Thyagaraja Kriti - Viraaja Turaga - Raga Balahamsa

Transliteration–Telugu
Transliteration as per Modified Harvard-Kyoto (HK) Convention
(including Telugu letters – Short e, Short o) -

a A i I u U
R RR lR lRR
e E ai o O au M (H or :)

(e – short E – Long o – short O – Long)

k kh g gh n/G
c ch j jh n/J (jn – as in jnAna)
T Th D Dh N
t th d dh n
p ph b bh m
y r l L v
S sh s h

virAja turaga-balahaMsa

In the kRti ‘virAja turaga’ – rAga balahaMsa, SrI tyAgarAja asks Lord to make him free from illness.

pallavi
¹virAja turaga rAja rAj(E)Svara
nirAmayuni jEyavE

---

anupallavi
jar(A)di rOga yuta tanuvucE
nar(A)dhamulu(y)Emi sAdhinciri (virAja)

---

caraNam
nirantaramu sakala vishaya duHkha
paramparalacE civukaga madilO
dur-anta kAma madamunu bAdhincaga
dur-matuDE tyAgarAja sannuta (virAja)

---

Gist

O Lord speeding on garuDa! O Overlord of Emperors! O Lord praised by this tyAgarAja!

• Make me free from illness.


• With the body afflicted by diseases caused by ageing, what did the mean people accomplish?


• As the body emaciates by the series of afflictions consequent on unceasing enjoyment of all sense-objects and


• as evil-ended desires and arrogance etc, affect the mind,


• one ultimately ends up as evil-some.

---

Word-by-word Meaning

pallavi
virAja turaga rAja rAja-ISvara
nirAmayuni jEyavE

O Lord speeding (turaga) on garuDa – king (rAja) of birds (vi) (virAja)! O Overlord (ISvara) of Emperors (rAja rAja) (rAjESvara)! Make me (jEyavE) free from illness (nirAmayuni).

---

anupallavi
jarA-Adi rOga yuta tanuvucE
nara-adhamulu-Emi sAdhinciri (virAja)

With the body (tanuvucE) afflicted by (yuta) (literally with) diseases (rOga) caused by (Adi) ageing (jarA) (literally old age) (jarAdi),
what (Emi) did the mean (adhamulu) people (nara) (narAdhamuluyEmi) accomplish (sAdhinciri)?
O Lord speeding on garuDa! O Overlord of Emperors! Make me free from illness.

---

caraNam
nirantaramu sakala vishaya duHkha
paramparalacE civukaga madilO
dur-anta kAma madamunu bAdhincaga
dur-matuDE tyAgarAja sannuta (virAja)

As the body emaciates (civukaga) by the series (parampalacE) of afflictions (duHkha) (literally grief) consequent on unceasing (nirantaramu) enjoyment of all (sakala) sense-objects (vishaya) and
as evil-ended (dur-anta) desires (kAma) and arrogance (madamunu) etc, affect (badhincaga) the mind (madilO) (literally in the mind),
one ultimately ends up as evil-some (durmatuDE) (literally evil minded);
O Lord praised (sannuta) by this tyAgarAja! O Lord speeding on garuDa! O Overlord of Emperors! Make me free from illness.

---

Notes –
References –
¹ – virAja –As per sthala purANa of tiruvahIndipuraM (tiru ahIndra puram) (near Cuddalore, Tamil Nadu), garuDa brought virAja river from vaikuNTha and SEsha brought pAtALa tIrthaM to the kshEtra. The name of the river there is ‘garuDa nadi’ – now colloquially called ‘gaDilaM’. Source –

---

Devanagari

ऎ,कॆ,चॆ.. - e,ke,ce..(short);
ए,के,चे.. - E,kE,cE..(long);
ऐ,कै,चै.. - ai,kai,cai..;
ऒ,कॊ,चॊ.. - o,ko,co..(short);
ओ,को,चो.. - O,kO,cO..(long);
औ,कौ,चौ.. -au,kau,cau..;

प. विराज तुरग राज रा(जे)श्वर
निरामयुनि जेयवे

अ. ज(रा)दि रोग युत तनुवुचे
न(रा)धमुलु(ये)मि साधिञ्चिरि (विराज)

च. निरन्तरमु सकल विषय दु:ख
परम्परलचे चिवुकग मदिलो
दुरन्त काम मदमुनु बाधिञ्चग
दुर्मतुडे त्यागराज सन्नुत (विराज)

---

Tamil

க,ச,ட,த,ப - 2-ख छ ठ थ फ; 3-ग ड द ब; 4-घ झ ढ ध भ
(ச3 - ஜ)
ஸ1 श - शिव - சிவன்
ரு2 ऋ - कृप - கிருபை

ப. விராஜ துரக3 ராஜ ரா(ஜே)ஸ்1வர
நிராமயுனி ஜேயவே

அ. ஜ(ரா)தி3 ரோக3 யுத தனுவுசே
ந(ரா)த4முலு(யே)மி ஸாதி4ஞ்சிரி (விராஜ)

ச. நிரந்தரமு ஸகல விஷய து3:க2
பரம்பரலசே சிவுகக3 மதி3லோ
து3ரந்த காம மத3முனு பா3தி4ஞ்சக3
து3ர்மதுடே3 த்யாக3ராஜ ஸன்னுத (விராஜ)

கருடன் மீது விரைவோனே! அரசர்க்கரசே!
(என்னை) நோயற்றவனாகச் செய்வாய்

மூப்பினால் விளையும் நோயுற்ற உடலுடன்
மனிதரில் இழிந்தோர் என்ன சாதித்தனர்?
கருடன் மீது விரைவோனே! அரசர்க்கரசே!
(என்னை) நோயற்றவனாகச் செய்வாய்

இடைவிடாது, அனைத்து விடய (துய்ப்பின்) துன்பத்
தொடரினால் (உடல்) மெலிய, மனத்தினில்,
தீய முடிவுடைய, இச்சை, செருக்கு (ஆகியவை) தாக்க,
தீயவுள்ளத்தோராகினர்; தியாகராசனால் போற்றப் பெற்றோனே!
கருடன் மீது விரைவோனே! அரசர்க்கரசே!
(என்னை) நோயற்றவனாகச் செய்வாய்

விடயம் - புலன்களால் நுகரப்படுபவை

---

Telugu

ప. విరాజ తురగ రాజ రాజేశ్వర
నిరామయుని జేయవే

అ. జరాది రోగ యుత తనువుచే
నరాధములుయేమి సాధించిరి (విరాజ)

చ. నిరంతరము సకల విషయ దు:ఖ
పరంపరలచే చివుకగ మదిలో
దురంత కామ మదమును బాధించగ
దుర్మతుడే త్యాగరాజ సన్నుత (విరాజ)

---

Kannada

ಪ. ವಿರಾಜ ತುರಗ ರಾಜ ರಾಜೇಶ್ವರ
ನಿರಾಮಯುನಿ ಜೇಯವೇ

ಅ. ಜರಾದಿ ರೋಗ ಯುತ ತನುವುಚೇ
ನರಾಧಮುಲುಯೇಮಿ ಸಾಧಿಂಚಿರಿ (ವಿರಾಜ)

ಚ. ನಿರಂತರಮು ಸಕಲ ವಿಷಯ ದು:ಖ
ಪರಂಪರಲಚೇ ಚಿವುಕಗ ಮದಿಲೋ
ದುರಂತ ಕಾಮ ಮದಮುನು ಬಾಧಿಂಚಗ
ದುರ್ಮತುಡೇ ತ್ಯಾಗರಾಜ ಸನ್ನುತ (ವಿರಾಜ)

---

Malayalam

പ. വിരാജ തുരഗ രാജ രാജേശ്വര
നിരാമയുനി ജേയവേ

അ. ജരാദി രോഗ യുത തനുവുചേ
നരാധമുലുയേമി സാധിഞ്ചിരി (വിരാജ)

ച. നിരന്തരമു സകല വിഷയ ദു:ഖ
പരമ്പരലചേ ചിവുകഗ മദിലോ
ദുരന്ത കാമ മദമുനു ബാധിഞ്ചഗ
ദുര്മതുഡേ ത്യാഗരാജ സന്നുത (വിരാജ)

---

Updated on 26 Jun 2009