Thyagaraja Kriti - Chetulaara - Raga Kharahara Priya

Transliteration–Telugu _______________________________________________________
Transliteration as per Modified Harvard-Kyoto (HK) Convention
(including Telugu letters – Short e, Short o) -

a A i I u U
R RR lR lRR
e E ai o O au M (H or :)

(e – short E – Long o – short O – Long)

k kh g gh n/G
c ch j jh n/J (jn – as in jnAna)
T Th D Dh N
t th d dh n
p ph b bh m
y r l L v
S sh s h

cEtulAra-kharaharapriya

In the kRti ‘cEtulAra SRngAramu’ – rAga kharaharapriya – bhairavi, SrI tyAgarAja describes how he adorns the Lord.

P cEtulAra SRngAramu jEsi jUtunu SrI rAma

A sEtu bandhana sura pati
sarasI-ruha bhav(A)dulu pogaDa nA (cEtulAra)

C1 merugu bangAr(a)ndelu peTTi
mETiyau sariga valvalu kaTTi
sura taru sumamula siga niNDa juTTi
sundaramagu mOmuna muddu peTTi (cEtulAra)

C2 molanu kundanapu gajjelu kUrci
mudduga nuduTanu tilakamu tIrci
alakalapai ¹rAvi-rEkayu jArci
andamaina ninn(u)ramuna jErci (cEtulAra)

C3 Ani-mutyAla koNDe vEsi
²hausuga parimaLa gandhamu pUsi
vANi suraTicE visaraga vAsi ³vAsi-
(y)anucu tyAgarAja nuta(y)⁴anni rOsi (cEtulAra)

Gist
O Lord SrI rAma! O Lord who built cause-way on the Ocean! O Lord praised by this tyAgarAja!
I shall bedeck You thus by my own hands to the appreciation of indra, brahmA and others -
(a) adorn with glittering golden anklets;
(b) dress with excellent gold-threaded garments;
(c) knot strings of flowers of pArijAta fully on the tuft;
(d) tie pure golden tinkles on the waist;
(e) apply auspicious mark charmingly on the forehead;
(f) hang the fore-head jewel on the curls;
(g) make the forelock with faultless (spherical) pearls; and
(h) smear fragrant sandal paste elegantly.

I shall kiss Your charming face and embrace You - the beautiful One.

While sarasvati fans You with a fan, I shall behold You appreciating the decoration and leaving aside everything else.

Word-by-word Meaning

P O Lord SrI rAma! I shall behold (jUtunu) You having bedecked (SRngAramu jEsi) You by my own hands (cEtulAra).

A O Lord who built (bandhana) cause-way (sEtu) on the Ocean!
O Lord SrI rAma! I shall behold You, having bedecked You by my (nA) own hands to the appreciation (pogaDa) of indra – Lord (pati) of celestials (sura) - brahmA – seated (bhava) in Lotus (sarasIruha) - and others (Adulu) (bhavAdulu).

C1 Adorning (peTTi) You with glittering (merugu) golden (bangAru) anklets (andelu) (literally foot trinkets) (bangArandelu),
dressing (kaTTi) (literally tying) You with excellent (mETiyau) gold-threaded (sariga) garments (valvalu),
knotting (juTTi) (strings of) flowers (sumamula) of pArijAta – celestial (sura) tree (taru) - fully (niNDa) on Your tuft (siga), and
kissing (muddu peTTi) Your charming (sundaramagu) face (mOmuna) -
O Lord SrI rAma! I shall behold You having bedecked You (thus) by my own hands.

C2 Tying (kUrci) (literally assembling) pure golden (kundanapu) tinkles (gajjelu) on Your waist (molanu),
applying (tIrci) auspicious mark (tilakamu) charmingly (mudduga) on Your forehead (nuduTanu),
hanging (jArci) the fore-head jewel (rAvi-rEkayu) on the curls (alakalapai) (hanging on Your face), and
embracing (uramuna jErci) You (ninnu) (ninnuramuna)- the beautiful One (andamaina),
O Lord SrI rAma! I shall behold You having bedecked You (thus) by my own hands.

C3 Making (vEsi) the forelock (koNDe) with faultless (spherical) pearls (ANi-mutyAla),
smearing (pUsi) fragrant (parimaLa) sandal paste (gandhamu) elegantly (hausuga), and
while sarasvati (vANi) fans (visaraga) You with a fan (suraTicE),
appreciating (vAsi vAsiyanucu) (literally say ‘comfort comfort’) the decoration and leaving aside (rOsi) everything else (anni), O Lord praised (nuta) (nutayanni) by this tyAgarAja!
O Lord SrI rAma! I shall behold You having bedecked You (thus) by my own hands.

Notes –
Variations –
⁴ – anni rOsi –Ani rOsi : anni rOsi – is appropriate.

References –
² – hausugA – As per Telugu Dictionary, this word is derived from Arabic word, ‘hawas’ meaning ‘lust’ and similar meanings. The derived meaning in Telugu is ‘beauty’, ‘SRngAra’ etc.

Comments -
General – This kRti is in vAtsalya bhAva as if kausalya is singing it.
¹ – rAvi-rEka – jewel worn by children and women on the forehead.
³ – vAsi vAsiyanucu – The feeling of comfort and happiness.


Devanagari Version

ऎ,कॆ,चॆ.. - e,ke,ce..(short);
ए,के,चे.. - E,kE,cE..(long);
ऐ,कै,चै.. - ai,kai,cai..;
ऒ,कॊ,चॊ.. - o,ko,co..(short);
ओ,को,चो.. - O,kO,cO..(long);
औ,कौ,चौ.. -au,kau,cau..;

प. चेतुलार शृंगारमु जेसि जूतुनु श्री राम

अ. सेतु बन्धन सुर पति
सरसीरुह भ(वा)दुलु पॊगड ना (चे)

च1. मॆरुगु बंगा(र)न्दॆलु पॆट्टि
मेटियौ सरिग वल्वलु कट्टि
सुर तरु सुममुल सिग निण्ड जुट्टि
सुन्दरमगु मोमुन मुद्दु पॆट्टि (चे)

च2. मॊलनु कुन्दनपु गज्जॆलु कूर्चि
मुद्दुग नुदुटनु तिलकमु तीर्चि
अलकलपै रावि रेकयु जार्चि
अन्दमैन नि(न्नु)रमुन जेर्चि (चे)

च3. आणि मुत्याल कॊण्डॆ वेसि
हौसुग परिमळ गन्धमु पूसि
वाणि सुरटिचे विसरग वासि वासि-
(य)नुचु त्यागराज नुत(य)न्नि रोसि (चे)


Tamil Version with Meaning

க,ச,ட,த,ப - 2-ख छ ठ थ फ; 3-ग ड द ब; 4-घ झ ढ ध भ
(ச3 - ஜ)
ஸ1 श - शिव - சிவன்
ரு2 ऋ - कृप - கிருபை

ப. சேதுலார ஸ்1ரு2ங்கா3ரமு ஜேஸி ஜூதுனு ஸ்ரீ ராம

அ. ஸேது ப3ந்த4ன ஸுர பதி
ஸரஸீருஹ ப4(வா)து3லு பொக3ட3 நா (சே)

ச1. மெருகு3 ப3ங்கா3(ர)ந்தெ3லு பெட்டி
மேடியௌ ஸரிக3 வல்வலு கட்டி
ஸுர தரு ஸுமமுல ஸிக3 நிண்ட3 ஜுட்டி
ஸுந்த3ரமகு3 மோமுன முத்3து3 பெட்டி (சே)

ச2. மொலனு குந்த3னபு க3ஜ்ஜெலு கூர்சி
முத்3து3க3 நுது3டனு திலகமு தீர்சி
அலகலபை ராவி ரேகயு ஜார்சி
அந்த3மைன நின்(னு)ரமுன ஜேர்சி (சே)

ச3. ஆணி முத்யால கொண்டெ3 வேஸி
ஹௌஸுக3 பரிமள க3ந்த4மு பூஸி
வாணி ஸுரடிசே விஸரக3 வாஸி வாஸி-
(ய)னுசு த்யாக3ராஜ நுத(ய)ன்னி ரோஸி (சே)

கையார சிங்காரித்து, நோக்குவேன், இராமா!

(கடலுக்கு) அணை கட்டியவனே! இந்திரன்,
மலரோன் முதலானோர் புகழ, எனது
கையார சிங்காரித்து, நோக்குவேன், இராமா!

1. துலங்கும் பொற் சிலம்புகள் அணிவித்து,
சிறந்த சரிகையாடைகள் கட்டி,
வானோர் தரு மலர்களை சிகை நிரம்பச் சுற்றி,
அழகான முகத்தினில் முத்தமிட்டு,
கையார சிங்காரித்து, நோக்குவேன், இராமா!

2. இடுப்பில், பசும்பொற் சதங்கைகள் கோர்த்து,
எழிலாக நெற்றியில் திலகமிட்டு,
சுருளல்கள்மீது, சுடிகை தொங்கவிட்டு,
அழகான உன்னை மார்போடணைத்து,
கையார சிங்காரித்து, நோக்குவேன், இராமா!

3. ஆணிமுத்துக் கொண்டை வேய்ந்து,
சொகுசாக, பரிமள சந்தனம் பூசி,
வாணி விசிறியினால் விசிற, 'நன்று நன்று' என,
தியாகராசனால் போற்றப்பெற்றோனே!
(மற்று) அனைத்தும் துறந்து,
கையார சிங்காரித்து, நோக்குவேன், இராமா!

மலரோன் - பிரமன்
வானோர் தரு - பாரிசாதம்
சுடிகை - நெற்றிச் சுட்டி
வாணி - கலைமகள்


Telugu Version

ప. చేతులార శృంగారము జేసి జూతును శ్రీ రామ

అ. సేతు బంధన సుర పతి
సరసీరుహ భవాదులు పొగడ నా (చే)

చ1. మెరుగు బంగారందెలు పెట్టి
మేటియౌ సరిగ వల్వలు కట్టి
సుర తరు సుమముల సిగ నిండ జుట్టి
సుందరమగు మోమున ముద్దు పెట్టి (చే)

చ2. మొలను కుందనపు గజ్జెలు కూర్చి
ముద్దుగ నుదుటను తిలకము తీర్చి
అలకలపై రావి రేకయు జార్చి
అందమైన నిన్నురమున జేర్చి (చే)

చ3. ఆణి ముత్యాల కొండె వేసి
హౌసుగ పరిమళ గంధము పూసి
వాణి సురటిచే విసరగ వాసి వాసి-
యనుచు త్యాగరాజ నుతయన్ని రోసి (చే)


Kannada Version

ಪ. ಚೇತುಲಾರ ಶೃಂಗಾರಮು ಜೇಸಿ ಜೂತುನು ಶ್ರೀ ರಾಮ

ಅ. ಸೇತು ಬಂಧನ ಸುರ ಪತಿ
ಸರಸೀರುಹ ಭವಾದುಲು ಪೊಗಡ ನಾ (ಚೇ)

ಚ1. ಮೆರುಗು ಬಂಗಾರಂದೆಲು ಪೆಟ್ಟಿ
ಮೇಟಿಯೌ ಸರಿಗ ವಲ್ವಲು ಕಟ್ಟಿ
ಸುರ ತರು ಸುಮಮುಲ ಸಿಗ ನಿಂಡ ಜುಟ್ಟಿ
ಸುಂದರಮಗು ಮೋಮುನ ಮುದ್ದು ಪೆಟ್ಟಿ (ಚೇ)

ಚ2. ಮೊಲನು ಕುಂದನಪು ಗಜ್ಜೆಲು ಕೂರ್ಚಿ
ಮುದ್ದುಗ ನುದುಟನು ತಿಲಕಮು ತೀರ್ಚಿ
ಅಲಕಲಪೈ ರಾವಿ ರೇಕಯು ಜಾರ್ಚಿ
ಅಂದಮೈನ ನಿನ್ನುರಮುನ ಜೇರ್ಚಿ (ಚೇ)

ಚ3. ಆಣಿ ಮುತ್ಯಾಲ ಕೊಂಡೆ ವೇಸಿ
ಹೌಸುಗ ಪರಿಮಳ ಗಂಧಮು ಪೂಸಿ
ವಾಣಿ ಸುರಟಿಚೇ ವಿಸರಗ ವಾಸಿ ವಾಸಿ-
ಯನುಚು ತ್ಯಾಗರಾಜ ನುತಯನ್ನಿ ರೋಸಿ (ಚೇ)


Malayalam Version

പ. ചേതുലാര ശൃങ്ഗാരമു ജേസി ജൂതുനു ശ്രീ രാമ

അ. സേതു ബന്ധന സുര പതി
സരസീരുഹ ഭവാദുലു പൊഗഡ നാ (ചേ)

ച1. മെരുഗു ബങ്ഗാരന്ദെലു പെട്ടി
മേടിയൌ സരിഗ വല്വലു കട്ടി
സുര തരു സുമമുല സിഗ നിണ്ഡ ജുട്ടി
സുന്ദരമഗു മോമുന മുദ്ദു പെട്ടി (ചേ)

ച2. മൊലനു കുന്ദനപു ഗജ്ജെലു കൂര്ചി
മുദ്ദുഗ നുദുടനു തിലകമു തീര്ചി
അലകലപൈ രാവി രേകയു ജാര്ചി
അന്ദമൈന നിന്നുരമുന ജേര്ചി (ചേ)

ച3. ആണി മുത്യാല കൊണ്ഡെ വേസി
ഹൌസുഗ പരിമള ഗന്ധമു പൂസി
വാണി സുരടിചേ വിസരഗ വാസി വാസി-
യനുചു ത്യാഗരാജ നുതയന്നി രോസി (ചേ)

Updated on 13 Nov 2008