Thyagaraja Kriti - Endundi Vedalitivo - Raga Darbaaru

Transliteration–Telugu _______________________________________________________
Transliteration as per Modified Harvard-Kyoto (HK) Convention
(including Telugu letters – Short e, Short o) -

a A i I u U
R RR lR lRR
e E ai o O au M (H or :)

(e – short E – Long o – short O – Long)

k kh g gh n/G
c ch j jh n/J (jn – as in jnAna)
T Th D Dh N
t th d dh n
p ph b bh m
y r l L v
S sh s h

enduNDi veDalitivO-darbAru

In the kRti ‘enduNDi veDalitivO’ – rAga darbAru, SrI tyAgarAja exults in the greatness of Lord rAma.

P enduNDi veDalitivO E(v)UrO nE teliya
ipuDaina telupa(v)ayya

A anda candamu vErai naDatal(e)lla tri-
guN(A)tItamai(y)unndE kAni SrI rAma (endu)

C ciTukaNTE(n)aparAdha cayamula
tagilincE ¹Siva lOkamu kAdu
vaTu rUpuDai balini vancinci-
(y)aNacu-vAni ²vaikuNThamu kAdu
viTa vacanamul(A)Di Siramu
trumpa-baDDa ³vidhi lOkamu kAdu
diTavu dharmamu satyamu mRdu bhAshalu
kalugu divya rUpa tyAgarAja vinuta nIv(endu)

Gist
O Lord! O Lord SrI rAma! O Lord of divine form endowed with courage, righteousness, truth and soft speech! O Lord praised by this tyAgarAja!
Where from did You proceed? Which is Your abode? I do not know; at least now please let me know.
Your beauty and charm are of totally different nature; Your conduct etc. are beyond the three qualities (sAtvika, rAjasa and tAmasa).
Yours is not the abode of Lord Siva where, for flimsy reasons, charges are slapped; Your abode is not vaikuNTha of Lord vishNu who, taking the form of a brahmacAri, subdued King bali by deceit; Yours is not the abode of brahmA who got his head plucked by uttering falsehood. Then, where from did You proceed? Which is Your abode?

Word-by-word Meaning

P O Lord (ayya)! Where from (enduNDi) did You proceed (veDalitivO)? which (E) is Your abode (UrO) (EvUrO) (literally native place)? I (nE) do not know (teliya); at least now (ipuDaina) please let me know (telupu) (telupavayya).

A Your beauty (anda) and charm (candamu) being of totally different nature (vErai) and
Your conduct (naDatalu) etc. (ella) (literally all) (naDatalella) are (unnadE) beyond (atItamai) the three (tri) qualities (guNa) (sAtvika, rAjasa and tAmasa) (tri-guNAtItamaiyunnadE); therefore (kAni),
O Lord SrI rAma! Where from did You proceed? which is Your abode? I do not know; at least now please let me know.

C Yours is not (kAdu) the abode (lOkamu) of Lord Siva where, for flimsy reasons (ciTukaNTE) (literally for crack of knuckles), charges (aparAdha cayamula) (literally numerous charges) (ciTukaNTEnaparAdha) are slapped (tagilincE);
Your abode is not (kAdu) vaikuNTha (vaikuNThamu) of Lord vishNu who (vAni), taking the form (rUpuDai) of a brahmacAri (vaTu), subdued (aNacu) King bali (balini) by deceit (vancinci) (vancinciyaNacu);
Yours is not (kAdu) the abode (lOkamu) of brahmA (vidhi) who got his head (Siramu) plucked (trumpa-baDDa) by uttering (Adi) falsehood (viTa vacanamulu) (literally topsy turvy words) (vacanamulADi);
O Lord of divine (divya) form (rUpa) endowed with (kalugu) courage (diTavu), righteousness (dharmamu), truth (satyamu) and soft (mRdu) speech (bhAshalu)!
O Lord praised (vinuta) by this tyAgarAja! Where from did You (nIvu) (nIvenduNDi) proceed? Which is Your abode? I do not know; at least now please let me know.

Notes –
Variations –

References –
² – vaikuNThamu – The complete story of the avatAra of the Lord as vAmana is contained in SrImad bhAgavatam, Book Eight, Chapters 18 – 23. Please also visit the website for English rendition of the ibid chapters –
http://srimadbhagavatam.com/8/18/en

³ – vidhi lOkamu – there are conflicting stories about how brahmA’s fifth head was cut off. One relates to SatarUpa found in matsya purANa; the other relates to brahmA taking the form of swan in search of Lord Siva’s head. From the wordings of the kRti, ‘utter falsehood’, the latter episode is meant by SrI tyAgarAja. Please refer to - http://www.shaivam.org/siddhanta/mabair.htm

In Adi SankarAcArya’s saundarya lahari – verse 70, this incident is brought out. Please visit the website –
http://www.sankaracharya.org/soundarya_lahari.php for the meaning of the verse.

The hill town tiruvaNNAmalai in Tamil Nadu is said to be the place where Lord Siva took the form of huge column of fire –
http://www.templenet.com/Tamilnadu/s004.html

Comments -
¹ – Siva lOkamu – The particular episode on which this statement is made by SrI tyAgarAja is not clear.

Devanagari Version

ऎ,कॆ,चॆ.. - e,ke,ce..(short);
ए,के,चे.. - E,kE,cE..(long);
ऐ,कै,चै.. - ai,kai,cai..;
ऒ,कॊ,चॊ.. - o,ko,co..(short);
ओ,को,चो.. - O,kO,cO..(long);
औ,कौ,चौ.. -au,kau,cau..;

प. ऎन्दुण्डि वॆडलितिवो ए(वू)रो ने तॆलिय
इपुडैन तॆलुप(व)य्य

अ. अन्द चन्दमु वेरै नडत(लॆ)ल्ल त्रि-
गु(णा)तीतमै(यु)न्नदे कानि श्री राम (ऎन्दु)

च. चिटुकण्टे(न)पराध चयमुल
तगिलिञ्चे शिव लोकमु कादु
वटु रूपुडै बलिनि वञ्चिञ्चि-
(य)णचु-वानि वैकुण्ठमु कादु
विट वचनमु(ला)डि शिरमु
त्रुम्प-बड्ड विधि लोकमु कादु
दिटवु धर्ममु सत्यमु मृदु भाषलु
कलुगु दिव्य रूप त्यागराज विनुत नी(वॆन्दु)


Tamil Version with Meaning

க,ச,ட,த,ப - 2-ख छ ठ थ फ; 3-ग ड द ब; 4-घ झ ढ ध भ
(ச3 - ஜ)
ஸ1 श - शिव - சிவன்
ரு2 ऋ - कृप - கிருபை

ப. எந்து3ண்டி3 வெட3லிதிவோ ஏ(வூ)ரோ நே தெலிய
இபுடை3ன தெலுப(வ)ய்ய

அ. அந்த3 சந்த3மு வேரை நட3த(லெ)ல்ல த்ரி-
கு3(ணா)தீதமை(யு)ன்னதே3 கானி ஸ்ரீ ராம (எந்து3)

ச. சிடுகண்டே(ன)பராத4 சயமுல
தகி3லிஞ்சே ஸி1வ லோகமு காது3
வடு ரூபுடை3 ப3லினி வஞ்சிஞ்சி-
(ய)ணசு-வானி வைகுண்ட2மு காது3
விட வசனமு(லா)டி3 ஸி1ரமு
த்ரும்ப-ப3ட்3ட3 விதி4 லோகமு காது3
தி3டவு த4ர்மமு ஸத்யமு ம்ரு2து3 பா4ஷலு
கலுகு3 தி3வ்ய ரூப த்யாக3ராஜ வினுத நீ(வெந்து3)

எங்கிருந்து எழுந்தருளினாயோ! எவ்வூரோ! நானறியேனே;
இப்போழ்தேனும் தெரிவியுமைய்யா!

அழகும், ஒயிலும் வேறாகி, நடத்தையாவும்
முக்குணத்திற்கு அப்பாற்பட்டுள்ளதன்றோ, இராமா!
எங்கிருந்து எழுந்தருளினாயோ! எவ்வூரோ! நானறியேனே;
இப்போழ்தேனும் தெரிவியுமைய்யா!

சொடக்கினால் குற்றங்களைச்
சாட்டும் சிவலோகமன்று;
மாணாக்கனாக உருக்கொண்டு பலியினை வஞ்சித்து
அடக்குவோனின் வைகுண்டமன்று;
பொய்ச் சொற்கள் பகர்ந்து தலை
கிள்ளப்பெற்ற விதி லோகமன்று;
திடம், அறம், மெய்ம்மை, இன்சொற்களும்
உடைத்த தெய்வீக வடிவே! தியாகராசனால் போற்றப் பெற்றோனே!
நீயெங்கிருந்து எழுந்தருளினாயோ! எவ்வூரோ! நானறியேனே;
இப்போழ்தேனும் தெரிவியுமைய்யா!

முக்குணங்கள் - சாத்துவிக, இராசத, தாமத குணங்கள்
மாணாக்கன் - வாமனராக அவதரித்தது
பலி - அரியாலொடுக்கப்பட்ட ஓர் அரக்கப் பேரரசன்
விதி - பிரமன்


Telugu Version

ప. ఎందుండి వెడలితివో ఏవూరో నే తెలియ
ఇపుడైన తెలుపవయ్య

అ. అంద చందము వేరై నడతలెల్ల త్రి-
గుణాతీతమైయున్నదే కాని శ్రీ రామ (ఎందు)

చ. చిటుకంటేనపరాధ చయముల
తగిలించే శివ లోకము కాదు
వటు రూపుడై బలిని వంచించి-
యణచు-వాని వైకుంఠము కాదు
విట వచనములాడి శిరము
త్రుంప-బడ్డ విధి లోకము కాదు
దిటవు ధర్మము సత్యము మృదు భాషలు
కలుగు దివ్య రూప త్యాగరాజ వినుత నీ(వెందు)


Kannada Version

ಪ. ಎಂದುಂಡಿ ವೆಡಲಿತಿವೋ ಏವೂರೋ ನೇ ತೆಲಿಯ
ಇಪುಡೈನ ತೆಲುಪವಯ್ಯ

ಅ. ಅಂದ ಚಂದಮು ವೇರೈ ನಡತಲೆಲ್ಲ ತ್ರಿ-
ಗುಣಾತೀತಮೈಯುನ್ನದೇ ಕಾನಿ ಶ್ರೀ ರಾಮ (ಎಂದು)

ಚ. ಚಿಟುಕಂಟೇನಪರಾಧ ಚಯಮುಲ
ತಗಿಲಿಂಚೇ ಶಿವ ಲೋಕಮು ಕಾದು
ವಟು ರೂಪುಡೈ ಬಲಿನಿ ವಂಚಿಂಚಿ-
ಯಣಚು-ವಾನಿ ವೈಕುಂಠಮು ಕಾದು
ವಿಟ ವಚನಮುಲಾಡಿ ಶಿರಮು
ತ್ರುಂಪ-ಬಡ್ಡ ವಿಧಿ ಲೋಕಮು ಕಾದು
ದಿಟವು ಧರ್ಮಮು ಸತ್ಯಮು ಮೃದು ಭಾಷಲು
ಕಲುಗು ದಿವ್ಯ ರೂಪ ತ್ಯಾಗರಾಜ ವಿನುತ ನೀ(ವೆಂದು)

Malayalam Version

പ. എന്ദുണ്ഡി വെഡലിതിവോ ഏവൂരോ നേ തെലിയ
ഇപുഡൈന തെലുപവയ്യ

അ. അന്ദ ചന്ദമു വേരൈ നഡതലെല്ല ത്രി-
ഗുണാതീതമൈയുന്നദേ കാനി ശ്രീ രാമ (എന്ദു)

ച. ചിടുകണ്ടേനപരാധ ചയമുല
തഗിലിഞ്ചേ ശിവ ലോകമു കാദു
വടു രൂപുഡൈ ബലിനി വഞ്ചിഞ്ചി-
യണചു-വാനി വൈകുണ്ഠമു കാദു
വിട വചനമുലാഡി ശിരമു
ത്രുമ്പ-ബഡ്ഡ വിധി ലോകമു കാദു
ദിടവു ധര്മമു സത്യമു മൃദു ഭാഷലു
കലുഗു ദിവ്യ രൂപ ത്യാഗരാജ വിനുത നീ(വെന്ദു)

Updated on 11 Jan 2009