Thyagaraja Kriti - Amma Dharmasamvardhani - Raga Athana

Transliteration–Telugu
Transliteration as per Harvard-Kyoto (HK) Convention
(including Telugu letters – Short e, Short o) -

a A i I u U
R RR lR lRR
e E ai o O au M (H or :)

(e – short E – Long o – short O – Long)

k kh g gh G
c ch j jh J (jn – as in jnAna)
T Th D Dh N
t th d dh n
p ph b bh m
y r l L v
z S s h

amma dharmasaMvardhani-aThANA

In kRti ‘amma dharmasaMvardhani’ – rAga aThANA (tALa Adi), zrI tyAgarAja prays to spouse of Lord praNArti hara at tiruvaiyAru.

pallavi
amma dharmasaMvardhani-
(y)AdukO(v)amma mA(yamma)

---

anupallavi
immahini nI sari(y)evar(a)mma
Sivuni komma mA(yamma)

---

caraNam 1
¹dhAtri dhara nAyaka priya
putri madana kOTi manjuLa
gAtri aruNa ²nIraja daLa
nEtri nirupama Subha
gAtri ³pITha nilayE vara hasta
dhRta ⁴valayE parama
pavitri bhakta pAlana dhurandhari
⁵vIra Sakti nE namminA(namma)

---

caraNam 2
amba ⁶kambu kaNThi cAru
⁷kadamba gahana sancAriNi
bimb(A)dhara ⁸taTit kOTi
nibh(A)bhari dayA vAri nidhE
⁹Sambar(A)ri vairi hRc-cankari
¹⁰kaumAri svara jita
tumburu nArada sangIta mAdhuryE
durita hAriNi mA(yamma)

---

caraNam 3
dhanyE ¹¹tryambakE
mUrdhanyE parama yOgi hRdaya
mAnyE tyAgarAja kula
SaraNyE patita pAvani
kAruNya sAgari sadA
aparOkshamu kArAdA sahya
kanyA tIra vAsini parAtpari
¹²kAtyAyani rAma sOdari mA(yamma)

---

Gist

O My Mother dharmasaMvardhani (name of Mother at tiruvaiyAru)! O Spouse of Lord Siva!

O Mother! O Dearest daughter of himavAn! O Mother who has a beautiful personality like crore cupids! O Mother who has eyes like the red lotus petal! O Mother who has peerless auspicious body! O Mother resident in the Holy Seats! O Mother who wears bracelets or bangles in Her sacred hands! O Supremely sacred One! O Mother who bears the burden of protecting the devotees! O Mother who is the chief of powers!

O Mother who is shell necked, found in the charming kadamaba thicket! O Mother with splendour resembling crores of lightnings, having lips like the (red) bimba fruit! O Ocean of mercy! O Mother Sankari abiding in the heart of Lord Siva! O Mother who is Sakti of Lord kumAra (subrahmaNya)! O Mother with sweet voice which surpasses the (sweetness of) music of tumburu and that of sage nArada! O Destroyer of sins!

O Auspicious Mother! O Three-eyed! O Pre-eminent One! O Mother who is honoured in the hearts of supreme ascetics! O Mother who is the refuge of the family of tyAgarAja! O Mother who sanctifies the fallen! O Ocean of mercy! O Mother who is resident on the banks of river kAvEri! O Mother who is beyond everything! O Mother kAtyAyani! O Sister of Lord SrI rAma!

• Who is equal to you in this world?
• I have placed faith in You.
• Please support me.
• Can’t You always be perceptible to me?

---

Word-by-word Meaning

pallavi
amma dharmasaMvardhani-
AdukO-amma mA-(amma)

O My (mA) Mother (amma) (mAyamma) dharmasaMvardhani (name of Mother at tiruvaiyAru)! Please support me (AdukO) (dharmasaMvardhaniyAdukOvamma).

---

anupallavi
immahini nI sari-evaru-amma
Sivuni komma mA-(amma)

O Spouse (komma) of Lord Siva (Sivuni)! Who is (evaramma) equal (sari) (sariyevaramma) to you (nI) in this world (im-mahini)?
O My (mA) Mother dharmasaMvardhani! Please support me.

---

caraNam 1
dhAtri dhara nAyaka priya
putri madana kOTi manjuLa
gAtri aruNa nIraja daLa
nEtri nirupama Subha
gAtri pITha nilayE vara hasta
dhRta valayE parama
pavitri bhakta pAlana dhurandhari
vIra Sakti nE namminAnu-(amma)

O Mother (dhAtri)! O Dearest (priya) daughter (putri) of himavAn - the Lord (nAyaka) of the mountains (dhara)! O Mother who has a beautiful (manjuLa) personality (gAtri) like crore (kOTi) cupids (madana)!
O Mother who has eyes (nEtri) like the red (aruNa) (literally pre-dawn) lotus (nIraja) petal (daLa)! O Mother who has peerless (nirupama) auspicious (Subha) body (gAtri)!
O Mother resident (nilayE) in the Holy Seats (pITha)! O Mother who wears (dhRta) bracelets or bangles (valayE) in Her sacred (vara) hands (hasta)!
O Supremely (parama) sacred (pavitri) One! O Mother who bears the burden (dhurandhari) of protecting (pAlana) the devotees (bhakta)!
O Mother who is the chief (vIra) of powers (Sakti)! O Mother dharmasaMvardhani! I (nE) have placed faith (namminAnu) in You; please support me.

---

caraNam 2
amba kambu kaNThi cAru
kadamba gahana sancAriNi
bimba-adhara taTit kOTi
nibha-Abhari dayA vAri nidhE
Sambara-ari vairi hRc-cankari
kaumAri svara jita
tumburu nArada sangIta mAdhuryE
durita hAriNi mA-(amma)

O Mother (amba) who is shell (kambu) necked (kanTi), found (sancAriNi) in the charming (cAru) kadamaba thicket (gahana)!
O Mother with splendour (Abhari) resembling (nibha) crores (kOTi) of lightnings (taTit), having lips (adhara) like the (red) bimba (bimbAdhara) fruit! O Ocean (vAri nidhi) (nidhE) of mercy (dayA)!
O Mother Sankari (literally wife of Sankara) abiding in the heart (hRt) (hRc-cankari) of Lord Siva - enemy (vairi) of cupid - enemy (ari) of Sambara (SambarAri) asura! O Mother who is Sakti of Lord kumAra (subrahmaNya) (kaumAri)!
O Mother with sweet (mAdhuryE) voice (svara) which surpasses (jita) the (sweetness of) music (sangIta) of tumburu (chief of celestial musicians) and that of sage nArada!
O Destroyer (hAriNi) of sins (durita)! O My (mA) Mother dharmasaMvardhani! please support me.

---

caraNam 3
dhanyE tryambakE
mUrdhanyE parama yOgi hRdaya
mAnyE tyAgarAja kula
SaraNyE patita pAvani
kAruNya sAgari sadA
aparOkshamu kArAdA sahya
kanyA tIra vAsini parAtpari
kAtyAyani rAma sOdari mA-(amma)

O Auspicious (dhanyE) Mother! O Three-eyed (tryambakE)! O Pre-eminent One (mUrdhanyE)!
O Mother who is honoured (mAnyE) in the hearts (hRdaya) of supreme (parama) ascetics (yOgi)!
O Mother who is the refuge (SaraNyE) of the family (kula) of tyAgarAja! O Mother who sanctifies (pAvani) the fallen (patita)!
O Ocean (sAgari) of mercy (kAruNya)! can’t You (kArAdA) always (sadA) be perceptible (aparOkshamu) to me?
O Mother who is resident (vAsini) on the banks (tIra) of river kAvEri - daughter (kanyA) of sahyAdri mountain range (sahya)! O Mother who is beyond everything (parAtpari)!
O Mother kAtyAyani! O Sister (sOdari) of Lord SrI rAma! O My (mA) Mother dharmasaMvardhani! Please support me.

---

Notes –
Variations –
² – nIraja daLa – vArija daLa.

References –
¹ – dhAtri - dhAtR – vishNu sahasranAmam (43) “Dhaataa- One who is the Substratum for the world of names and forms. And who supports all fields of experiences in all. He who is the screen for the cinema of empirical experiences’ (Visvam)”.

³ – pITha nilayE - According to SrI lalitA sahasranAmaM, the Mother has 50 seats ‘pancA-Sat-pITha rUpiNi’ (833). There is a Dikshitar Kriti also on the subject – ‘pancA-Sat-pITha rUpiNi’ – rAga dEvagAndhAra.

These 50 Sakti pIThas are stated to be the places where the limbs of sati fell. However, as per details given in the following website, there are 51 such seats. The 50 seats are also considered to be the 50 basic sounds of our speech.

⁵ – vIra Sakti – It is not clear whether SrI tyAgarAja uses this epithet in its general sense or whether he specifically refers to kaula mArga of Sakti worship. There are many tantrAs which describe these. Sakti and SAkta

⁵ – Sakti - eight Saktis - indrANi, vaishNavi, SAntA, brahmANi, kaumAri, nArasimhi, vArAhi, mAhESvari.

⁷ – kadamba gahana cAriNi – One of the names of mother tripura sundari – ‘kadamba vana vAsini’. madurai (Tamil Nadu) kshEtra is called ‘kadamba vana’ and ‘kadamba’ tree is the sthala vRksha there.

⁹ - Sambara ari vairi - Siva is considered as the enemy of cupid; Cupid reborn as kAmadEva is the enemy of Sambara. The story of pradyumna – also known as kAma dEva – cupid reborn to SrI kRshNa and rukmiNi – appears in SrImad bhAgavataM - Book 10 - Chapter 55.

¹⁰ – kAumAri – One of the eight Saktis referred above.

¹¹ – tryambakE – Please refer to SrI lalitA sahasranAmaM (477) wherein Mother is called ‘tri-lOcanI’. Lord Siva is called ‘tryambaka’. (Lord narasimha also is called ‘tryambaka’) The tryambakESvara kshEtra is located at Nasik where River Godavari originates.

¹² - kAtyAyani – name of lalitA mahA tripura sundari in lalitA sahasra nAmaM (556) – meaning ‘the sumtotal of the effulgence of all the deities.’ (Refer to lalitA sahasra nAmaM (Translation by Swami Tapasyananda) –Please also refer to following verse in dEvi purANa -

“‘kaM’ means brahma, the head, and sapphire. Since the devI is the basis of these (bears these) or resides in them, She is called ‘kAtyAyanI’." kAtyAyani

Comments -
⁴ – valayE – tamizh vaLaiyal.

⁶ – kambu kaNThi - having folds in the neck like a spiral shell – three lines or marks in the neck considered indicative of good fortune.

⁸ – taTit – This is how it is given in all the books and the meaning derived ‘lightning’. According to Sanskrit Dictionary, the correct word for ‘lightning’ is ‘taDit’; however, telugu dictionary gives ‘taTit’ as the Sanskrit word for ‘lightning’. Mother is called ‘taTillatA samaruciH’ (107) - ‘One having lustre like that of streak of lightning’.

---

Devanagari

ऎ,कॆ,चॆ.. - e,ke,ce..(short);
ए,के,चे.. - E,kE,cE..(long);
ऐ,कै,चै.. - ai,kai,cai..;
ऒ,कॊ,चॊ.. - o,ko,co..(short);
ओ,को,चो.. - O,kO,cO..(long);
औ,कौ,चौ.. -au,kau,cau..;

प. अम्म धर्म संवर्धनि-
(या)दुको(व)म्म मा(यम्म)

अ. इम्महिनि नी सरि(यॆ)व(र)म्म
शिवुनि कॊम्म मा(यम्म)

च1. धात्रि धर नायक प्रिय
पुत्रि मदन कोटि मञ्जुळ
गात्रि अरुण नीरज दळ
नेत्रि निरुपम शुभ
गात्रि पीठ निलये वर हस्त
धृत वलये परम
पवित्रि भक्त पालन धुरन्धरि
वीर शक्ति ने नम्मिना(नम्म)

च2. अम्ब कम्बु कण्ठि चारु
कदम्ब गहन सञ्चारिणि
बि(म्बा)धर तटित्कोटि
नि(भा)भरि दया वारि निधे
शम्ब(रा)रि वैरि हृच्चंकरि
कौमारि स्वर जित
तुम्बुरु नारद संगीत माधुर्ये
दुरित हारिणि मा(यम्म)

च3. धन्ये त्र्यम्बके
मूर्धन्ये परम योगि हृदय
मान्ये त्यागराज कुल
शरण्ये पतित पावनि
कारुण्य सागरि सदा
अपरोक्षमु कारादा सह्य
कन्या तीर वासिनि परात्परि
कात्यायनि राम सोदरि मा(यम्म)

---

Tamil

க,ச,ட,த,ப - 2-ख छ ठ थ फ; 3-ग ड द ब; 4-घ झ ढ ध भ
(ச3 - ஜ)
ஸ1 श - शिव - சிவன்
ரு2 ऋ - कृप - கிருபை

ப. அம்ம த4ர்ம ஸம்வர்த4னி-
(யா)து3கோ(வ)ம்ம மா(யம்ம)

அ. இம்மஹினி நீ ஸரி(யெ)வ(ர)ம்ம
ஸி1வுனி கொம்ம மா(யம்ம)

ச1. தா4த்ரி த4ர நாயக ப்ரிய
புத்ரி மத3ன கோடி மஞ்ஜுள
கா3த்ரி அருண நீரஜ த3ள
நேத்ரி நிருபம ஸு1ப4
கா3த்ரி பீட2 நிலயே வர ஹஸ்த
த்4ரு2த வலயே பரம
பவித்ரி ப4க்த பாலன து4ரந்த4ரி
வீர ஸ1க்தி நே நம்மினா(னம்ம)

ச2. அம்ப3 கம்பு3 கண்டி2 சாரு
கத3ம்ப3 க3ஹன ஸஞ்சாரிணி
பி3ம்(பா3)த4ர தடித்-கோடி
நி(பா4)ப4ரி த3யா வாரி நிதே4
ஸ1ம்ப3(ரா)ரி வைரி ஹ்ரு2ச்-சங்கரி
கௌமாரி ஸ்வர ஜித
தும்பு3ரு நாரத3 ஸங்கீ3த மாது4ர்யே
து3ரித ஹாரிணி மா(யம்ம)

ச3. த4ன்யே த்ரயம்ப3கே
மூர்த4ன்யே பரம யோகி3 ஹ்ரு2த3ய
மான்யே த்யாக3ராஜ குல
ஸ1ரண்யே பதித பாவனி
காருண்ய ஸாக3ரி ஸதா3
அபரோக்ஷமு காராதா3 ஸஹ்ய
கன்யா தீர வாஸினி பராத்பரி
காத்யாயனி ராம ஸோத3ரி மா(யம்ம)

எமது தாயே! அறம் வளர்த்த நாயகியே!
ஆதரிப்பாயம்மா

இப்புவியில் உனக்கீடெவரம்மா?
சிவனின் இல்லாளே!
எமது தாயே! அறம் வளர்த்த நாயகியே!
ஆதரிப்பாயம்மா

1. தாயே! மலையரசனின் செல்ல
மகளே! மதனர் கோடி எழில்
உடலினளே! இளஞ்சிவப்புத் தாமரையிதழ்க்
கண்ணினளே! உவமையற்ற, மங்கள
உருவினளே! (புனித) பீடங்களிலுறைபவளே! புனித கரங்களில்
வளையல் அணிபவளே! முற்றிலும்
புனிதமானவளே! தொண்டரைக் காக்கும் சுமையேற்றவளே!
வீர சக்தியே! நான் (உன்னை) நம்பியுள்ளேனம்மா;
எமது தாயே! அறம் வளர்த்த நாயகியே!
ஆதரிப்பாயம்மா

2. அம்பையே! சங்குக் கழுத்தினளே! அழகிய
கதம்ப வனத்தினில் உறைபவளே!
கோவை யிதழ்களுடைய, மின்னல்கள் கோடி
நிகர் ஒளியினளே! கருணைக் கடலே!
காமன் பகைவனின் இதயத்திலுறை சங்கரியே!
கௌமாரியே! தும்புரு மற்றும் நாரதரின் இசை
இனிமையினை வெல்லும் குரல் உடையவளே!
பாவங்களைக் களைபவளே!
எமது தாயே! அறம் வளர்த்த நாயகியே!
ஆதரிப்பாயம்மா

3. மங்களமானவளே! முக்கண்ணினளே!
தலைசிறந்தவளே! சிறந்த யோகியர் இதயத்தில்
மதிக்கப்பெற்றவளே! தியாகராசனின் குலப்
புகலே! வீழ்ந்தோரைப் புனிதமாக்குபவளே!
கருணைக் கடலே! எவ்வமயமும் (எனக்கு)
புலப்படலாகாதா! ஸஹ்ய
கன்னியின் கரையிலுறைபவளே! பராபரியே!
காத்தியாயினியே! இராமனின் சோதரியே!
எமது தாயே! அறம் வளர்த்த நாயகியே!
ஆதரிப்பாயம்மா

அறம் வளர்த்த நாயகி - (த4ர்மஸம்வர்த4னி) - திருவையாற்றில் அம்மையின் பெயர்.
பீடங்கள் - சக்தி பீடங்கள் 50
சங்குக் கழுத்தினள் - மூன்று வரிகளுள்ள கழுத்து
காமனின் பகைவன் - சிவன்
ஸஹ்ய கன்னி - காவிரி (மேற்குத் தொடர்ச்சி மலை 'ஸஹ்யாத்ரி' எனப்படும்)

---

Telugu

ప. అమ్మ ధర్మ సంవర్ధని-
యాదుకోవమ్మ మా(యమ్మ)

అ. ఇమ్మహిని నీ సరియెవరమ్మ
శివుని కొమ్మ మా(యమ్మ)

చ1. ధాత్రి ధర నాయక ప్రియ
పుత్రి మదన కోటి మంజుళ
గాత్రి అరుణ నీరజ దళ
నేత్రి నిరుపమ శుభ
గాత్రి పీఠ నిలయే వర హస్త
ధృత వలయే పరమ
పవిత్రి భక్త పాలన ధురంధరి
వీర శక్తి నే నమ్మినా(నమ్మ)

చ2. అంబ కంబు కంఠి చారు
కదంబ గహన సంచారిణి
బింబాధర తటిత్కోటి
నిభాభరి దయా వారి నిధే
శంబరారి వైరి హృచ్చంకరి
కౌమారి స్వర జిత
తుంబురు నారద సంగీత మాధుర్యే
దురిత హారిణి మా(యమ్మ)

చ3. ధన్యే త్ర్యంబకే
మూర్ధన్యే పరమ యోగి హృదయ
మాన్యే త్యాగరాజ కుల
శరణ్యే పతిత పావని
కారుణ్య సాగరి సదా
అపరోక్షము కారాదా సహ్య
కన్యా తీర వాసిని పరాత్పరి
కాత్యాయని రామ సోదరి మా(యమ్మ)

---

Kannada

ಪ. ಅಮ್ಮ ಧರ್ಮ ಸಂವರ್ಧನಿ-
ಯಾದುಕೋವಮ್ಮ ಮಾ(ಯಮ್ಮ)

ಅ. ಇಮ್ಮಹಿನಿ ನೀ ಸರಿಯೆವರಮ್ಮ
ಶಿವುನಿ ಕೊಮ್ಮ ಮಾ(ಯಮ್ಮ)

ಚ1. ಧಾತ್ರಿ ಧರ ನಾಯಕ ಪ್ರಿಯ
ಪುತ್ರಿ ಮದನ ಕೋಟಿ ಮಂಜುಳ
ಗಾತ್ರಿ ಅರುಣ ನೀರಜ ದಳ
ನೇತ್ರಿ ನಿರುಪಮ ಶುಭ
ಗಾತ್ರಿ ಪೀಠ ನಿಲಯೇ ವರ ಹಸ್ತ
ಧೃತ ವಲಯೇ ಪರಮ
ಪವಿತ್ರಿ ಭಕ್ತ ಪಾಲನ ಧುರಂಧರಿ
ವೀರ ಶಕ್ತಿ ನೇ ನಮ್ಮಿನಾ(ನಮ್ಮ)

ಚ2. ಅಂಬ ಕಂಬು ಕಂಠಿ ಚಾರು
ಕದಂಬ ಗಹನ ಸಂಚಾರಿಣಿ
ಬಿಂಬಾಧರ ತಟಿತ್ಕೋಟಿ
ನಿಭಾಭರಿ ದಯಾ ವಾರಿ ನಿಧೇ
ಶಂಬರಾರಿ ವೈರಿ ಹೃಚ್ಚಂಕರಿ
ಕೌಮಾರಿ ಸ್ವರ ಜಿತ
ತುಂಬುರು ನಾರದ ಸಂಗೀತ ಮಾಧುರ್ಯೇ
ದುರಿತ ಹಾರಿಣಿ ಮಾ(ಯಮ್ಮ)

ಚ3. ಧನ್ಯೇ ತ್ರ್ಯಂಬಕೇ
ಮೂರ್ಧನ್ಯೇ ಪರಮ ಯೋಗಿ ಹೃದಯ
ಮಾನ್ಯೇ ತ್ಯಾಗರಾಜ ಕುಲ
ಶರಣ್ಯೇ ಪತಿತ ಪಾವನಿ
ಕಾರುಣ್ಯ ಸಾಗರಿ ಸದಾ
ಅಪರೋಕ್ಷಮು ಕಾರಾದಾ ಸಹ್ಯ
ಕನ್ಯಾ ತೀರ ವಾಸಿನಿ ಪರಾತ್ಪರಿ
ಕಾತ್ಯಾಯನಿ ರಾಮ ಸೋದರಿ ಮಾ(ಯಮ್ಮ)

---

Malayalam

പ. അമ്മ ധര്മ സംവര്ധനി-
യാദുകോവമ്മ മാ(യമ്മ)

അ. ഇമ്മഹിനി നീ സരിയെവരമ്മ
ശിവുനി കൊമ്മ മാ(യമ്മ)

ച1. ധാത്രി ധര നായക പ്രിയ
പുത്രി മദന കോടി മഞ്ജുള
ഗാത്രി അരുണ നീരജ ദള
നേത്രി നിരുപമ ശുഭ
ഗാത്രി പീഠ നിലയേ വര ഹസ്ത
ധൃത വലയേ പരമ
പവിത്രി ഭക്ത പാലന ധുരന്ധരി
വീര ശക്തി നേ നമ്മിനാ(നമ്മ)

ച2. അമ്ബ കമ്ബു കണ്ഠി ചാരു
കദമ്ബ ഗഹന സഞ്ചാരിണി
ബിമ്ബാധര തടിത്കോടി
നിഭാഭരി ദയാ വാരി നിധേ
ശമ്ബരാരി വൈരി ഹൃച്ചങ്കരി
കൌമാരി സ്വര ജിത
തുമ്ബുരു നാരദ സങ്ഗീത മാധുര്യേ
ദുരിത ഹാരിണി മാ(യമ്മ)

ച3. ധന്യേ ത്ര്യമ്ബകേ
മൂര്ധന്യേ പരമ യോഗി ഹൃദയ
മാന്യേ ത്യാഗരാജ കുല
ശരണ്യേ പതിത പാവനി
കാരുണ്യ സാഗരി സദാ
അപരോക്ഷമു കാരാദാ സഹ്യ
കന്യാ തീര വാസിനി പരാത്പരി
കാത്യായനി രാമ സോദരി മാ(യമ്മ)

---