Thyagaraja Kriti - Kshira Saagara Sayana - Raga Deva Gandhari

Transliteration–Telugu
Transliteration as per Modified Harvard-Kyoto (HK) Convention
(including Telugu letters – Short e, Short o) -

a A i I u U
R RR lR lRR
e E ai o O au M (H or :)

(e – short E – Long o – short O – Long)

k kh g gh n/G
c ch j jh n/J (jn – as in jnAna)
T Th D Dh N
t th d dh n
p ph b bh m
y r l L v
S sh s h

kshIra sAgara Sayana-dEvagAndhAri

In the kRti ‘kshIra sAgara Sayana’ – rAga dEvagAndhAri (tALa Adi), SrI tyAgarAja quotes various instances when the Lord responded to the prayer of His devotees and asks why He is neglecting him.

pallavi
kshIra sAgara Sayana nannu
cintala peTTa valenA rAma

---

anupallavi
¹vAraNa rAjunu brOvanu vEgamE
vaccinadi vinnAnurA rAma (kshIra)

---

caraNam
²narI maNiki cIral(i)ccinadi nADE nE ³vinnAnurA
dhIruDau ⁴rAma dAsuni bandhamu tIrcinadi ³vinnAnurA
nIraj(A)kshikai nIradhi dATina nI kIrtini ³vinnAnurA
tAraka nAma tyAgarAja nuta dayatOn(⁵E)lukOrA rAma (kshIra)

---

Gist

O Lord reclining in the Ocean of Milk! O Lord rAma! O Lord whose name carries one across (the ocean of Worldly Existence)! O Lord praised by this tyAgarAja!

• Should You keep me in distress?
  
  • I heard about Your coming quickly in order to protect gajEndra;
    
  • I heard long ago about Your giving sarees to draupadi;
    
  • I also heard about Your bringing to an end the incarceration of the brave rAma dAsu;
    
  • I even heard about Your fame in crossing the ocean for the sake of sItA.
  
  
• Please govern me with compassion.

---

Word-by-word Meaning

pallavi
kshIra sAgara Sayana nannu
cintala peTTa valenA rAma

O Lord reclining (Sayana) in the Ocean (sAgara) of Milk (kshIra)! O Lord rAma! Should You keep (peTTa valenA) me (nannu) in distress (cintala)?

---

anupallavi
vAraNa rAjunu brOvanu vEgamE
vaccinadi vinnAnurA rAma (kshIra)

O Lord rAma! I heard (vinnAnurA) about Your coming (vaccinadi) quickly (vEgamE) in order to protect (brOvanu) gajEndra - the King (rAjunu) of elephants (vAraNa);
O Lord reclining in the Ocean of Milk! O Lord rAma! Should You keep me in distress?

---

caraNam
narI maNiki cIral(i)ccinadi nADE nE vinnAnurA
dhIruDau rAma dAsuni bandhamu tIrcinadi vinnAnurA
nIraja-akshikai nIradhi dATina nI kIrtini vinnAnurA
tAraka nAma tyAgarAja nuta dayatOnu-ElukOrA rAma (kshIra)

I (nE) heard (vinnAnurA) long ago (nADE) about Your giving (iccinadi) sarees (cIralu) (cIraliccinadi) to draupadi – gem of a woman (nArI maNiki);
I also heard (vinnAnurA) about Your bringing to an end (tIrcinadi) the incarceration (bandhamu) of the brave (dhIruDau) rAma dAsu (dAsuni);
I even heard (vinnAnurA) about Your (nI) fame (kIrtini) in crossing (dATina) the ocean (nIradhi) for the sake of sItA - the Lotus (nIraja) eyed (akshi) (nIrajAkshikai);
O Lord whose name (nAma) carries one across (tAraka) (the ocean of Worldly Existence)! O Lord praised (nuta) by this tyAgarAja! O Lord rAma! Please govern (ElukOrA) me with compassion (dayatOnu) (dayatOnElukOrA);
O Lord reclining in the Ocean of Milk! O Lord rAma! Should You keep me in distress?

---

Notes –
Variations –
³ – vinnAnurA – vinnAnurA rAma.

⁵ – ElukOrA – ElukOra : In keeping with the ending of three preceding lines ‘ElukOrA’ has been adopted.

References –
¹ - vAraNa rAju – refers to gajEndra mOkshaM.

² - nArimaNi – draupadi vastrApaharaNa -mahAbharata (Book 2 – sabhA parva- Chapter 67).

⁴ - rAmadAsu – This relates to bhadrAcala rAma dAsu who was tehsildar under Muslim ruler of gOlkoNDa (later nizAM of Hyderabad).

---

Devanagari

ऎ,कॆ,चॆ.. - e,ke,ce..(short);
ए,के,चे.. - E,kE,cE..(long);
ऐ,कै,चै.. - ai,kai,cai..;
ऒ,कॊ,चॊ.. - o,ko,co..(short);
ओ,को,चो.. - O,kO,cO..(long);
औ,कौ,चौ.. -au,kau,cau..;

प. क्षीर सागर शयन नन्नु
चिन्तल पॆट्ट वलॆना राम

अ. वारण राजुनु ब्रोवनु वेगमे
वच्चिनदि विन्नानुरा राम (क्षी)

च. नारी मणिकि चीर(लि)च्चिनदि नाडे ने विन्नानुरा
धीरुडौ राम दासुनि बन्धमु तीर्चिनदि विन्नानुरा
नीर(जा)क्षिकै नीरधि दाटिन नी कीर्तिनि विन्नानुरा
तारक नाम त्यागराज नुत दयतो(ने)लुकोरा राम (क्षी)

---

Tamil

க,ச,ட,த,ப - 2-ख छ ठ थ फ; 3-ग ड द ब; 4-घ झ ढ ध भ
(ச3 - ஜ)
ஸ1 श - शिव - சிவன்
ரு2 ऋ - कृप - கிருபை

ப. க்ஷீர ஸாக3ர ஸ1யன நன்னு
சிந்தல பெட்ட வலெனா ராம

அ. வாரண ராஜுனு ப்3ரோவனு வேக3மே
வச்சினதி3 வின்னானுரா ராம (க்ஷீ)

ச. நாரீ மணிகி சீர(லி)ச்சினதி3 நாடே3 நே வின்னானுரா
தீ4ருடௌ3 ராம தா3ஸுனி ப3ந்த4மு தீர்சினதி3 வின்னானுரா
நீர(ஜா)க்ஷிகை நீரதி4 தா3டின நீ கீர்தினி வின்னானுரா
தாரக நாம த்யாக3ராஜ நுத த3யதோ(னே)லுகோரா ராம (க்ஷீ)

பாற்கடற்றுயில்வோனே! என்னைக்
கவலையில் இருத்த வேணுமோ, இராமா?

வாரண அரசனைக் காக்க வேகமாய்
வந்ததனைக் கேட்டேனய்யா, இராமா;
பாற்கடற்றுயில்வோனே! என்னைக்
கவலையில் இருத்த வேணுமோ, இராமா?

பெண்மணிக்குச் சேலைகளளித்ததனை அன்றே நான் கேட்டேனய்யா;
தீரனாகிய இராம தாசனின் கைதினைத் தீர்த்ததனைக் கேட்டேனய்யா;
கமலக் கண்ணாளுக்காக கடலைத் தாண்டிய உனது புகழைக் கேட்டேனய்யா;
தாரக நாமத்தோனே! தியாகராசனால் போற்றப் பெற்றோனே!
தயையுடன் ஆள்வாயய்யா, இராமா!
பாற்கடற்றுயில்வோனே! என்னைக்
கவலையில் இருத்த வேணுமோ, இராமா?

வாரண அரசன் - கஜேந்திரன்
பெண்மணி - துரோபதை
இராம தாசன் - பத்திராசலம் இராம தாசர்
கமலக்கண்ணாள் - சீதை
தாரக நாமம் - பிறவிக் கடலைக் கடத்துவிக்கும் 'இராமா' எனும் நாமம்

---

Telugu

ప. క్షీర సాగర శయన నన్ను
చింతల పెట్ట వలెనా రామ

అ. వారణ రాజును బ్రోవను వేగమే
వచ్చినది విన్నానురా రామ (క్షీ)

చ. నారీ మణికి చీరలిచ్చినది నాడే నే విన్నానురా
ధీరుడౌ రామ దాసుని బంధము తీర్చినది విన్నానురా
నీరజాక్షికై నీరధి దాటిన నీ కీర్తిని విన్నానురా
తారక నామ త్యాగరాజ నుత దయతోనేలుకోరా రామ (క్షీ)

---

Kannada

ಪ. ಕ್ಷೀರ ಸಾಗರ ಶಯನ ನನ್ನು
ಚಿಂತಲ ಪೆಟ್ಟ ವಲೆನಾ ರಾಮ

ಅ. ವಾರಣ ರಾಜುನು ಬ್ರೋವನು ವೇಗಮೇ
ವಚ್ಚಿನದಿ ವಿನ್ನಾನುರಾ ರಾಮ (ಕ್ಷೀ)

ಚ. ನಾರೀ ಮಣಿಕಿ ಚೀರಲಿಚ್ಚಿನದಿ ನಾಡೇ ನೇ ವಿನ್ನಾನುರಾ
ಧೀರುಡೌ ರಾಮ ದಾಸುನಿ ಬಂಧಮು ತೀರ್ಚಿನದಿ ವಿನ್ನಾನುರಾ
ನೀರಜಾಕ್ಷಿಕೈ ನೀರಧಿ ದಾಟಿನ ನೀ ಕೀರ್ತಿನಿ ವಿನ್ನಾನುರಾ
ತಾರಕ ನಾಮ ತ್ಯಾಗರಾಜ ನುತ ದಯತೋನೇಲುಕೋರಾ ರಾಮ (ಕ್ಷೀ)

---

Malayalam

പ. ക്ഷീര സാഗര ശയന നന്നു
ചിന്തല പെട്ട വലെനാ രാമ

അ. വാരണ രാജുനു ബ്രോവനു വേഗമേ
വച്ചിനദി വിന്നാനുരാ രാമ (ക്ഷീ)

ച. നാരീ മണികി ചീരലിച്ചിനദി നാഡേ നേ വിന്നാനുരാ
ധീരുഡൌ രാമ ദാസുനി ബന്ധമു തീര്ചിനദി വിന്നാനുരാ
നീരജാക്ഷികൈ നീരധി ദാടിന നീ കീര്തിനി വിന്നാനുരാ
താരക നാമ ത്യാഗരാജ നുത ദയതോനേലുകോരാ രാമ (ക്ഷീ)

---

Updated on 23 Dec 2009