Thyagaraja Kriti - Sambho Mahadeva - Raga Pantuvarali

Transliteration–Telugu
Transliteration as per Modified Harvard-Kyoto (HK) Convention
(including Telugu letters – Short e, Short o) -

a A i I u U
R RR lR lRR
e E ai o O au M (H or :)

(e – short E – Long o – short O – Long)

k kh g gh n/G
c ch j jh n/J (jn – as in jnAna)
T Th D Dh N
t th d dh n
p ph b bh m
y r l L v
S sh s h

SambhO mahA dEva-pantuvarALi

In the kRti ‘SambhO mahA dEva’ – rAga pantuvarALi (tALa rUpakaM), SrI tyAgarAja sings praises of Lord Siva at kOvUr.

pallavi
SambhO mahA dEva Sankara girijA ramaNa

---

anupallavi
SambhO mahA dEva SaraN(A)gata jana rakshaka
ambhO-ruha lOcana ¹pad(A)mbuja bhaktiM dEhi (SambhO)

---

caraNam
parama dayA-kara mRga dhara hara gangA dhara dharaNI
dhara bhUshaNa tyAgarAja vara hRdaya nivESa
sura bRnda kirITa maNi vara nIrAjita pada
²gOpura vAsa ³sundarESa gir(I)Sa parAtpara ⁴bhava hara (SambhO)

---

Gist

• O Lord Sambhu! O Lord mahA dEva! O Lord who causes auspiciousness! O Beloved of pArvatI!
  
• O Protector of those who have sought refuge in You! O Lotus Eyed!
  
• O Most compassionate Lord! O Lord who sports deer in His hand! O Lord hara! O Lord who wears gangA in His matted locks! O Lord who wears SEsha as an ornament in his neck! O sacred Lord who entered the heart of tyAgarAja! O Lord whose sacred Feet are illuminated by the brilliance of gems of the diadems of the celestials! O Lord sundarESa, resident at kOvur! O Lord of mountain (kailAsa)! O Lord who is beyond everything! O Destroyer of Ocean of Worldly Existence!
  
  
  • Deign to bestow on me devotion to Your Lotus Feet.

---

Word-by-word Meaning

pallavi
SambhO mahA dEva Sankara girijA ramaNa

O Lord Sambhu (SambhO)! O Lord mahA dEva! O Lord who causes (kara) auspiciousness (SaM) (Sankara)! O Beloved (ramaNa) of pArvatI – daughter of himavAn (girijA)!

---

anupallavi
SambhO mahA dEva SaraNa-Agata jana rakshaka
ambhO-ruha lOcana pada-ambuja bhaktiM dEhi (SambhO)

O Lord Sambhu (SambhO)! O Lord mahA dEva! O Protector (rakshaka) of those (jana) who have sought (Agata) refuge (SaraNa) (SaraNAgata) in You!
O Lotus (ambhO-ruha) Eyed (lOcana)! Deign to bestow (dEhi) on me devotion (bhaktiM) to Your Lotus (ambuja) Feet (pada) (padAmbuja);
O Lord Sambhu! O Lord mahA dEva! O Lord who causes auspiciousness ! O Beloved of pArvatI!

---

caraNam
parama dayA-kara mRga dhara hara gangA dhara dharaNI
dhara bhUshaNa tyAgarAja vara hRdaya nivESa
sura bRnda kirITa maNi vara nIrAjita pada
gOpura vAsa sundarESa giri-ISa parAtpara bhava hara (SambhO)

O Most (parama) compassionate (dayA-kara) Lord! O Lord who sports (dhara) deer (mRga) in His hand! O Lord hara! O Lord who wears (dhara) gangA in His matted locks!
O Lord who wears SEsha – supporter (dhara) of Earth (dharaNI) as an ornament (bhUshaNa) in his neck! O sacred (vara) Lord who entered (nivESa) the heart (hRdaya) of tyAgarAja!
O Lord whose sacred (vara) Feet (pada) are illuminated (nIrAjita) by the brilliance of gems (maNi) of the diadems (kirITa) of the celestials (sura bRnda)!
O Lord sundarESa, resident (vAsa) at kOvur (gOpura)! O Lord (ISa) of mountain (kailAsa) (giri) (girISa)! O Lord who is beyond everything (parAtpara)!
O Destroyer (hara) of Ocean of Worldly Existence (bhava)!
O Lord Sambhu! O Lord mahA dEva! O Lord who causes auspiciousness ! O Beloved of pArvatI!

---

Notes –
Variations -
rAga – pantuvarALi - kAmavardhini.

¹ – padAmbuja – pAdAmbuja.

References -
² - gOpura – This and four other kRtis are said to form the quintet of kOvUr compositions of SrI tyAgarAja. In kRtis ‘I vasudha nIvaNTi’ rAga SahAna, kRti ‘nammi vaccina’ rAga kalyANi and kRti ‘kOri sEvimpa’ rAga kharaharapriya, SrI tyAgarAja clearly mentions ‘kOvUr’. In this kRti and in the kRti ‘sundarESvaruni’ rAga SankarAbharaNaM, SrI tyAgarAja mentions ‘gOpuraM’. As this kRti is completely in Sanskrit, SrI tyAgarAja seems to have used Sanskrit version of the tamil word ‘kOvUr’. Therefore, ‘gOpura’ mentioned in this kRti, refers to ‘kOvUr’. sthala purANa of kOvUr.

³ – sundarESa – the name of Lord at kOvur.

Comments -
⁴ – bhava hara – This can either be taken as a single epithet – one who rescues from the Ocean of Worldly Existence’ – or as two epithets – ‘bhava’ and ‘hara’. However, the second version may not be correct because the epithet 'hara' appears earlier in the caraNa.

---

Devanagari

ऎ,कॆ,चॆ.. - e,ke,ce..(short);
ए,के,चे.. - E,kE,cE..(long);
ऐ,कै,चै.. - ai,kai,cai..;
ऒ,कॊ,चॊ.. - o,ko,co..(short);
ओ,को,चो.. - O,kO,cO..(long);
औ,कौ,चौ.. -au,kau,cau..;

प. शम्भो महा देव शंकर गिरिजा रमण

अ. शम्भो महा देव शर(णा)गत जन रक्षक
अम्भो-रुह लोचन प(दा)म्बुज भक्तिं देहि (शं)

च. परम दया-कर मृग धर हर गंगा धर धरणी
धर भूषण त्यागराज वर हृदय निवेश
सुर बृन्द किरीट मणि वर नीराजित पद
गोपुर वास सुन्दरेश गि(री)श परात्पर भव हर (शं)

---

Tamil

க,ச,ட,த,ப - 2-ख छ ठ थ फ; 3-ग ड द ब; 4-घ झ ढ ध भ
(ச3 - ஜ)
ஸ1 श - शिव - சிவன்
ரு2 ऋ - कृप - கிருபை

ப. ஸ1ம்போ4 மஹா தே3வ ஸ1ங்கர கி3ரிஜா ரமண

அ. ஸ1ம்போ4 மஹா தே3வ ஸ1ர(ணா)க3த ஜன ரக்ஷக
அம்போ4-ருஹ லோசன ப(தா3)ம்பு3ஜ ப4க்திம் தே3ஹி (ஸ1ம்)

ச. பரம த3யா-கர ம்ரு2க3 த4ர ஹர க3ங்கா3 த4ர த4ரணீ
த4ர பூ4ஷண த்யாக3ராஜ வர ஹ்ரு2த3ய நிவேஸ1
ஸுர ப்3ரு2ந்த3 கிரீட மணி வர நீராஜித பத3
கோ3புர வாஸ ஸுந்த3ரேஸ1 கி3(ரீ)ஸ1 பராத்பர ப4வ ஹர (ஸ1ம்)

சம்போ மகா தேவா! சங்கரா! மலைமகள் மணாளா!

சம்போ மகா தேவா! சரணடைந்தோரைக் காப்போனே!
கமலக் கண்ணா! திருவடிக் கமலப் பற்றினையருள்வாய்;
சம்போ மகா தேவா! சங்கரா! மலைமகள் மணாளா!

மிக்கு தயாளா! மான் ஏந்துவோனே! அரனே! கங்கையணிவோனே! புவி
சுமப்போனை யணிவோனே! தியாகராசனின் புனித இதயத்துட் புகுந்தோனே!
வானோர்களின் முடிமணிகள் ஒளிர்விக்கும் உயர் திருவடியோனே!
கோவூருறை சுந்தரோசா! மலையீசா! பராபரனே! பிறவி யறுப்போனே!
சம்போ மகா தேவா! சங்கரா! மலைமகள் மணாளா!

புவி சுமப்போன் - சேடன் - அனந்தன் - அரவு
தியாகராசனின் புனித இதயத்துட் புகுந்தோனே - 'தியாகராசனின் இதயத்துட் புகுந்த புனிதனே' என்றும் கொள்ளலாம்.
கோவூர் - கோபுரம் என்றும் பெயர் - சென்னையருகிலுள்ளது.
சுந்தரோசர் - கோவூரில் இறைவனின் பெயர்
மலையீசன் - கயிலாய மலை

---

Telugu

ప. శంభో మహా దేవ శంకర గిరిజా రమణ

అ. శంభో మహా దేవ శరణాగత జన రక్షక
అంభో-రుహ లోచన పదాంబుజ భక్తిం దేహి (శం)

చ. పరమ దయా-కర మృగ ధర హర గంగా ధర ధరణీ
ధర భూషణ త్యాగరాజ వర హృదయ నివేశ
సుర బృంద కిరీట మణి వర నీరాజిత పద
గోపుర వాస సుందరేశ గిరీశ పరాత్పర భవ హర (శం)

---

Kannada

ಪ. ಶಂಭೋ ಮಹಾ ದೇವ ಶಂಕರ ಗಿರಿಜಾ ರಮಣ

ಅ. ಶಂಭೋ ಮಹಾ ದೇವ ಶರಣಾಗತ ಜನ ರಕ್ಷಕ
ಅಂಭೋ-ರುಹ ಲೋಚನ ಪದಾಂಬುಜ ಭಕ್ತಿಂ ದೇಹಿ (ಶಂ)

ಚ. ಪರಮ ದಯಾ-ಕರ ಮೃಗ ಧರ ಹರ ಗಂಗಾ ಧರ ಧರಣೀ
ಧರ ಭೂಷಣ ತ್ಯಾಗರಾಜ ವರ ಹೃದಯ ನಿವೇಶ
ಸುರ ಬೃಂದ ಕಿರೀಟ ಮಣಿ ವರ ನೀರಾಜಿತ ಪದ
ಗೋಪುರ ವಾಸ ಸುಂದರೇಶ ಗಿರೀಶ ಪರಾತ್ಪರ ಭವ ಹರ (ಶಂ)

---

Malayalam

പ. ശമ്ഭോ മഹാ ദേവ ശങ്കര ഗിരിജാ രമണ

അ. ശമ്ഭോ മഹാ ദേവ ശരണാഗത ജന രക്ഷക
അമ്ഭോ-രുഹ ലോചന പദാമ്ബുജ ഭക്തിം ദേഹി (ശം)

ച. പരമ ദയാ-കര മൃഗ ധര ഹര ഗങ്ഗാ ധര ധരണീ
ധര ഭൂഷണ ത്യാഗരാജ വര ഹൃദയ നിവേശ
സുര ബൃന്ദ കിരീട മണി വര നീരാജിത പദ
ഗോപുര വാസ സുന്ദരേശ ഗിരീശ പരാത്പര ഭവ ഹര (ശം)

---

Updated on 15 Apr 2010