Saturday, October 04, 2008

Thyagaraja Kriti - Sundari Nee Divya - Raga Kalyani

Transliteration–Telugu
Transliteration as per Modified Harvard-Kyoto (HK) Convention
(including Telugu letters – Short e, Short o) -

a A i I u U
R RR lR lRR
e E ai o O au M (H or :)

(e – short E – Long o – short O – Long)

k kh g gh n/G
c ch j jh n/J (jn – as in jnAna)
T Th D Dh N
t th d dh n
p ph b bh m
y r l L v
S sh s h

sundari nI divya-kalyANi

In the kRti ‘sundari nI divya’ – rAga kalyANi (tALa Adi), SrI tyAgarAja sings praises of Mother at tiruvoTriyUr (Adipura).

pallavi
sundari nI divya rUpamunu
jUDa tanaku 1doriken(a)mma


anupallavi
manda gamana nI 2kaTAksha balamO
mundaTi pUjA phalamO 3tripura (sundari)


caraNam 1
bhuvilO varamau SrImad-Adi
puramuna nelakonna nI sogasu vini
su-vivEkulaina brahm(A)di
surulu gumpu kUDi
4kavi vAsarapu sEva kanungona
kalugunA(y)ani karagucu madilO
divi tattaramu paDucun(u)NDagA
dIna jan(A)rti hAriNi tripura (sundari)


caraNam 2
kalilO dIna rakshaki(y)ani sabha
kaligina tAvuna pogaDudun(a)mma
sa-lalita guNa karuNA
sAgari nI sATi(y)evar(a)mmA
alasi vaccin(a)nduku nA manasu
hAyi jendunA(y)ani(y)uNDaga mari
kala kalam(a)ni sura satulu varusagA
koluvu Sukra vArapu muddu tripura (sundari)


caraNam 3
nannu kanna talli nA janmamu
5nADu saphalam(A)yen(a)mma ipuDu
ghana daridruniki paikamu vale
kanula paNDuvugA
vanaja nayana eNDu pairulaku
jalamu vale Subha dAyaki kAma
janakuni sOdari SrI 6tyAgarAja
manO-hari 7gauri (sundari)


Gist

  • O Charming Mother!
  • O Slow gaited! O Mother tripura sundari! O Reliever of the sufferings of the humble people!
  • O Ocean of compassion endowed with gentle qualities! O Charming Mother tripura sundari served by celestial damsels, charmingly, in a line, on the occasion of Friday!
  • O Mother who bore me! O Blue-Lotus Eyed! O Bestower of auspiciousness! O Sister of vishNu! O Mother gauri who has captivated the mind of this tyAgarAja!

  • I had the privilege of beholding Your divine form.

  • Who is equal to You?
  • Wherever there is an assembly, I shall extol that, in this kali yuga, You are the Protector of the humble.

    • Either because of the strength of Your grace or as a result of my past worships,

  • I had the privilege of beholding Your divine form.

    • The heaven is agitated because, the most discriminating Lord brahmA and others,
    • hearing about Your elegance who is established, in the Earth, at the sacred and auspicious Adi pura kshEtra,
    • getting together, fervently yearn in their minds whether it would be possible for them to behold Your Friday service; but

  • I had the privilege of beholding Your divine form.

    • Further, my mind was anxious whether, for having come (all the way) here, with much weariness, it would attain peace; then,

  • I had the privilege of beholding Your divine form on the occasion of Your Friday Service.

  • Today my life has attained its purpose;
    • Like wealth for a down-right pauper and
    • like water or rain for the wilting crops,

  • now, I had the privilege of beholding Your divine form, as a feast to my eyes.



Word-by-word Meaning

pallavi
sundari nI divya rUpamunu
jUDa tanaku dorikenu-amma

O Charming (sundari) Mother (amma)! I (tanaku) (literally to me) had (dorikenu) (dorikenamma) the privilege of beholding (jUDa) Your (nI) divine (divya) form (rUpamunu).


anupallavi
manda gamana nI kaTAksha balamO
mundaTi pUjA phalamO tripura (sundari)

O Slow (manda) gaited (gamana)! Either because of the strength (balamO) of Your (nI) grace (kaTAksha) (literally side glance) or as a result (phalamO) of my past (mundaTi) worships (pUjA),
O Mother tripura sundari! I had the privilege of beholding Your divine form.


caraNam 1
bhuvilO varamau SrImad-Adi
puramuna nelakonna nI sogasu vini
su-vivEkulaina brahmA-Adi
surulu gumpu kUDi
kavi vAsarapu sEva kanungona
kalugunA-ani karagucu madilO
divi tattaramu paDucunu-uNDagA
dIna jana-Arti hAriNi tripura (sundari)

While the heaven (divi) is agitated (tattaramu paDucunu uNDagA) (paDucunuNDagA) because,
the most discriminating (su-vivEkulaina) Lord brahmA and others (Adi) (brahmAdi),
hearing (vini) about Your (nI) elegance (sogasu) who is established (nelakonna) in the Earth (bhuvilO) at the sacred (varamau) and auspicious (SrImat) Adi pura (puramuna) (SrImad-Adi) kshEtra,
getting (kUDi) together (gumpu) fervently yearning (karagucu) (literally melting) in their minds (madilo) whether (ani) it would be possible (kalugunA) (kalugunAyani) (for them) to behold (kanungona) Your Friday (kavi vAsarapu) service (sEva),
O Mother tripura sundari – reliever (hAriNi) of the sufferings (Arti) of the humble (dIna) people (jana) (janArti)! I had the privilege of beholding Your divine form.
(While brahmA and others were, as yet, yearning to behold Your Friday service, I had the privilege of beholding Your divine form.)


caraNam 2
kalilO dIna rakshaki-ani sabha
kaligina tAvuna pogaDudunu-amma
sa-lalita guNa karuNA
sAgari nI sATi-evaru-ammA
alasi vaccina-anduku nA manasu
hAyi jendunA-ani-uNDaga mari
kala kalamani sura satulu varusagA
koluvu Sukra vArapu muddu tripura (sundari)

O Mother (amma)! Wherever (tAvuna) there is (kaligina) an assembly (sabha), I shall extol (pogaDudunu) (pogaDudunamma) that (ani), in this kali (kalilO) yuga, You are the Protector (rakshaki) (rakshakiyani) of the humble (dIna);
O Ocean (sAgari) of compassion (karuNA) endowed with gentle (sa-lalita) qualities (guNa)! O Mother (ammA)! who (evaru) is equal (sATi) (sATiyevarammA) to You (nI)?
Further (mari), while my (nA) mind (manasu) was anxious (uNDaga) whether (ani), for having (anduku) come (vaccina)(vaccinanduku) (all the way) here, with much weariness (alasi), it would attain (jendunA) (jendunAyaniyuNDaga) peace (hAyi),
O Charming (muddu) Mother tripura sundari served (koluvu) by celestial (sura) damsels (satulu), charmingly (kala kalamani), in a line (varusagA), on the occasion of Friday (Sukra vArapu)!
I had the privilege of beholding Your divine form.
(I came all the way weary and anxious whether I will get peace of mind. Then, I behold Your charming form as the celestial damsels salute You on the occasion of Friday service.)


caraNam 3
nannu kanna talli nA janmamu
nADu saphalamu-Ayenu-amma ipuDu
ghana daridruniki paikamu vale
kanula paNDuvugA
vanaja nayana eNDu pairulaku
jalamu vale Subha dAyaki kAma
janakuni sOdari SrI tyAgarAja
manO-hari gauri (sundari)

O Mother (talli) who bore (kanna) me (nannu)! O Mother (amma)! Today (nADu) my (nA) life (janmanu) has attained its purpose (saphalamu Ayenu) (saphalamAyenamma);
O Blue-Lotus (vanaja) Eyed (nayana)!
like (vale) wealth (paikamu) (literally money) for a down-right (ghana) pauper (daridruniki), and
like (vale) water or rain (jalamu) for the wilting (eNDu) crops (pairulaku), and
O Bestower (dAyaki) of auspiciousness (Subha)! O Sister (sOdari) of vishNu - Father (janakuni) of cupid (kAma)! O Mother gauri who has captivated (hara) the mind (manas) (manO-hara) of this tyAgarAja!
O Charming mother! now (ipuDu), I had the privilege of beholding Your divine form, as a feast (paNDuvaga) to my eyes (kanula).


Notes –
Variations -
1 – dorikenamma - dorikenamma O mahA tripura (sundari).

2 – kaTAksha balamO –kaTAksha phalamO : ‘balamO’ seems to be more appropriate and has been adopted.

5 – nADu – (that day) - this is how it is given in all the books. However, from the context, the correct words seems to be ‘nEDu’ (today).

6 – tyAgarAja – tyAgarAju : As ‘tyAgarAja’ is appropriate, the same has been adopted.

7 – gauri – gairi SrI tripura (sundari).

References -
3 - tripura sundari – name of Mother at tiruvoTriyUr kshEtra – also known as Adipura.

Comments -
4 – kAvi vAsara – ‘kavi’, among other things, also means ‘Sukra’ – therefore ‘Sukra vAsara’ (Friday).



Devanagari

ऎ,कॆ,चॆ.. - e,ke,ce..(short);
ए,के,चे.. - E,kE,cE..(long);
ऐ,कै,चै.. - ai,kai,cai..;
ऒ,कॊ,चॊ.. - o,ko,co..(short);
ओ,को,चो.. - O,kO,cO..(long);
औ,कौ,चौ.. -au,kau,cau..;

प. सुन्दरि नी दिव्य रूपमुनु
जूड तनकु दॊरिकॆ(न)म्म

अ. मन्द गमन नी कटाक्ष बलमो
मुन्दटि पूजा फलमो त्रिपुर (सु)

च1. भुविलो वरमौ श्रीम(दा)दि
पुरमुन नॆलकॊन्न नी सॊगसु विनि
सु-विवेकुलैन ब्र(ह्मा)दि
सुरुलु गुम्पु कूडि
कवि वासरपु सेव कनुंगॊन
कलुगुना(य)नि करगुचु मदिलो
दिवि तत्तरमु पडुचु(नु)ण्डगा
दीन ज(ना)र्ति हारिणि त्रिपुर (सु)

च2. कलिलो दीन रक्षकि(य)नि सभ
कलिगिन तावुन पॊगडुदु(न)म्म
स-ललित गुण करुणा
सागरि नी साटि(यॆ)व(र)म्मा
अलसि वच्चि(न)न्दुकु ना मनसु
हायि जॆन्दुना(य)नि(यु)ण्डग मरि
कल कल(म)नि सुर सतुलु वरुसगा
कॊलुवु शुक्र वारपु मुद्दु त्रिपुर (सु)

च3. नन्नु कन्न तल्लि ना जन्ममु
नाडु सफल(मा)यॆ(न)म्म इपुडु
घन दरिद्रुनिकि पैकमु वलॆ
कनुल पण्डुवुगा
वनज नयन ऎण्डु पैरुलुकु
जलमु वलॆ शुभ दायकि काम
जनकुनि सोदरि श्री त्यागराज
मनो-हरि गौरि (सु)


Tamil


க,ச,ட,த,ப - 2-ख छ ठ थ फ; 3-ग ड द ब; 4-घ झ ढ ध भ
(ச3 - ஜ)
ஸ1 श - शिव - சிவன்
ரு2 ऋ - कृप - கிருபை

ப. ஸுந்த3ரி நீ தி3வ்ய ரூபமுனு
ஜூட3 தனகு தொ3ரிகெ(ன)ம்ம

அ. மந்த3 க3மன நீ கடாக்ஷ ப3லமோ
முந்த3டி பூஜா ப2லமோ த்ரிபுர (ஸு)

ச1. பு4விலோ வரமௌ ஸ்ரீம(தா3)தி3
புரமுன நெலகொன்ன நீ ஸொக3ஸு வினி
ஸு-விவேகுலைன ப்3ரஹ்(மா)தி3
ஸுருலு கு3ம்பு கூடி3
கவி வாஸரபு ஸேவ கனுங்கொ3ன
கலுகு3னா(ய)னி கரகு3சு மதி3லோ
தி3வி தத்தரமு படு3சு(னு)ண்ட3கா3
தீ3ன ஜ(னா)ர்தி ஹாரிணி த்ரிபுர (ஸு)

ச2. கலிலோ தீ3ன ரக்ஷகி(ய)னி ஸப4
கலிகி3ன தாவுன பொக3டு3து3(ன)ம்ம
ஸ-லலித கு3ண கருணா
ஸாக3ரி நீ ஸாடி(யெ)வ(ர)ம்மா
அலஸி வச்சி(ன)ந்து3கு நா மனஸு
ஹாயி ஜெந்து3னா(ய)னி(யு)ண்ட3க3 மரி
கல கல(ம)னி ஸுர ஸதுலு வருஸகா3
கொலுவு ஸு1க்ர வாரபு முத்3து3 த்ரிபுர (ஸு)

ச3. நன்னு கன்ன தல்லி நா ஜன்மமு
நாடு3 ஸப2ல(மா)யெ(ன)ம்ம இபுடு3
க4ன த3ரித்3ருனிகி பைகமு வலெ
கனுல பண்டு3வுகா3
வனஜ நயன எண்டு3 பைருலுகு
ஜலமு வலெ ஸு1ப4 தா3யகி காம
ஜனகுனி ஸோத3ரி ஸ்ரீ த்யாக3ராஜ
மனோ-ஹரி கௌ3ரி (ஸு)

சுந்தரி! உனது திவ்விய உருவத்தினைக்
காண, தனக்குக் கிடைத்ததம்மா!

தளர் நடையாளே! உனது கடைக்கண் (பார்வை) வலிமையோ,
முந்தைய வழிபாட்டின் பயனோ, திரிபுர
சுந்தரி! உனது திவ்விய உருவத்தினைக்
காண, தனக்குக் கிடைத்ததம்மா!

1. புவியில், புனித, சிறப்பு மிக்க, ஆதி
புரத்தினில் நிலைபெற்றுள்ள, உனது ஒயிலினைக் கேட்டு,
மிக்கு விவேகமுடையோராகிய, பிரமன் முதலாக
வானோர் கும்பலாகக் கூடி,
(உனது) வெள்ளிக் கிழமை சேவையினைக் கண்டுகொள்ளக்
கிடைக்குமாயென, உருகி யுள்ளத்தினில்,
வானுலகமே தத்தளித்துக்கொண்டிருக்க,
எளியோர் துயர் களைபவளே! திரிபுர
சுந்தரி! உனது திவ்விய உருவத்தினைக்
காண, தனக்குக் கிடைத்ததம்மா!

2. கலியில், எளியோரைக் காப்பவளென, அவை
அமைந்த இடத்தினில் (எல்லாம்), போற்றுவேனம்மா;
மிக்கு நளின குணங்களுடைய, கருணைக்
கடலே! உனக்கு நிகர் எவரம்மா?
மேலும், (உன்னைக் காண) களைத்து வந்ததற்கு, எனதுள்ளம்
அமைதி பெறுமா யென்று (நான் கவலைப்பட்டு) இருக்க,
கலகலவென, வானோர் மடந்தையர், வரிசையாகச்
சேவிக்கும் வெள்ளிக் கிழமையின், எழில் நிறை, திரிபுர
சுந்தரி! உனது திவ்விய உருவத்தினைக்
காண, தனக்குக் கிடைத்ததம்மா!

3. என்னையீன்ற தாயே! எனது பிறவி
இன்று பயன் பெற்றதம்மா; இப்போழ்து,
மிக்கு வறியோனுக்குச் செல்வம் (கிடைத்தது) போன்று,
கண்களுக்கு விருந்தாக,
கமலக் கண்ணீ! வறண்ட பயிர்களுக்கு
நீர் போன்று, நலனருள்பவளே! காமனை
ஈன்றோனின் சோதரி! தியாகாராசனின்
மனம் கவரும், கௌரி!
சுந்தரி! உனது திவ்விய உருவத்தினைக்
காண, தனக்குக் கிடைத்ததம்மா!

ஆதி புரம் - திருவொற்றியூர்
பிறவி பயன் பெற்றது - பிறந்த பயனைப் பெற்றேன் என.
காமனை ஈன்றோன் - அரி


Telugu

ప. సుందరి నీ దివ్య రూపమును
జూడ తనకు దొరికెనమ్మ

అ. మంద గమన నీ కటాక్ష బలమో
ముందటి పూజా ఫలమో త్రిపుర (సు)

చ1. భువిలో వరమౌ శ్రీమదాది
పురమున నెలకొన్న నీ సొగసు విని
సు-వివేకులైన బ్రహ్మాది
సురులు గుంపు కూడి
కవి వాసరపు సేవ కనుంగొన
కలుగునాయని కరగుచు మదిలో
దివి తత్తరము పడుచునుండగా
దీన జనార్తి హారిణి త్రిపుర (సు)

చ2. కలిలో దీన రక్షకియని సభ
కలిగిన తావున పొగడుదునమ్మ
స-లలిత గుణ కరుణా
సాగరి నీ సాటియెవరమ్మా
అలసి వచ్చినందుకు నా మనసు
హాయి జెందునాయనియుండగ మరి
కల కలమని సుర సతులు వరుసగా
కొలువు శుక్ర వారపు ముద్దు త్రిపుర (సు)

చ3. నన్ను కన్న తల్లి నా జన్మము
నాడు సఫలమాయెనమ్మ ఇపుడు
ఘన దరిద్రునికి పైకము వలె
కనుల పండువుగా
వనజ నయన ఎండు పైరులుకు
జలము వలె శుభ దాయకి కామ
జనకుని సోదరి శ్రీ త్యాగరాజ
మనో-హరి గౌరి (సు)



Kannada

ಪ. ಸುಂದರಿ ನೀ ದಿವ್ಯ ರೂಪಮುನು
ಜೂಡ ತನಕು ದೊರಿಕೆನಮ್ಮ

ಅ. ಮಂದ ಗಮನ ನೀ ಕಟಾಕ್ಷ ಬಲಮೋ
ಮುಂದಟಿ ಪೂಜಾ ಫಲಮೋ ತ್ರಿಪುರ (ಸು)

ಚ1. ಭುವಿಲೋ ವರಮೌ ಶ್ರೀಮದಾದಿ
ಪುರಮುನ ನೆಲಕೊನ್ನ ನೀ ಸೊಗಸು ವಿನಿ
ಸು-ವಿವೇಕುಲೈನ ಬ್ರಹ್ಮಾದಿ
ಸುರುಲು ಗುಂಪು ಕೂಡಿ
ಕವಿ ವಾಸರಪು ಸೇವ ಕನುಂಗೊನ
ಕಲುಗುನಾಯನಿ ಕರಗುಚು ಮದಿಲೋ
ದಿವಿ ತತ್ತರಮು ಪಡುಚುನುಂಡಗಾ
ದೀನ ಜನಾರ್ತಿ ಹಾರಿಣಿ ತ್ರಿಪುರ (ಸು)

ಚ2. ಕಲಿಲೋ ದೀನ ರಕ್ಷಕಿಯನಿ ಸಭ
ಕಲಿಗಿನ ತಾವುನ ಪೊಗಡುದುನಮ್ಮ
ಸ-ಲಲಿತ ಗುಣ ಕರುಣಾ
ಸಾಗರಿ ನೀ ಸಾಟಿಯೆವರಮ್ಮಾ
ಅಲಸಿ ವಚ್ಚಿನಂದುಕು ನಾ ಮನಸು
ಹಾಯಿ ಜೆಂದುನಾಯನಿಯುಂಡಗ ಮರಿ
ಕಲ ಕಲಮನಿ ಸುರ ಸತುಲು ವರುಸಗಾ
ಕೊಲುವು ಶುಕ್ರ ವಾರಪು ಮುದ್ದು ತ್ರಿಪುರ (ಸು)

ಚ3. ನನ್ನು ಕನ್ನ ತಲ್ಲಿ ನಾ ಜನ್ಮಮು
ನಾಡು ಸಫಲಮಾಯೆನಮ್ಮ ಇಪುಡು
ಘನ ದರಿದ್ರುನಿಕಿ ಪೈಕಮು ವಲೆ
ಕನುಲ ಪಂಡುವುಗಾ
ವನಜ ನಯನ ಎಂಡು ಪೈರುಲುಕು
ಜಲಮು ವಲೆ ಶುಭ ದಾಯಕಿ ಕಾಮ
ಜನಕುನಿ ಸೋದರಿ ಶ್ರೀ ತ್ಯಾಗರಾಜ
ಮನೋ-ಹರಿ ಗೌರಿ (ಸು)



Malayalam


പ. സുന്ദരി നീ ദിവ്യ രൂപമുനു
ജൂഡ തനകു ദൊരികെനമ്മ

അ. മന്ദ ഗമന നീ കടാക്ഷ ബലമോ
മുന്ദടി പൂജാ ഫലമോ ത്രിപുര (സു)

ച1. ഭുവിലോ വരമൌ ശ്രീമദാദി
പുരമുന നെലകൊന്ന നീ സൊഗസു വിനി
സു-വിവേകുലൈന ബ്രഹ്മാദി
സുരുലു ഗുമ്പു കൂഡി
കവി വാസരപു സേവ കനുങ്ഗൊന
കലുഗുനായനി കരഗുചു മദിലോ
ദിവി തത്തരമു പഡുചുനുണ്ഡഗാ
ദീന ജനാര്തി ഹാരിണി ത്രിപുര (സു)

ച2. കലിലോ ദീന രക്ഷകിയനി സഭ
കലിഗിന താവുന പൊഗഡുദുനമ്മ
സ-ലലിത ഗുണ കരുണാ
സാഗരി നീ സാടിയെവരമ്മാ
അലസി വച്ചിനന്ദുകു നാ മനസു
ഹായി ജെന്ദുനായനിയുണ്ഡഗ മരി
കല കലമനി സുര സതുലു വരുസഗാ
കൊലുവു ശുക്ര വാരപു മുദ്ദു ത്രിപുര (സു)

ച3. നന്നു കന്ന തല്ലി നാ ജന്മമു
നാഡു സഫലമായെനമ്മ ഇപുഡു
ഘന ദരിദ്രുനികി പൈകമു വലെ
കനുല പണ്ഡുവുഗാ
വനജ നയന എണ്ഡു പൈരുലുകു
ജലമു വലെ ശുഭ ദായകി കാമ
ജനകുനി സോദരി ശ്രീ ത്യാഗരാജ
മനോ-ഹരി ഗൌരി (സു)


Updated on 24 Jun 2010

No comments: