Thyagaraja Kriti - Emani Maataaditivo - Raga Todi

Transliteration–Telugu
Transliteration as per Modified Harvard-Kyoto (HK) Convention
(including Telugu letters – Short e, Short o) -

a A i I u U
R RR lR lRR
e E ai o O au M (H or :)

(e – short E – Long o – short O – Long)

k kh g gh n/G
c ch j jh n/J (jn – as in jnAna)
T Th D Dh N
t th d dh n
p ph b bh m
y r l L v
S sh s h

Emani mATADitivO-tODi

In the kRti ‘Emani mATADitivO’ – rAga tOdi (tALa Adi), SrI tyAgarAja extols the quality of speech of SrI rAma.

pallavi
Emani mATADitivO rAma
evari manasu E vidhamO telisi (Emani)

---

anupallavi
mAma maradulu anujulu ¹talli-taNDrulu
bhAmalu parijanulu sva-vaSam(au)Tak(Emani)

---

caraNam
rAjulu munulu sur(A)surulu vara dig-
rAjulu mari ²SUrulu ³SaSi dhara dina
rAjulu lOpaDi naDavanu tyAga-
rAja vinuta ⁴naya bhayamuga mudduga (Emani)

---

Gist

O Lord SrI rAma! O Lord well-praised by this tyAgarAja!

• I wonder, in what manner You spoke understanding how each one’s mind is!
  
  
• In order that everyone – (maternal) uncles, sisters-in-law, younger brothers, parents, wife, servants – to be agreeable to Your view-point, I wonder, in what manner You spoke understanding how each one’s mind is!
  
  
• I wonder, in what manner, knowing how each one’s mind is, You spoke prudently and (some times) instilling fear, but always charmingly so that everyone - kings, sages, celestials, asura, the great Lords of (eight) cardinal points, the brave ones, Lord Siva, and the Sun etc. – would do Your bidding.

---

Word-by-word Meaning

pallavi
Emani mATADitivO rAma
evari manasu E vidhamO telisi (Emani)

O Lord SrI rAma! I wonder, in what manner (Emani) You spoke (mATADitivO) understanding (telisi) how (E vidhamO) each one’s (evari) mind (manasu) is!

---

anupallavi
mAma maradulu anujulu talli-taNDrulu
bhAmalu parijanulu sva-vaSamu-auTaku-(Emani)

In order that everyone –
(maternal) uncles (mAma), sisters-in-law (maradulu), younger brothers (anujulu),
parents (talli-taNDrulu), wife (bhAmalu) (literally wives), servants (parijanulu) –
to be (auTaku) agreeable to Your view-point (sva-vaSamu) (literally under control) (sva-vaSamauTaku),
O Lord SrI rAma! I wonder, in what manner You spoke understanding how each one’s mind is!

---

caraNam
rAjulu munulu sura-asurulu vara dig-
rAjulu mari SUrulu SaSi dhara dina
rAjulu lOpaDi naDavanu tyAga-
rAja vinuta naya bhayamuga mudduga (Emani)

O Lord well-praised (vinuta) by this tyAgarAja! O Lord SrI rAma! I wonder, in what manner, knowing how each one’s mind is, You spoke prudently (naya) and (some times) instilling fear (bhyamuga), but always charmingly (mudduga) so that everyone -
kings (rAjulu), sages (munulu), celestials (sura) and asura (asurulu) (surAsurulu), the great (vara) Lords (rAjulu) of (eight) cardinal points (dik) (dig-rAjulu), and (mari)
the brave ones (SUrulu), Lord Siva – wearer (dhara) of moon (SaSi), the Sun – Lord (rAju) (rAjulu) of Day (dina) –
would do Your bidding (lOpaDi naDavanu) (literally obey Your word).

---

Notes –
Variations -
¹ – talli-taNDrulu – tali-daNDrulu. Both forms are correct.

² – SUrulu – sUrulu. As ‘SUrulu’ is the appropriate word, the same has been adopted.

³ – SaSi – SaSa.

References -
⁴ – naya bhayamuga – While vAlmIki rAmAyaNa is replete with instances of SrI rAma speaking nicely to everyone, there is at least one instance wherein He speaks very angrily – to counter the arguments of sage jAbAli who advocated nAstika vAda to justify SrI rAma’s return to ayOdhyA. Please refer to ayOdhyA kANDa, Chapters 108 and 109.

---

Devanagari

ऎ,कॆ,चॆ.. - e,ke,ce..(short);
ए,के,चे.. - E,kE,cE..(long);
ऐ,कै,चै.. - ai,kai,cai..;
ऒ,कॊ,चॊ.. - o,ko,co..(short);
ओ,को,चो.. - O,kO,cO..(long);
औ,कौ,चौ.. -au,kau,cau..;

प. एमनि माटाडितिवो राम
ऎवरि मनसु ए विधमो तॆलिसि (एमनि)

अ. माम मरदुलु अनुजुलु तल्लि-तण्ड्रुलु
भामलु परिजनुलु स्व-वश(मौ)टके(मनि)

च. राजुलु मुनुलु सु(रा)सुरुलु वर
दिग्राजुलु मरि शूरुलु शशि धर दिन
राजुलु लोपडि नडवनु त्याग-
राज विनुत नय भयमुग मुद्दुग (एमनि)

---

Tamil

க,ச,ட,த,ப - 2-ख छ ठ थ फ; 3-ग ड द ब; 4-घ झ ढ ध भ
(ச3 - ஜ)
ஸ1 श - शिव - சிவன்
ரு2 ऋ - कृप - கிருபை

ப. ஏமனி மாடாடி3திவோ ராம
எவரி மனஸு ஏ வித4மோ தெலிஸி (ஏமனி)

அ. மாம மரது3லு அனுஜுலு தல்லி-தண்ட்3ருலு
பா4மலு பரிஜனுலு ஸ்வ-வஸ1(மௌ)டகே(மனி)

ச. ராஜுலு முனுலு ஸு(ரா)ஸுருலு வர
தி3க்3-ராஜுலு மரி ஸூ1ருலு ஸ1ஸி1 த4ர தி3ன
ராஜுலு லோபடி3 நட3வனு த்யாக3-
ராஜ வினுத நய ப4யமுக3 முத்3து3க3 (ஏமனி)

எங்ஙனம் பேசினாயோ, இராமா!
எவருடைய உள்ளம் எத்தகையதெனத் தெரிந்து

மாமன், கொழுந்தியர், பின்னோர், தாய்-தந்தையர்,
மனைவி, பணியாளர்கள் தன்வயப்படுவதற்கு
எங்ஙனம் பேசினாயோ, இராமா!
எவருடைய உள்ளம் எத்தகையதெனத் தெரிந்து

அரசர்கள், முனிவர்கள், வானோர், அரக்கர், உயர்
திசை மன்னர்கள், மேலும் சூரர்கள், பிறையணிவோன்,
பகலவன் ஆகியோர், உட்பட்டு நடப்பதற்கு, தியாகராசனால்
போற்றப் பெற்றோனே! நயமாக, பயமாக, (ஆயின்) அழகாக
எங்ஙனம் பேசினாயோ, இராமா!
எவருடைய உள்ளம் எத்தகையதெனத் தெரிந்து

பிறையணிவோன் - சிவன்

---

Telugu

ప. ఏమని మాటాడితివో రామ
ఎవరి మనసు ఏ విధమో తెలిసి (ఏమని)

అ. మామ మరదులు అనుజులు తల్లి-తండ్రులు
భామలు పరిజనులు స్వ-వశమౌటకే(మని)

చ. రాజులు మునులు సురాసురులు వర
దిగ్రాజులు మరి శూరులు శశి ధర దిన
రాజులు లోపడి నడవను త్యాగ-
రాజ వినుత నయ భయముగ ముద్దుగ (ఏమని)

---

Kannada

ಪ. ಏಮನಿ ಮಾಟಾಡಿತಿವೋ ರಾಮ
ಎವರಿ ಮನಸು ಏ ವಿಧಮೋ ತೆಲಿಸಿ (ಏಮನಿ)

ಅ. ಮಾಮ ಮರದುಲು ಅನುಜುಲು ತಲ್ಲಿ-ತಂಡ್ರುಲು
ಭಾಮಲು ಪರಿಜನುಲು ಸ್ವ-ವಶಮೌಟಕೇ(ಮನಿ)

ಚ. ರಾಜುಲು ಮುನುಲು ಸುರಾಸುರುಲು ವರ
ದಿಗ್ರಾಜುಲು ಮರಿ ಶೂರುಲು ಶಶಿ ಧರ ದಿನ
ರಾಜುಲು ಲೋಪಡಿ ನಡವನು ತ್ಯಾಗ-
ರಾಜ ವಿನುತ ನಯ ಭಯಮುಗ ಮುದ್ದುಗ (ಏಮನಿ)

---

Malayalam

പ. ഏമനി മാടാഡിതിവോ രാമ
എവരി മനസു ഏ വിധമോ തെലിസി (ഏമനി)

അ. മാമ മരദുലു അനുജുലു തല്ലി-തണ്ഡ്രുലു
ഭാമലു പരിജനുലു സ്വ-വശമൌടകേ(മനി)

ച. രാജുലു മുനുലു സുരാസുരുലു വര
ദിഗ്രാജുലു മരി ശൂരുലു ശശി ധര ദിന
രാജുലു ലോപഡി നഡവനു ത്യാഗ-
രാജ വിനുത നയ ഭയമുഗ മുദ്ദുഗ (ഏമനി)

---

Updated on 22 Aug 2010