n/J (jn – as in jnAna)
T Th D Dh N
t th d dh n
p ph b bh m
y r l L v
S sh s h

koluvamare kadA-tODi

In the kRti ‘koluvamare kadA’ – rAga tOdi, SrI tyAgarAja describes the service rendered by him and other bhAgavatas at his house.

pallavi
koluv(a)mare kadA kOdaNDa pANi


anupallavi
naluvaku palukula celiyaku rukmiNiki
lalitaku sItaku lakshmaNunik(a)rudaina (kolu)


caraNam 1
1vEkuva jAmuna velayucu tambura
cEkoni guNamula celuv(o)nda pADucu
SrI karunik(A)Srita 2cintAmaNuniki
Akali tIra pAl(A)ragimpanu 3jEsE (kolu)


caraNam 2
vinavayya 4sari proddu vELa nAthuniki
canuvuna pannITa snAnamu kAvinci
ghanuniki 5divya bhOjanamunu peTTi
kammani viDem(o)sangucu maravaka 3sEvincE (kolu)


caraNam 3
bhAgavatulu kUDi bAguga 6ghana naya
rAgamulacE dIp(A)rAdhanam(o)narinci
vEgamE SrI hari virulapai pavvaLinca
jOgoTTi tyAgarAju sumukhuni 3lEpE (kolu)


Gist

Listen, O Folks!

  • I am indeed blessed with service of Lord kodaNDa pANi –
    • Lord SrI hari,
    • the Mighty One,
    • the pleasant faced,
    • who causes prosperity,
    • who is wish crystal - cintAmaNi to those dependent on Him!


  • I am indeed blessed with service of Lord kodaNDa pANi which is rare to attain even for brahmA, sarasvati, rukmiNi, pArvatI and even for sItA and lakshmaNa!

  • I am indeed blessed with rendering service of -
    • shining early in the morning (before dawn),
    • holding tambura, and
    • singing lovingly glories of Lord and,

  • offering milk to the satiation of thirst of Lord kOdaNDa pANi!

  • I am indeed blessed with service of -
    • lovingly bathing the Lord in rose water at midnight,
    • feeding Him with sanctified food, and
    • while offering sweet and fragrant betel leaves,

  • unforgettingly worshipping Lord kOdaNDa pANi!

  • I am indeed blessed with service wherein -
    • great devotees joining together,
    • singing in ghana and naya rAgas,
    • nicely performing lamp service, then
    • singing lullaby as He quickly lies down to sleep on the flower bed, and subsequently,

  • this tyAgarAja wakes up the Lord!



    Word-by-word Meaning

    pallavi
    koluvu-amare kadA kOdaNDa pANi

    I am indeed (kadA) blessed (amare) with service (koluvu) (koluvamare) of Lord kodaNDa pANi!


    anupallavi
    naluvaku palukula celiyaku rukmiNiki
    lalitaku sItaku lakshmaNuniki-arudaina (kolu)

    I am indeed blessed with service of Lord kodaNDa pANi –
    which is rare (arudaina) to attain even for brahmA (naluvaku), sarasvati – Goddess (celiyaku) (literally woman) of speech (palukula), rukmiNi (rukmiNiki), pArvatI (lalitaku) and even for sItA (sItaku) and lakshmaNa (lakshmaNuniki) (lakshmaNunikarudaina)!


    caraNam 1
    vEkuva jAmuna velayucu tambura
    cEkoni guNamula celuvu-onda pADucu
    SrI karuniki-ASrita cintAmaNuniki
    Akali tIra pAlu-Aragimpanu jEsE (kolu)


    I am indeed blessed with rendering (jEsE) service -
    shining (velayucu) early in the morning (before dawn) (vEkuva jAmuna),
    holding (cEkoni) tambura, and
    singing (pADucu) lovingly (celuvu onda) (celuvonda) glories (guNamula) (literally qualities) of Lord and,
    offering (Aragimpanu) (literally for offering) milk (pAlu) (pAlAragimpanu) to the satiation (tIra) of thirst (Akali) (literally hunger) of Lord kOdaNDa pANi –
    who causes prosperity (SrI kara) (SrI karuniki) who is wish crystal - cintAmaNi (cintAmaNuniki) to those dependent (ASrita) (karunikASrita) on Him!


    caraNam 2
    vinavayya sari proddu vELa nAthuniki
    canuvuna pannITa snAnamu kAvinci
    ghanuniki divya bhOjanamunu peTTi
    kammani viDemu-osangucu maravaka sEvincE (kolu)

    Listen, O Folks (vinavayya)! I am indeed blessed with service of -
    lovingly (canuvuna) bathing (snAnamu kAvinci) the Lord (nAthuniki) in rose water (pannITa) at midnight (sari proddu vELa),
    feeding (peTTi) Him – the Mighty one (ghanuniki) with sanctified (divya) food (bhOjanamu), and
    while offering (osangucu) sweet and fragrant (kammani) betel leaves (viDemu) (viDemosangucu),
    unforgettingly (maravaka) worshipping (sEvincE) Lord kOdaNDa pANi!


    caraNam 3
    bhAgavatulu kUDi bAguga ghana naya
    rAgamulacE dIpa-ArAdhanamu-onarinci
    vEgamE SrI hari virulapai pavvaLinca
    jOgoTTi tyAgarAju sumukhuni lEpE (kolu)

    I am indeed blessed with service wherein
    great devotees (bhAgavatulu) joining together (kUDi),
    singing in ghana and naya rAgas (rAgamulacE),
    nicely (bAguga) performing (onarinci) lamp service (dIpa ArAdhanamu) (dIpArAdhanamonarinci), then
    singing lullaby (jOgoTTi) as Lord SrI hari quickly (vEgamE) lies down to sleep (pavvaLinca) on the flower bed (virulapai), and subsequently,
    this tyAgarAja (tyAgarAju) wakes up (lEpE) the pleasant faced Lord (sumukhuni)!


    Notes –
    Variations
    3 – jEsE – sEvincE – lEpE : jEyu – sEvincu – lEpu; jEseDu – sEvinceDu – lEpeDu.

    References -
    1 - vEkuva jAmuna – a period of three hours before dawn.

    2 - cintAmaNi – a fabulous gem supposed to yield its possessor all desires.

    4 – sari proddu – midnight.

    5 - divya bhOjanamu – naivEdya – food offering to the Lord.

    6 - ghana naya rAga – In the kRti ‘nAda sudhA rasambu’, rAga Arabhi, SrI tyAgarAja uses ‘dura’ in place of ‘ghana’ - ‘dura naya dESya’.

    Glossary of terminologies –‘ghana naya’ rAga,



    Devanagari

    ऎ,कॆ,चॆ.. - e,ke,ce..(short);
    ए,के,चे.. - E,kE,cE..(long);
    ऐ,कै,चै.. - ai,kai,cai..;
    ऒ,कॊ,चॊ.. - o,ko,co..(short);
    ओ,को,चो.. - O,kO,cO..(long);
    औ,कौ,चौ.. -au,kau,cau..;

    प. कॊलु(व)मरॆ कदा कोदण्ड पाणि

    अ. नलुवकु पलुकुल चॆलियकु रुक्मिणिकि
    ललितकु सीतकु लक्ष्मणुनि(क)रुदैन (कॊ)

    च1. वेकुव जामुन वॆलयुचु तम्बुर
    चेकॊनि गुणमुल चॆलु(वॊ)न्द पाडुचु
    श्री-करुनि(का)श्रित चिन्तामणुनिकि
    आकलि तीर पा(ला)रगिम्पनु जेसे (कॊ)

    च2. विन(व)य्य सरि प्रॊद्दु वेळ नाथुनिकि
    चनुवुन पन्नीट स्नानमु काविञ्चि
    घनुनिकि दिव्य भोजनमुनु पॆट्टि
    कम्मनि विडॆ(मॊ)संगुचु मरवक सेविञ्चे (कॊ)

    च3. भागवतुलु कूडि बागुग घन नय
    रागमुलचे दी(पा)राधन(मॊ)नरिञ्चि
    वेगमे श्री हरि विरुलपै पव्वळिञ्च
    जोगॊट्टि त्यागराजु सुमुखुनि लेपे (कॊ)


    Tamil


    க,ச,ட,த,ப - 2-ख छ ठ थ फ; 3-ग ड द ब; 4-घ झ ढ ध भ
    (ச3 - ஜ)
    ஸ1 श - शिव - சிவன்
    ரு2 ऋ - कृप - கிருபை

    ப. கொலு(வ)மரெ கதா3 கோத3ண்ட3 பாணி

    அ. நலுவகு பலுகுல செலியகு ருக்மிணிகி
    லலிதகு ஸீதகு லக்ஷ்மணுனி(க)ருதை3ன (கொ)

    ச1. வேகுவ ஜாமுன வெலயுசு தம்பு3ர
    சேகொனி கு3ணமுல செலு(வொ)ந்த3 பாடு3சு
    ஸ்ரீ-கருனி(கா)ஸ்1ரித சிந்தாமணுனிகி
    ஆகலி தீர பா(லா)ரகி3ம்பனு ஜேஸே (கொ)

    ச2. வின(வ)ய்ய ஸரி ப்ரொத்3து3 வேள நாது2னிகி
    சனுவுன பன்னீட ஸ்நானமு காவிஞ்சி
    க4னுனிகி தி3வ்ய போ4ஜனமுனு பெட்டி
    கம்மனி விடெ3(மொ)ஸங்கு3சு மரவக ஸேவிஞ்சே (கொ)

    ச3. பா4க3வதுலு கூடி3 பா3கு3க3 க4ன நய
    ராக3முலசே தீ3(பா)ராத4ன(மொ)னரிஞ்சி
    வேக3மே ஸ்ரீ ஹரி விருலபை பவ்வளிஞ்ச
    ஜோகொ3ட்டி த்யாக3ராஜு ஸுமுகு2னி லேபே (கொ)

    கோதண்டபாணியின் தொண்டு அமைந்ததன்றோ!

    நான்முகனுக்கும், நாமகளுக்கும், ருக்மிணிக்கும்,
    லலிதைக்கும், சீதைக்கும், இலக்குவனுக்கும் அரிதான
    கோதண்டபாணியின் தொண்டு அமைந்ததன்றோ!

    1. விடியற்காலை திகழ்ந்து, தம்புரா
    கையிலேந்தி, (அவன்) புகழை, காதலுடன் பாடிக்கொண்டு,
    மங்களமருள்வோனுக்கு, சார்ந்தோரின் சிந்தாமணிக்கு,
    பசி தீரப் பாலருந்துவிக்கப் புரியும்
    கோதண்டபாணியின் தொண்டு அமைந்ததன்றோ!

    2. கேளய்யா! நள்ளிரவு வேளையில், நாதனுக்கு,
    கனிவுடன், பன்னீரில் திருமஞ்சனம் செய்வித்து,
    மேலோனுக்கு, உயர்ந்த படையல்களை இட்டு,
    மணக்கும் வெற்றிலையை அளித்துக்கொண்டு, மறவாது சேவிக்கும்
    கோதண்டபாணியின் தொண்டு அமைந்ததன்றோ!

    3. பாகவதர்கள் கூடி, சிறப்பாக, கன, நய,
    இராகங்களுடன், தீபாராதனை செய்வித்து,
    விரைவில், அரி மலரணை மீது பள்ளிகொள்ளத்
    தாலாட்டி, (பின்னர்) தியாகராசன் இன்முகத்தோனை எழுப்பும்
    கோதண்டபாணியின் தொண்டு அமைந்ததன்றோ!

    லலிதை - பார்வதி
    சிந்தாமணி - விரும்பியதை வழங்கும் மணி
    கன, நய ராகங்கள் - ராகங்களின் தொகுப்பு
    தீபாராதனை - விளக்காலாத்தி


    Telugu

    ప. కొలువమరె కదా కోదండ పాణి

    అ. నలువకు పలుకుల చెలియకు రుక్మిణికి
    లలితకు సీతకు లక్ష్మణునికరుదైన (కొ)

    చ1. వేకువ జామున వెలయుచు తంబుర
    చేకొని గుణముల చెలువొంద పాడుచు
    శ్రీ-కరునికాశ్రిత చింతామణునికి
    ఆకలి తీర పాలారగింపను జేసే (కొ)

    చ2. వినవయ్య సరి ప్రొద్దు వేళ నాథునికి
    చనువున పన్నీట స్నానము కావించి
    ఘనునికి దివ్య భోజనమును పెట్టి
    కమ్మని విడెమొసంగుచు మరవక సేవించే (కొ)

    చ3. భాగవతులు కూడి బాగుగ ఘన నయ
    రాగములచే దీపారాధనమొనరించి
    వేగమే శ్రీ హరి విరులపై పవ్వళించ
    జోగొట్టి త్యాగరాజు సుముఖుని లేపే (కొ)


    Kannada

    ಪ. ಕೊಲುವಮರೆ ಕದಾ ಕೋದಂಡ ಪಾಣಿ

    ಅ. ನಲುವಕು ಪಲುಕುಲ ಚೆಲಿಯಕು ರುಕ್ಮಿಣಿಕಿ
    ಲಲಿತಕು ಸೀತಕು ಲಕ್ಷ್ಮಣುನಿಕರುದೈನ (ಕೊ)

    ಚ1. ವೇಕುವ ಜಾಮುನ ವೆಲಯುಚು ತಂಬುರ
    ಚೇಕೊನಿ ಗುಣಮುಲ ಚೆಲುವೊಂದ ಪಾಡುಚು
    ಶ್ರೀ-ಕರುನಿಕಾಶ್ರಿತ ಚಿಂತಾಮಣುನಿಕಿ
    ಆಕಲಿ ತೀರ ಪಾಲಾರಗಿಂಪನು ಜೇಸೇ (ಕೊ)

    ಚ2. ವಿನವಯ್ಯ ಸರಿ ಪ್ರೊದ್ದು ವೇಳ ನಾಥುನಿಕಿ
    ಚನುವುನ ಪನ್ನೀಟ ಸ್ನಾನಮು ಕಾವಿಂಚಿ
    ಘನುನಿಕಿ ದಿವ್ಯ ಭೋಜನಮುನು ಪೆಟ್ಟಿ
    ಕಮ್ಮನಿ ವಿಡೆಮೊಸಂಗುಚು ಮರವಕ ಸೇವಿಂಚೇ (ಕೊ)

    ಚ3. ಭಾಗವತುಲು ಕೂಡಿ ಬಾಗುಗ ಘನ ನಯ
    ರಾಗಮುಲಚೇ ದೀಪಾರಾಧನಮೊನರಿಂಚಿ
    ವೇಗಮೇ ಶ್ರೀ ಹರಿ ವಿರುಲಪೈ ಪವ್ವಳಿಂಚ
    ಜೋಗೊಟ್ಟಿ ತ್ಯಾಗರಾಜು ಸುಮುಖುನಿ ಲೇಪೇ (ಕೊ)


    Malayalam


    പ. കൊലുവമരെ കദാ കോദണ്ഡ പാണി

    അ. നലുവകു പലുകുല ചെലിയകു രുക്മിണികി
    ലലിതകു സീതകു ലക്ഷ്മണുനികരുദൈന (കൊ)

    ച1. വേകുവ ജാമുന വെലയുചു തമ്ബുര
    ചേകൊനി ഗുണമുല ചെലുവൊന്ദ പാഡുചു
    ശ്രീ-കരുനികാശ്രിത ചിന്താമണുനികി
    ആകലി തീര പാലാരഗിമ്പനു ജേസേ (കൊ)

    ച2. വിനവയ്യ സരി പ്രൊദ്ദു വേള നാഥുനികി
    ചനുവുന പന്നീട സ്നാനമു കാവിഞ്ചി
    ഘനുനികി ദിവ്യ ഭോജനമുനു പെട്ടി
    കമ്മനി വിഡെമൊസങ്ഗുചു മരവക സേവിഞ്ചേ (കൊ)

    ച3. ഭാഗവതുലു കൂഡി ബാഗുഗ ഘന നയ
    രാഗമുലചേ ദീപാരാധനമൊനരിഞ്ചി
    വേഗമേ ശ്രീ ഹരി വിരുലപൈ പവ്വളിഞ്ച
    ജോഗൊട്ടി ത്യാഗരാജു സുമുഖുനി ലേപേ (കൊ)


    Updated on 31 Aug 2010

      5 comments:

      Govindaswamy said...

      Dear Sri Govindan
      In Caranam 1 Thyagaraja has offered milk to Rama.
      What has to follow are bath and lunch. It is to be expected that a full lunch was offered at the right time, say noon. For 'sari proddu vELa' you have given tne meaning as midnight. It is unusual to have bath and lunch at midnight.
      To me sari proddu vELa means as at the right time. I have searched Telugu dictionary and did not find the meaning you have given.
      Regards
      Govindaswamy

      Govindaswamy said...
      This comment has been removed by a blog administrator.
      govindaswamy.s77@gmail.com said...
      This comment has been removed by a blog administrator.
      Govindaswamy said...
      This comment has been removed by a blog administrator.
      V Govindan said...

      Sri Govindaswami Sir,
      Please refer to Telugu dictionary - sari proddu means midnight

      https://dsalsrv04.uchicago.edu/cgi-bin/app/brown_query.py?page=1309

      With regards,
      V Govindan