Friday, September 14, 2007

Thyagaraja Kriti - Deva Sri Tapasteertha - Raga Madhyamavati

Transliteration–Telugu _______________________________________________________
Transliteration as per Modified Harvard-Kyoto (HK) Convention
(including Telugu letters – Short e, Short o) -

a A i I u U
R RR lR lRR
e E ai o O au M (H or :)

(e – short E – Long o – short O – Long)

k kh g gh n/G
c ch j jh n/J (jn – as in jnAna)
T Th D Dh N
t th d dh n
p ph b bh m
y r l L v
S sh s h

dEva SrI tapastIrtha-madhyamAvati

In the kRti ‘dEva SrI tapastIrtha’ – rAga madhyamAvati, SrI tyAgarAja sings praises of Lord Siva at Lalgudi.

P dEva SrI 1tapastIrtha pura nivAsa
dEhi bhaktim-adhunA

A pAvana pravRddha SrImati hRd-
bhavana sakala jagad-avana SrI mahA (dEva)

C1 2pASa hasta gaN(E)Sa haraNa
3pal(A)San(A)ri nut(E)Sa varada
kuSESay(A)ri dhar(A)Sar(E)bha
mRg(E)Sa 4sapta Rsh(I)Sa dEva (dEva)

C2 5nIla gaLa sura jAla nuta nata
pAla gir(I)Sa 6viSAla phAla
kRp(A)lavAla su-SIla gaurI
lOla Siva mAm pAlay(A)dbhuta (dEva)

C3 nAga pUjita 7nAga danuja
har(A)ga mardana8 vAg-adhipa
vinut(A)gaNita guNa rAga mada
dUr(A)gha hara SrI tyAgarAja (dEva)

Gist
O Lord resident of SrI tapastIrtha pura (present day lAlguDi - tiruttavatturai– tamizh nADu)!
O Lord abiding in the heart of the holy and mighty mother SrImati (name of mother at lAlguDi)! O Protector of the entire universe! O Lord mahA dEva resident of SrI tapastIrtha pura!
O Lord who vanquished Lord yama! O Lord extolled by indra! O bestower of boons! O Wearer of (the digit) of moon! O Lion to the elephantine demons! O Lord sapta RshISa – the name of Lord at lAlguDi! O Lord of celestials resident of SrI tapastIrtha pura!
O Blue throated! O Lord extolled by celestials! O Nourisher of those who worship You! O Lord of mountains! O Lord with a broad fore-head! O Ocean of mercy! O Lord of virtuous nature! O Lord Siva - Beloved of gaurI! O Wonderful Lord resident of SrI tapastIrtha pura!
O Lord worshipped by SEsha! O Slayer of gajAsura! O Lord extolled by indra (Or O Lord extolled by kRshNa!) and brahmA! O Lord of numerous virtues! O Lord who is far removed from attachment and pride! O Destroyer of sins! O Lord of this tyAgarAja, resident of SrI tapastIrtha pura!
Deign to bestow on me devotion right now.
Deign to protect me.

Word-by-word Meaning

P O Lord (dEva) resident (nivAsa) of SrI tapastIrtha pura (present day lAlguDi - tiruttavatturai– tamizh nADu)! Deign to bestow (dEhi) on me devotion (bhaktim) right now (adhunA) (bhaktim-adhunA).

A O Lord abiding (bhavana) in the heart (hRt) (hRd-bhavana) of the holy (pAvana) and mighty (pravRddha) mother SrImati (name of mother at lAlguDi)!
O Protector (avana) of the entire (sakala) universe (jagat) (jagad-avana)!
O Lord mahA dEva resident of SrI tapastIrtha pura! Deign to bestow on me devotion right now.

C1 O Lord who vanquished (haraNa) Lord yama – the chief (ISa) of hordes (gaNa) (gaNESa) wielding (hasta) noose (pASa) (of death)!
O Lord (ISa) extolled (nuta) (nutESa) by indra - the enemy (ari) of demons – flesh (pala) eaters (aSana) (palASanAri)! O bestower of boons (varada)!
O Wearer (dhara) of (the digit) of moon – the enemy (ari) of lotus (kuSESaya) (literally lying in water) (kuSESayAri)!
O Lion – King (ISa) of animals (mRga) (mRgESa) - to the elephantine (ibha) demons (ASara) (dharASarEbha)! O Lord sapta RshISa – the name of Lord at lAlguDi (literally Lord of the Seven Sages)!
O Lord of celestials (dEva) resident of SrI tapastIrtha pura! Deign to bestow on me devotion right now.

C2 O Blue (nIla) throated (gaLa)! O Lord extolled (nuta) by celestials (sura jAla)! O Nourisher (pAla) of those who worship (nata) You!
O Lord (ISa) of mountains (giri) (girISa)! O Lord with a broad (viSAla) fore-head (phAla)!
O Ocean (AlavAla) of mercy (kRpA) (kRpAlavala)! O Lord of virtuous nature (su-SIla)! O Lord Siva - Beloved (lOla) of gaurI! Deign to protect (pAlaya) me (mAm);
O Wonderful (adbhuta) (pAlayAdbhuta) Lord resident of SrI tapastIrtha pura! Deign to bestow on me devotion right now.

C3 O Lord worshipped (pUjita) by SEsha – the serpent (nAga)! O Slayer (hara) of gajAsura – the elephant (nAga) demon (danuja)!
O Lord extolled (vinuta) by indra – destroyer (mardana) of mountains (aga) (Or O Lord extolled by kRshNa – who crushed (mardana) kAliya - the serpent (aga)!) – and brahmA – the Lord (adhipa) of sarasvati (vAk) (vag-adhipa)!
O Lord of numerous (agaNita) (literally countless) (vinutAgaNita) virtues (guNa)! O Lord who is far removed (dUra) from attachment (rAga) and pride (mada)! O Destroyer (hara) of sins (agha) (dUrAgha)!
O Lord of this tyAgarAja, resident of SrI tapastIrtha pura! Deign to bestow on me devotion right now.

Notes –
Variations –

References –
1 – tapas tIrtha pura – To know more details of the temple at tiruttavatturai (Lalgudi)

2 - pASa hasta gaNESa haraNa – this refers to Lord Siva kicking the Lord yama who was to take away the life of mArkaNDEya'

4 - sapta Rshi – atri, AngIrasa, gautama, jamadagni, bharadvAja, vaSishTa, viSvAmitra; or agastya, AngIrasa, gautama, kASyapa, pulastya, mArkaNDEya, vaSishTa. (there are other versions also)

7 – nAga danuja hara – Slaying of gajAsura - For complete story, e-book (downloadable) ‘Lord Siva and His Worship’ by Swami Sivananda and Slaying of gajAsura

8 – aga mardana - The story of indra clipping the wings of mountains is related by mainAka mountain to hanumAn while the latter is on his way to lankA. Please refer to SrImad vAlmIki rAmayaNa, sundara kANDa, Chapter 1.

8 – aga mardana – ‘aga’ also means ‘snake’. If, in the present context, it is translated as ‘snake’, it will mean ‘Lord kRshNa who danced on the head of snake kAliya’. This may also be correct because according to the legend of the temple, vishNu obtained the discus after worshipping the Lord here.

Comments -
2 – pASa hasta gaNESa – Lord gaNapati also wields pASa. However, in view of the ensuing word 'haraNa', this would refer to yama. There is a story of Lord Siva vanquishing gajAsura, but there is no mention that this 'gajAsura' wields pASa. Please refer to slaying of gajAsura in another note given above.

3 – palASana – ‘pala’ means ‘flesh’ and ‘meat’. In the present context ‘flesh’ is the appropriate word.

5 – nIla gaLa – Blue-throated because he drank the poison hAlahala produced at the time of churning of Milk Ocean.

6 – viSAla phAla – large forehead – because He has a third eye.


Devanagari

ऎ,कॆ,चॆ.. - e,ke,ce..(short);
ए,के,चे.. - E,kE,cE..(long);
ऐ,कै,चै.. - ai,kai,cai..;
ऒ,कॊ,चॊ.. - o,ko,co..(short);
ओ,को,चो.. - O,kO,cO..(long);
औ,कौ,चौ.. -au,kau,cau..;

प. देव श्री तपस्तीर्थ पुर निवास
देहि भक्ति(म)धुना

अ. पावन प्रवृद्ध श्रीमति
हृद्भवन सकल जग(द)वन श्री महा (देव)

च1. पाश हस्त ग(णे)श हरण
प(ला)श(ना)रि नु(ते)श वरद
कुशेश(या)रि ध(रा)श(रे)भ
मृ(गे)श सप्त ऋ(षी)श देव (देव)

च2. नील गळ सुर जाल नुत नत
पाल गि(री)श विशाल फाल
कृ(पा)लवाल सु-शील गौरी
लोल शिव मां पाल(या)द्भुत (देव)

च3. नाग पूजित नाग दनुज
ह(रा)ग मर्दन वा(ग)धिप
विनु(ता)गणित गुण राग मद
दू(रा)घ हर श्री त्यागराज (देव)

Tamil

க,ச,ட,த,ப - 2-ख छ ठ थ फ; 3-ग ड द ब; 4-घ झ ढ ध भ
(ச3 - ஜ)
ஸ1 श - शिव - சிவன்
ரு2 ऋ - कृप - கிருபை

ப. தே3வ ஸ்ரீ தபஸ்தீர்த2 புர நிவாஸ
தே3ஹி ப4க்தி(ம)து4னா

அ. பாவன ப்ரவ்ரு2த்3த4 ஸ்ரீமதி
ஹ்ரு2த்3ப4வன ஸகல ஜக3(த3)வன ஸ்ரீ மஹா (தே3வ)

ச1. பாஸ1 ஹஸ்த க3(ணே)ஸ1 ஹரண
ப(லா)ஸ1(னா)ரி நு(தே)ஸ1 வரத3
குஸே1ஸ1(யா)ரி த4(ரா)ஸ1(ரே)ப4
ம்ரு2(கே3)ஸ1 ஸப்த ரு2(ஷீ)ஸ1 தே3வ (தே3வ)

ச2. நீல க3ள ஸுர ஜால நுத நத
பால கி3(ரீ)ஸ1 விஸா1ல பா2ல
க்ரு2(பா)லவால ஸு-ஸீ1ல கௌ3ரீ
லோல ஸி1வ மாம் பால(யா)த்3பு4த (தே3வ)

ச3. நாக3 பூஜித நாக3 த3னுஜ
ஹ(ரா)க3 மர்த3ன வா(க3)தி4ப
வினு(தா)க3ணித கு3ண ராக3 மத3
தூ3(ரா)க4 ஹர ஸ்ரீ த்யாக3ராஜ (தே3வ)

தேவா! திருத்தவத்துறை உறைவோனே!
அருள்வாய், பக்தியினை இவ்வமயமே

புனித, வல்லமை மிக்க, திருமதி இதயத்தில்
உறைவோனே! பல்லுலகையும் காப்போனே!
மகாதேவா! திருத்தவத்துறை உறைவோனே!
அருள்வாய், பக்தியினை இவ்வமயமே

1. சுருக்குக் கயிற்றுப் படை ஈசனை வென்றோனே!
ஊனுண்போரின் பகைவனால் போற்றப் பெற்ற ஈசனே! வரதா!
கமலப் பகையை யணிவோனே! அரக்கரெனும் களிற்றினுக்குச்
சிங்கமே! ஏழிருடியர் இறைவா!
தேவதேவா! திருத்தவத்துறை உறைவோனே!
அருள்வாய், பக்தியினை இவ்வமயமே

2. நீலகண்டனே! வானோரால் போற்றப் பெற்றோனே!
பணிவோரைக் காக்கும் மலையீசா! அகன்ற நெற்றியோனே!
கருணைக் கடலே! நற்குணத்தோனே! கௌரி
மணாளனாகிய சிவனே! என்னைக் காப்பாய்,
அற்புதத் தேவா! திருத்தவத்துறை உறைவோனே!
அருள்வாய், பக்தியினை இவ்வமயமே

3. அரவு தொழும், கரியரக்கனை அழித்தோனே!
மலையை (அரவினை) நசித்தோன் மற்றும் நாவரசனால்
போற்றப் பெற்றோனே! எண்ணிறந்த குணங்களோனே!
பற்று மற்றும் செருக்கினை விலக்கியோனே!
வினையறுப்போனே! இத்தியாகராசனின்
தேவா! திருத்தவத்துறை உறைவோனே!
அருள்வாய், பக்தியினை இவ்வமயமே

திருத்தவத்துறை - இன்றைய லால்குடி
திருமதி - திருத்தவத்துறை அம்மையின் பெயர்
சுருக்குக் கயிற்றுப் படை - எம தூதர்கள் - அவர்தமீசன் - நமன்
ஊனுண்போர் - அரக்கர் - அவர்தம்பகை - இந்திரன்
கமலப் பகை - மதி
ஏழிருடியர் இறைவன் - திருத்தவத்துறை அப்பனின் பெயர்
மலையீசன் - சிவன்
அரவு தொழும் - அரவு - சேடன்
கரியரக்கன் - சிவனால் கொல்லப்பட்ட கரி முக அரக்கன்
மலையை (அரவினை) நசித்தோன் - இந்திரன் அல்லது கண்ணன்
நாவரசன் - பிரமன்

Telugu

ప. దేవ శ్రీ తపస్తీర్థ పుర నివాస
దేహి భక్తిమధునా

అ. పావన ప్రవృద్ధ శ్రీమతి
హృద్భవన సకల జగదవన శ్రీ మహా (దేవ)

చ1. పాశ హస్త గణేశ హరణ
పలాశనారి నుతేశ వరద
కుశేశయారి ధరాశరేభ
మృగేశ సప్త ఋషీశ దేవ (దేవ)

చ2. నీల గళ సుర జాల నుత నత
పాల గిరీశ విశాల ఫాల
కృపాలవాల సు-శీల గౌరీ
లోల శివ మాం పాలయాద్భుత (దేవ)

చ3. నాగ పూజిత నాగ దనుజ
హరాగ మర్దన వాగధిప
వినుతాగణిత గుణ రాగ మద
దూరాఘ హర శ్రీ త్యాగరాజ (దేవ)

Kannada

ಪ. ದೇವ ಶ್ರೀ ತಪಸ್ತೀರ್ಥ ಪುರ ನಿವಾಸ
ದೇಹಿ ಭಕ್ತಿಮಧುನಾ

ಅ. ಪಾವನ ಪ್ರವೃದ್ಧ ಶ್ರೀಮತಿ
ಹೃದ್ಭವನ ಸಕಲ ಜಗದವನ ಶ್ರೀ ಮಹಾ (ದೇವ)

ಚ1. ಪಾಶ ಹಸ್ತ ಗಣೇಶ ಹರಣ
ಪಲಾಶನಾರಿ ನುತೇಶ ವರದ
ಕುಶೇಶಯಾರಿ ಧರಾಶರೇಭ
ಮೃಗೇಶ ಸಪ್ತ ಋಷೀಶ ದೇವ (ದೇವ)

ಚ2. ನೀಲ ಗಳ ಸುರ ಜಾಲ ನುತ ನತ
ಪಾಲ ಗಿರೀಶ ವಿಶಾಲ ಫಾಲ
ಕೃಪಾಲವಾಲ ಸು-ಶೀಲ ಗೌರೀ
ಲೋಲ ಶಿವ ಮಾಂ ಪಾಲಯಾದ್ಭುತ (ದೇವ)

ಚ3. ನಾಗ ಪೂಜಿತ ನಾಗ ದನುಜ
ಹರಾಗ ಮರ್ದನ ವಾಗಧಿಪ
ವಿನುತಾಗಣಿತ ಗುಣ ರಾಗ ಮದ
ದೂರಾಘ ಹರ ಶ್ರೀ ತ್ಯಾಗರಾಜ (ದೇವ)

Malayalam

പ. ദേവ ശ്രീ തപസ്തീര്ഥ പുര നിവാസ
ദേഹി ഭക്തിമധുനാ

അ. പാവന പ്രവൃദ്ധ ശ്രീമതി
ഹൃദ്ഭവന സകല ജഗദവന ശ്രീ മഹാ (ദേവ)

ച1. പാശ ഹസ്ത ഗണേശ ഹരണ
പലാശനാരി നുതേശ വരദ
കുശേശയാരി ധരാശരേഭ
മൃഗേശ സപ്ത ഋഷീശ ദേവ (ദേവ)

ച2. നീല ഗള സുര ജാല നുത നത
പാല ഗിരീശ വിശാല ഫാല
കൃപാലവാല സു-ശീല ഗൌരീ
ലോല ശിവ മാം പാലയാദ്ഭുത (ദേവ)

ച3. നാഗ പൂജിത നാഗ ദനുജ
ഹരാഗ മര്ദന വാഗധിപ
വിനുതാഗണിത ഗുണ രാഗ മദ
ദൂരാഘ ഹര ശ്രീ ത്യാഗരാജ (ദേവ)

Updated on 14 Feb 2009

No comments: