Thyagaraja Kriti - Enduko Baaga - Raga Mohanam

Transliteration–Telugu
Transliteration as per Modified Harvard-Kyoto (HK) Convention
(including Telugu letters – Short e, Short o) -

a A i I u U
R RR lR lRR
e E ai o O au M (H or :)

(e – short E – Long o – short O – Long)

k kh g gh n/G
c ch j jh n/J (jn – as in jnAna)
T Th D Dh N
t th d dh n
p ph b bh m
y r l L v
S sh s h

endukO bAga-mOhanaM

pallavi
endukO bAga teliyadu

---

anupallavi
andagADa ¹SrI rAma I tanuv-
(a)sthiram(a)ni(y)I kali mAnavulak(endukO)

---

caraNam 1
gaTTiga rALLanu kaTTina ²gRhamulu
maTTu mitamu lEn(a)TTi ³parijanulu
cuTTukonna nija cuTTAlak(o)rula
paTTulak(a)thitulaku
peTTa lEka tama poTTa sAku-
konn(a)TTi ⁴dEhamulu reTTu sanculanu
kaTTina dhanamula peTTela tODanu
peTTi poyyE maTTu kanungoni (endukO)

---

caraNam 2
kallal(A)Di kaDupu pallamu nimpuTak-
(e)llavAri dhanam(e)lla jErcukoni
pallav(A)dharulan(e)lla kani ⁵Sunakapu
pillala vale tirigi-
(v)oLLa rOgamulu koLLagA tagala
tolli paikamulu mella jAra janul-
(e)lla dUra param(e)lla pAra bhuvi
maLLi puTTu phalam(e)lla kanungoni (endukO)

---

caraNam 3
vancakulan(a)nusarincina(y)alamaTa-
(y)incukaina sairinca lEka tama
sancita karmamul(a)ncu telisi ⁶vEr-
(e)ncu vArala jUci
⁷mancu vale prati-phalincu sampadal-
(a)ncu kOrakanu manci tyAgarAj-
(a)ncitamuga pUjincu nutincu
prapanca nAthuni bhajincudAm(a)nucu (endukO)

---

Gist

O Charming SrI rAma!

• Why would it not be properly understood by the people?



• Why would it not be properly understood by the people of this kali age that this body is evanescent?



• Even after observing limit of (leaving behind at the time of death) -


• houses constructed strongly with stones,


• super abundant relatives and attendants,


• their bellied bodies, well-nourished without sharing and offering to those surrounding true relatives, others’ children and guests, and


• boxes of wealth tied in coarse bags -


• why would it not be properly be understood by the people (that this body is evanescent)?



• Even after observing all the consequences of –


• aggrandising the wealth of others, by telling lies, for the sake of filling one’s stomach pit,


• roaming after, all those women with blossom like lips, like puppies, and (consequently),


• as the body is afflicted by plenty of diseases,


• as the wealth earned previously melts away slowly, (consequently)


• as all the people reproach,


• as all the (goals of) future world slip away, and (finally),


• being born again in this World -


• why would it not be properly understood by the people (that this body is evanescent)?



• Looking at those who -


• being unable to tolerate even a bit the grief of adhering to the deceivers,


• understanding that one's present condition to be the results of accumulated sins -


• think otherwise,


• treating wealth to be impermanent like the reflecting morning dew, and (therefore) not desiring it (wealth),


• why would it not be properly understood by the people that, they also should chant the names of Lord of Universe reverentially worshipped and extolled by this virtuous tyAgarAja?

---

Word-by-word Meaning

pallavi
endukO bAga teliyadu

Why (enduko) would it not be properly (bAga) understood (teliyadu) by the people?

---

anupallavi
andagADa SrI rAma I tanuvu-
asthiramu-ani-I kali mAnavulaku-(endukO)

O Charming (andagADa) SrI rAma!
Why would it not be properly understood by the people (mAnavuluku) (literally to the people) of this (I) kali age that (ani) this (I) body (tanuvu) is evanescent (asthiramu) (literally not permanent) (tanuvasthiramaniyI)?

---

caraNam 1
gaTTiga rALLanu kaTTina gRhamulu
maTTu mitamu lEni-aTTi parijanulu
cuTTukonna nija cuTTAlaku-orula
paTTulaku-athitulaku
peTTa lEka tama poTTa sAku-
konna-aTTi dEhamulu reTTu sanculanu
kaTTina dhanamula peTTela tODanu
peTTi poyyE maTTu kanungoni (endukO)

Even after observing (kanungoni) limit (maTTu) of leaving behind (peTTi poyyE) (at the time of death) -
houses (gRhamulu) constructed (kaTTina) strongly (gaTTiga) with stones (rALLanu),
super abundant (maTTu mitamu lEnaTTi) (literally as if there is no limit or moderation) relatives and attendants (parijanulu),
their (tama) bellied (poTTa) bodies (dEhamulu), well-nourished (sAku-konnaTTi) without (lEka) sharing and offering (peTTa) to those surrounding (cuTTukonna) true (nija) relatives (cuTTAlaku), others’ (orula) (cuTTAlakorula) children (paTTulaku) and guests (athitulaku) (paTTulakathitulaku), and (tODanu) (literally together with)
boxes (peTTela) of wealth (dhanamula) tied (kaTTina) in coarse (reTTu) bags (sanculanu) -
why would it not be properly be understood by the people (that this body is evanescent)?

---

caraNam 2
kallalu-ADi kaDupu pallamu nimpuTaku-
ellavAri dhanamu-ella jErcukoni
pallava-adharulanu-ella kani Sunakapu
pillala vale tirigi-
oLLa rOgamulu koLLagA tagala
tolli paikamulu mella jAra janulu-
ella dUra paramu-ella pAra bhuvi
maLLi puTTu phalamu-ella kanungoni (endukO)

Even after observing (kanungoni) all (ella) the consequences (phalamu) (phalamella) of –
aggrandising (jErcukoni) (literally accumulating) all (ella) the wealth (dhanamu) (dhanamella) of others (ellavAri), by telling (ADi) lies (kallalu) (kallalADi), for the sake of filling (nimpuTaku) (nimpuTakellavAri) one’s stomach (kaDupu) pit (pallamu),
roaming (tirigi) after (kani) (literally looking for) all (ella) those women with blossom (pallava) like lips (adharulanu) (pallavAdharulanella) like (vale) puppies (Sunakapu pillala), and (consequently),
as the body (oLLa) (tirigivoLLa) is afflicted (tagala) by plenty (koLLagA) of diseases (rOgamulu),
as the wealth (paikamulu) earned previously (tolli) melts away (jAra) slowly (mella), (consequently)
as all (ella) the people (janulu) (janulella) reproach (dUra),
as all (ella) the (goals of) future world (paramu) (paramella) slip away (pAra) (literally run away), and (finally),
being born (puTTu) again (maLLi) in this World (bhuvi) -
why would it not be properly understood by the people (that this body is evanescent)?

---

caraNam 3
vancakulanu-anusarincina-alamaTa-
incukaina sairinca lEka tama
sancita karmamulu-ancu telisi vEru-
encu vArala jUci
mancu vale prati-phalincu sampadalu-
ancu kOrakanu manci tyAgarAju-
ancitamuga pUjincu nutincu
prapanca nAthuni bhajincudAmu-anucu (endukO)

Looking at (jUci) those (vArala) who –
being unable (lEka) to tolerate (sairinca) even a bit (incukaina) the grief (alamaTa) of adhering to (anusarincina) the deceivers (vancakulanu) (vancakulananusarincinayalamaTayincukaina),
understanding (telisi) that (ancu) one's present condition to be the results (karmamulu) of accumulated sins (sancita),
think (encu) otherwise (vEru) (vErencu),
treating wealth (sampadalu) (sampadalancu) to be (ancu) impermanent like (vale) the reflecting (prati-phalincu) morning dew (mancu), and (therefore) not desiring (kOrakanu) it (wealth),
why would it not be properly understood by the people that (anucu), they also should chant (bhajincudAmu) (literally ‘let us also chant’) (bhajincudAmanucu) the names of Lord (nAthuni) of Universe (prapanca) –
reverentially (ancitamuga) worshipped (pUjincu) and extolled (nutincu) by this virtuous (manci) (literally good) tyAgarAja (tyAgarAjancitamuga)?

---

Notes –
Variations –
¹ – Sri rAma – SrI rAma SrI rAma.

² – gRhamulu – gRhamula.

³ – parijanulu – parijanula.

⁴ – dEhamulu – dEhamula.

⁵ – Sunakapu – Sunaka.

Comments -
⁶ – vErencu vAru – those who think otherwise - those pious people devoted to Lord who think differently than the worldly minded.

⁷ – mancu vale prati-phalincu – evanescence of wealth like the dew which vanishes with rising of the Sun.

---

Devanagari

ऎ,कॆ,चॆ.. - e,ke,ce..(short);
ए,के,चे.. - E,kE,cE..(long);
ऐ,कै,चै.. - ai,kai,cai..;
ऒ,कॊ,चॊ.. - o,ko,co..(short);
ओ,को,चो.. - O,kO,cO..(long);
औ,कौ,चौ.. -au,kau,cau..;

प. ऎन्दुको बाग तॆलियदु

अ. अन्दगाड श्री राम ई तनु-
(व)स्थिर(म)नि(यी) कलि मानवुल(कॆन्दु)

च1. गट्टिग राळ्ळनु कट्टिन गृहमुलु
मट्टु मितमु ले(न)ट्टि परिजनुलु
चुट्टुकॊन्न निज चुट्टाल(कॊ)रुल
पट्टुल(क)थितुलकु
पॆट्ट लेक तम पॊट्ट साकु-
कॊ(न्न)ट्टि देहमुलु रॆट्टु सञ्चुलनु
कट्टिन धनमुल पॆट्टॆल तोडनु
पॆट्टि पॊय्ये मट्टु कनुंगॊनि (ऎन्दुको)

च2. कल्ल(ला)डि कडुपु पल्लमु निम्पुट-
(कॆ)ल्लवारि धन(मॆ)ल्ल जेर्चुकॊनि
पल्ल(वा)धरुल(नॆ)ल्ल कनि शुनकपु
पिल्लल वलॆ तिरिगि-
(वॊ)ळ्ळ रोगमुलु कॊळ्ळगा तगल
तॊल्लि पैकमुलु मॆल्ल जार जनु-
(लॆ)ल्ल दूर पर(मॆ)ल्ल पार भुवि
मळ्ळि पुट्टु फल(मॆ)ल्ल कनुंगॊनि (ऎन्दुको)

च3. वञ्चकुल(न)नुसरिञ्चिन(य)लमट-
(यि)ञ्चुकैन सैरिञ्च लेक तम
सञ्चित कर्ममु(ल)ञ्चु तॆलिसि
वे(रॆ)ञ्चु वारल जूचि
मञ्चु वलॆ प्रति-फलिञ्चु सम्पद-
(ल)ञ्चु कोरकनु मञ्चि त्याग-
रा(ज)ञ्चितमुग पूजिञ्चु नुतिञ्चु
प्रपञ्च नाथुनि भजिञ्चुदा(म)नुचु (ऎन्दुको)

---

Tamil

க,ச,ட,த,ப - 2-ख छ ठ थ फ; 3-ग ड द ब; 4-घ झ ढ ध भ
(ச3 - ஜ)
ஸ1 श - शिव - சிவன்
ரு2 ऋ - कृप - கிருபை

ப. எந்து3கோ பா3க3 தெலியது3

அ. அந்த3கா3ட3 ஸ்ரீ ராம ஈ தனு-
(வ)ஸ்தி2ர(ம)னி(யீ) கலி மானவுல(கெந்து3)

ச1. க3ட்டிக3 ராள்ளனு கட்டின க்3ரு2ஹமுலு
மட்டு மிதமு லே(ன)ட்டி பரிஜனுலு
சுட்டுகொன்ன நிஜ சுட்டால(கொ)ருல
பட்டுல(க)தி2துலகு
பெட்ட லேக தம பொட்ட ஸாகு-
கொன்(ன)ட்டி தே3ஹமுலு ரெட்டு ஸஞ்சுலனு
கட்டின த4னமுல பெட்டெல தோட3னு
பெட்டி பொய்யே மட்டு கனுங்கொ3னி (எந்து3கோ)

ச2. கல்ல(லா)டி3 கடு3பு பல்லமு நிம்புட-
(கெ)ல்லவாரி த4ன(மெ)ல்ல ஜேர்சுகொனி
பல்ல(வா)த4ருல(னெ)ல்ல கனி ஸு1னகபு
பில்லல வலெ திரிகி3-
(வொ)ள்ள ரோக3முலு கொள்ளகா3 தக3ல
தொல்லி பைகமுலு மெல்ல ஜார ஜனு-
(லெ)ல்ல தூ3ர பர(மெ)ல்ல பார பு4வி
மள்ளி புட்டு ப2ல(மெ)ல்ல கனுங்கொ3னி (எந்து3கோ)

ச3. வஞ்சகுல(ன)னுஸரிஞ்சின(ய)லமட-
(யி)ஞ்சுகைன ஸைரிஞ்ச லேக தம
ஸஞ்சித கர்மமு(ல)ஞ்சு தெலிஸி
வே(ரெ)ஞ்சு வாரல ஜூசி
மஞ்சு வலெ ப்ரதி-ப2லிஞ்சு ஸம்பத3-
(ல)ஞ்சு கோரகனு மஞ்சி த்யாக3-
ரா(ஜ)ஞ்சிதமுக3 பூஜிஞ்சு நுதிஞ்சு
ப்ரபஞ்ச நாது2னி ப4ஜிஞ்சுதா3(ம)னுசு (எந்து3கோ)

ஏனோ நன்கு தெரியாது?

அழகனே, இராமா! இவ்வுடல்
நிலையற்றதென இக்கலி மானிடர்களுக்கு
ஏனோ நன்கு தெரியாது?

1. கெட்டியாக கற்களினால் கட்டிய வீடுகளும்,
மட்டு மிதமற்றதெனும் பரிசனங்களும்,
சூழ்ந்துள்ள உண்மையான சுற்றத்தினருக்கும், பிறர்
மக்களுக்கும், விருந்தினருக்கும்
ஈயாது, தமது வயிற்றினை நிரப்பி
வளர்த்த அத்தகைய உடலும், சாக்குப் பைகளில்
கட்டிய செல்வப் பெட்டகங்களுடனும்,
விட்டு வைத்து ஏகும் வரையினைக் கண்டுகொண்டும்
ஏனோ நன்கு தெரியாது?

2. பொய்ப் பகன்று, வயிற்றுக் குழியினை நிரப்புதற்கு
பிறர் சொத்துக்களையெல்லாம் சேர்த்துக்கொண்டு,
மொட்டிதழ் பெண்டிரைக் கண்டு, நாய்க்
குட்டிகளைப் போன்று திரிந்து,
உடலை நோய்கள் கொள்ளையாகப் பீடிக்க,
முந்தைய சொத்துக்களெல்லாம் மெள்ள கரைய, மக்கள்
யாவரும் தூற்ற, பரமெல்லாம் நழுவ, புவியில்
மீண்டும் பிறக்கும் பயன்களைக் கண்டுகொண்டும்
ஏனோ நன்கு தெரியாது?

3. வஞ்சகர்களை அனுசரித்தலின் துன்பத்தினைக்
கொஞ்சமும் தாளாது, தமது
முந்தைய வினைகளெனத் தெரிந்து,
வேறெண்ணுவோரை நோக்கி,
பனித்துளி போன்று பிரதிபலிக்கும் சம்பத்துக்கள்
என, (அவற்றினை) விழையாது, சீரிய தியாகராசன்
பணிவுடன் தொழும், போற்றும்
உலகத் தலைவனை (நாமும்) வழிபடுவோமென
ஏனோ நன்கு தெரியாது?

பரிசனம் - சுற்றம், சேவகர்.
மக்கள் - குழந்தைகள்
விட்டு வைத்து ஏகும் - விட்டு வைத்து உடல் நீக்கும்
பரம் - கடவுள், அவ்வுலகம்
வேறெண்ணுவோர் - உலகோரினின்றும் மாறுபட்ட முறையில் எண்ணுவோர்

---

Telugu

ప. ఎందుకో బాగ తెలియదు

అ. అందగాడ శ్రీ రామ ఈ తను-
వస్థిరమనియీ కలి మానవుల(కెందు)

చ1. గట్టిగ రాళ్ళను కట్టిన గృహములు
మట్టు మితము లేనట్టి పరిజనులు
చుట్టుకొన్న నిజ చుట్టాలకొరుల
పట్టులకథితులకు
పెట్ట లేక తమ పొట్ట సాకు-
కొన్నట్టి దేహములు రెట్టు సంచులను
కట్టిన ధనముల పెట్టెల తోడను
పెట్టి పొయ్యే మట్టు కనుంగొని (ఎందుకో)

చ2. కల్లలాడి కడుపు పల్లము నింపుట-
కెల్లవారి ధనమెల్ల జేర్చుకొని
పల్లవాధరులనెల్ల కని శునకపు
పిల్లల వలె తిరిగి-
వొళ్ళ రోగములు కొళ్ళగా తగల
తొల్లి పైకములు మెల్ల జార జను-
లెల్ల దూర పరమెల్ల పార భువి
మళ్ళి పుట్టు ఫలమెల్ల కనుంగొని (ఎందుకో)

చ3. వంచకులననుసరించినయలమట-
యించుకైన సైరించ లేక తమ
సంచిత కర్మములంచు తెలిసి
వేరెంచు వారల జూచి
మంచు వలె ప్రతి-ఫలించు సంపద-
లంచు కోరకను మంచి త్యాగ-
రాజంచితముగ పూజించు నుతించు
ప్రపంచ నాథుని భజించుదామనుచు (ఎందుకో)

---

Kannada

ಪ. ಎಂದುಕೋ ಬಾಗ ತೆಲಿಯದು

ಅ. ಅಂದಗಾಡ ಶ್ರೀ ರಾಮ ಈ ತನು-
ವಸ್ಥಿರಮನಿಯೀ ಕಲಿ ಮಾನವುಲ(ಕೆಂದು)

ಚ1. ಗಟ್ಟಿಗ ರಾಳ್ಳನು ಕಟ್ಟಿನ ಗೃಹಮುಲು
ಮಟ್ಟು ಮಿತಮು ಲೇನಟ್ಟಿ ಪರಿಜನುಲು
ಚುಟ್ಟುಕೊನ್ನ ನಿಜ ಚುಟ್ಟಾಲಕೊರುಲ
ಪಟ್ಟುಲಕಥಿತುಲಕು
ಪೆಟ್ಟ ಲೇಕ ತಮ ಪೊಟ್ಟ ಸಾಕು-
ಕೊನ್ನಟ್ಟಿ ದೇಹಮುಲು ರೆಟ್ಟು ಸಂಚುಲನು
ಕಟ್ಟಿನ ಧನಮುಲ ಪೆಟ್ಟೆಲ ತೋಡನು
ಪೆಟ್ಟಿ ಪೊಯ್ಯೇ ಮಟ್ಟು ಕನುಂಗೊನಿ (ಎಂದುಕೋ)

ಚ2. ಕಲ್ಲಲಾಡಿ ಕಡುಪು ಪಲ್ಲಮು ನಿಂಪುಟ-
ಕೆಲ್ಲವಾರಿ ಧನಮೆಲ್ಲ ಜೇರ್ಚುಕೊನಿ
ಪಲ್ಲವಾಧರುಲನೆಲ್ಲ ಕನಿ ಶುನಕಪು
ಪಿಲ್ಲಲ ವಲೆ ತಿರಿಗಿ-
ವೊಳ್ಳ ರೋಗಮುಲು ಕೊಳ್ಳಗಾ ತಗಲ
ತೊಲ್ಲಿ ಪೈಕಮುಲು ಮೆಲ್ಲ ಜಾರ ಜನು-
ಲೆಲ್ಲ ದೂರ ಪರಮೆಲ್ಲ ಪಾರ ಭುವಿ
ಮಳ್ಳಿ ಪುಟ್ಟು ಫಲಮೆಲ್ಲ ಕನುಂಗೊನಿ (ಎಂದುಕೋ)

ಚ3. ವಂಚಕುಲನನುಸರಿಂಚಿನಯಲಮಟ-
ಯಿಂಚುಕೈನ ಸೈರಿಂಚ ಲೇಕ ತಮ
ಸಂಚಿತ ಕರ್ಮಮುಲಂಚು ತೆಲಿಸಿ
ವೇರೆಂಚು ವಾರಲ ಜೂಚಿ
ಮಂಚು ವಲೆ ಪ್ರತಿ-ಫಲಿಂಚು ಸಂಪದ-
ಲಂಚು ಕೋರಕನು ಮಂಚಿ ತ್ಯಾಗ-
ರಾಜಂಚಿತಮುಗ ಪೂಜಿಂಚು ನುತಿಂಚು
ಪ್ರಪಂಚ ನಾಥುನಿ ಭಜಿಂಚುದಾಮನುಚು (ಎಂದುಕೋ)

---

Malayalam

പ. എന്ദുകോ ബാഗ തെലിയദു

അ. അന്ദഗാഡ ശ്രീ രാമ ഈ തനു-
വസ്ഥിരമനിയീ കലി മാനവുല(കെന്ദു)

ച1. ഗട്ടിഗ രാള്ളനു കട്ടിന ഗൃഹമുലു
മട്ടു മിതമു ലേനട്ടി പരിജനുലു
ചുട്ടുകൊന്ന നിജ ചുട്ടാലകൊരുല
പട്ടുലകഥിതുലകു
പെട്ട ലേക തമ പൊട്ട സാകു-
കൊന്നട്ടി ദേഹമുലു രെട്ടു സഞ്ചുലനു
കട്ടിന ധനമുല പെട്ടെല തോഡനു
പെട്ടി പൊയ്യേ മട്ടു കനുങ്ഗൊനി (എന്ദുകോ)

ച2. കല്ലലാഡി കഡുപു പല്ലമു നിമ്പുട-
കെല്ലവാരി ധനമെല്ല ജേര്ചുകൊനി
പല്ലവാധരുലനെല്ല കനി ശുനകപു
പില്ലല വലെ തിരിഗി-
വൊള്ള രോഗമുലു കൊള്ളഗാ തഗല
തൊല്ലി പൈകമുലു മെല്ല ജാര ജനു-
ലെല്ല ദൂര പരമെല്ല പാര ഭുവി
മള്ളി പുട്ടു ഫലമെല്ല കനുങ്ഗൊനി (എന്ദുകോ)

ച3. വഞ്ചകുലനനുസരിഞ്ചിനയലമട-
യിഞ്ചുകൈന സൈരിഞ്ച ലേക തമ
സഞ്ചിത കര്മമുലഞ്ചു തെലിസി
വേരെഞ്ചു വാരല ജൂചി
മഞ്ചു വലെ പ്രതി-ഫലിഞ്ചു സമ്പദ-
ലഞ്ചു കോരകനു മഞ്ചി ത്യാഗ-
രാജഞ്ചിതമുഗ പൂജിഞ്ചു നുതിഞ്ചു
പ്രപഞ്ച നാഥുനി ഭജിഞ്ചുദാമനുചു (എന്ദുകോ)

---

Updated on 27 Jun 2009