Thursday, December 13, 2007

Thyagaraja Kriti - Dehi Tava Pada - Raga Sahaana

Transliteration–Telugu _______________________________________________________
Transliteration as per Modified Harvard-Kyoto (HK) Convention
(including Telugu letters – Short e, Short o) -

a A i I u U
R RR lR lRR
e E ai o O au M (H or :)

(e – short E – Long o – short O – Long)

k kh g gh n/G
c ch j jh n/J (jn – as in jnAna)
T Th D Dh N
t th d dh n
p ph b bh m
y r l L v
S sh s h

dEhi tava pada-SahAna

In the kRti ‘dEhi tava pada’ – rAga SahAna, SrI tyAgarAja sings praises of sItA.

P dEhi tava pada bhaktim
vaidEhi patita pAvani mE sadA

A aihik(A)mushmika phaladE
kamal(A)san(A)nanyaja1 vara jananI (dEhi)

C1 kalaSa 2vArASi janitE kanaka bhUshaNa lasitE
3kalaSaja gIta muditE 4kAkutstha rAja sahitE (dEhi)

C2 akhil(A)NDa rUpiNi aLi kula nibha vENi
makha samrakshaNa rANi mama bhAgya kAriNi (dEhi)

C3 SaraN(A)gata pAlanE 5Sata mukha mada damanE
taruN(A)ruN(A)bja nayanE tyAgarAja hRt-sadanE (dEhi)

Gist
O Mother vaidEhi - Redeemer of the fallen!

O Mother who bestows the fruits of this world and the next world! O Blessed Mother of brahmA and cupid!

O Mother born in the Ocean of pitcher of nectar! O Mother resplendent with golden ornaments! O Mother who enjoys the songs of sage agastya! O Mother united with King SrI rAma of the lineage of kAkutstha!

O Mother of the form of the entire Universe! O Mother whose tresses are dark like a swarm of bees! O Queen of SrI rAma – protector of sacrificial oblations! O Cause of my fortune!

O Protector of those who have sought refuge! O Destroyer of the arrogance of rAvaNa! O Lotus eyed resembling early dawn! O Mother abiding in the heart of this tyAgarAja!

Deign to bestow on me unceasing devotion to Your holy feet.

Word-by-word meaning

P O Mother vaidEhi (born in vidEha) - Redeemer (pAvani) of the fallen (patita)! Deign to bestow (dEhi) on me (mE) unceasing (sadA) devotion (bhaktim) to Your (tava) holy feet (pada).

A O Mother who bestows the fruits (phaladE) of this world (aihika) and the next world (Amushmika) (aihikAmushmika)!
O Blessed (vara) Mother (jananI) of brahmA – seated (Asana) in Lotus (kamala) and cupid (ananyaja) (kamalAsanAnanyaja)!
O Mother vaidEhi - Redeemer of the fallen! Deign to bestow on me unceasing devotion to Your holy feet.

C1 O Mother born (janitE) in the Ocean (vArASi) of pitcher of nectar (kalaSa)! O Mother resplendent (lasitE) with golden (kanaka) ornaments (bhUshaNa)!
O Mother who enjoys (muditE) the songs (gIta) of sage agastya – born of pitcher (kalaSaja)! O Mother united with (sahitE) King (rAja) SrI rAma of the lineage of kAkutstha!
O Mother vaidEhi - Redeemer of the fallen! Deign to bestow on me unceasing devotion to Your holy feet.

C2 O Mother of the form (rUpiNi) of the entire (akhila) Universe (aNDa) (akhilANDa)! O Mother whose tresses (vENi) are dark like (nibha) a swarm (kula) of bees (aLi)!
O Queen (rANi) of SrI rAma – protector (samrakshaNa) of sacrificial oblations (makha)! O Cause (kAriNi) of my (mama) fortune (bhAgya)!
O Mother vaidEhi - Redeemer of the fallen! Deign to bestow on me unceasing devotion to Your holy feet.

C3 O Protector (pAlanE) of those who have sought (Agata) refuge (SaraNa) (SaraNAgata)! O Destroyer (damanE) of the arrogance (mada) of rAvaNa – hundred (Sata) headed (mukha)!
O Lotus (abja) eyed (nayanE) resembling early (taruNa) dawn (aruNa) (taruNAruNAbja)! O Mother abiding (sadanE) in the heart (hRt) (hRt-sadanE) of this tyAgarAja!
O Mother vaidEhi - Redeemer of the fallen! Deign to bestow on me unceasing devotion to Your holy feet.

Notes –
Variations –

References –
1 – ananyaja – kAma - cupid – to know more details about 'kAma'.

3 – kalaSaja gIta muditE – sage agastya is stated to be well-versed in music. Please refer to kRti – 'sangIta jnAnamu' – dhanyAsi, wherein SrI tyAgarAja mentions the name of the sage. agastya and music (Tamil website) is also relevant –

agastya -
அகத்திய னவயவ பேதநா லேழனுள்
ஒரோ வொன்றை யிரண்டின் டுஞற்றி
அவற்றை நான்கொடு நந்நான் காக்கிச்
சிவன்சிவை முறையே வொருமையைத் தெரிந்து
ராச சேகர வழுதிக் கிசைத்தனன். ....56

agastya is also stated to have vanquished rAvaNa in a vINA music.

4 – kAkutstha (also known as puranjaya or indravAha - in the lineage of ikshvAku) – One standing on the hump of the bull – indra; please refer to SrImad bhAgavataM, Book 9, chapter 6

5- Sata mukha – Though this word has been translated as ‘rAvaNa’, no such definition is available in the dictionary. It is understood that ‘hundred headed rAvaNa’ is mentioned in Ananda Ramayana.

Comments -
2 – vArASi – The word here means 'ocean'. However, as per Sanskrit Dictionary, it should either be 'vArirASi' or vArrASi'. However as 'va' means 'water' and 'ocean', probably, the word 'vArASi' has been obtained by joining 'vA' (of water) with 'rASi'.


Devanagari

ऎ,कॆ,चॆ.. - e,ke,ce..(short);
ए,के,चे.. - E,kE,cE..(long);
ऐ,कै,चै.. - ai,kai,cai..;
ऒ,कॊ,चॊ.. - o,ko,co..(short);
ओ,को,चो.. - O,kO,cO..(long);
औ,कौ,चौ.. -au,kau,cau..;

प. देहि तव पद भक्तिं
वैदेहि पतित पावनि मे सदा

अ. ऐहि(का)मुष्मिक फलदे
कम(ला)स(ना)नन्यज वर जननी (देहि)

च1. कलश वाराशि जनिते कनक भूषण लसिते
कलशज गीत मुदिते काकुत्स्थ राज सहिते (देहि)

च2. अखि(ला)ण्ड रूपिणि अळि कुल निभ वेणि
मख संरक्षण राणि मम भाग्य कारिणि (देहि)

च3. शर(णा)गत पालने शत मुख मद दमने
तरु(णा)रु(णा)ब्ज नयने त्यागराज हृत्सदने (देहि)

Tamil

க,ச,ட,த,ப - 2-ख छ ठ थ फ; 3-ग ड द ब; 4-घ झ ढ ध भ
(ச3 - ஜ)
ஸ1 श - शिव - சிவன்
ரு2 ऋ - कृप - கிருபை

ப. தே3ஹி தவ பத3 ப4க்திம்
வைதே3ஹி பதித பாவனி மே ஸதா3

அ. ஐஹி(கா)முஷ்மிக ப2லதே3
கம(லா)ஸ(னா)னன்யஜ வர ஜனனீ (தே3ஹி)

ச1. கலஸ1 வாராஸி1 ஜனிதே கனக பூ4ஷண லஸிதே
கலஸ1ஜ கீ3த முதி3தே காகுத்ஸ்த2 ராஜ ஸஹிதே (தே3ஹி)

ச2. அகி2(லா)ண்ட3 ரூபிணி அளி குல நிப4 வேணி
மக2 ஸம்ரக்ஷண ராணி மம பா4க்3ய காரிணி (தே3ஹி)

ச3. ஸ1ர(ணா)க3த பாலனே ஸ1த முக2 மத3 த3மனே
தரு(ணா)ரு(ணா)ப்3ஜ நயனே த்யாக3ராஜ ஹ்ரு2த்-ஸத3னே (தே3ஹி)

தருவாயுனது திருவடிப் பற்றினை, வைதேகி!
வீழ்ந்தோரை புனிதப்படுத்துபவளே! எனக்கு, எவ்வமயமும்

இம்மை, மறுமை பயனளிப்பவளே!
மலரோன், காமனையீன்ற தூயவளே!
தருவாயுனது திருவடிப் பற்றினை, வைதேகி! வீழ்ந்தோரை
புனிதப்படுத்துபவளே! எனக்கு, எவ்வமயமும்

1. குடக்கடலில் உதித்தவளே! பொன்னணிகலன்களுடன் திகழ்பவளே!
குடமுனி இசையில் மகிழ்பவளே! காகுத்த மன்னன் உடனுறையே!
தருவாயுனது திருவடிப் பற்றினை, வைதேகி! வீழ்ந்தோரை
புனிதப்படுத்துபவளே! எனக்கு, எவ்வமயமும்

2. அனைத்தண்ட உருவினளே! கரு வண்டின நிகர் குழலினளே!
வேள்வி காத்தோன் அரசியே! எனது பேற்றின் காரணமே!
தருவாயுனது திருவடிப் பற்றினை, வைதேகி! வீழ்ந்தோரை
புனிதப்படுத்துபவளே! எனக்கு, எவ்வமயமும்

3. புகலடைந்தோரைக் காப்பவளே! இராவணனின் செருக்கழித்தவளே!
இளங்காலை நிகர் கமலக் கண்ணாளே! தியாகராசன் இதயத்துறையே!
தருவாயுனது திருவடிப் பற்றினை, வைதேகி! வீழ்ந்தோரை
புனிதப்படுத்துபவளே! எனக்கு, எவ்வமயமும்

குடக்கடல் - பாற்கடல்
குடமுனி - அகத்தியர்
காகுத்த மன்னன், வேள்வி காத்தோன் - இராமன்

Telugu

ప. దేహి తవ పద భక్తిం
వైదేహి పతిత పావని మే సదా

అ. ఐహికాముష్మిక ఫలదే
కమలాసనానన్యజ వర జననీ (దేహి)

చ1. కలశ వారాశి జనితే కనక భూషణ లసితే
కలశజ గీత ముదితే కాకుత్స్థ రాజ సహితే (దేహి)

చ2. అఖిలాండ రూపిణి అళి కుల నిభ వేణి
మఖ సంరక్షణ రాణి మమ భాగ్య కారిణి (దేహి)

చ3. శరణాగత పాలనే శత ముఖ మద దమనే
తరుణారుణాబ్జ నయనే త్యాగరాజ హృత్సదనే (దేహి)

Kannada

ಪ. ದೇಹಿ ತವ ಪದ ಭಕ್ತಿಂ
ವೈದೇಹಿ ಪತಿತ ಪಾವನಿ ಮೇ ಸದಾ

ಅ. ಐಹಿಕಾಮುಷ್ಮಿಕ ಫಲದೇ
ಕಮಲಾಸನಾನನ್ಯಜ ವರ ಜನನೀ (ದೇಹಿ)

ಚ1. ಕಲಶ ವಾರಾಶಿ ಜನಿತೇ ಕನಕ ಭೂಷಣ ಲಸಿತೇ
ಕಲಶಜ ಗೀತ ಮುದಿತೇ ಕಾಕುತ್ಸ್ಥ ರಾಜ ಸಹಿತೇ (ದೇಹಿ)

ಚ2. ಅಖಿಲಾಂಡ ರೂಪಿಣಿ ಅಳಿ ಕುಲ ನಿಭ ವೇಣಿ
ಮಖ ಸಂರಕ್ಷಣ ರಾಣಿ ಮಮ ಭಾಗ್ಯ ಕಾರಿಣಿ (ದೇಹಿ)

ಚ3. ಶರಣಾಗತ ಪಾಲನೇ ಶತ ಮುಖ ಮದ ದಮನೇ
ತರುಣಾರುಣಾಬ್ಜ ನಯನೇ ತ್ಯಾಗರಾಜ ಹೃತ್ಸದನೇ (ದೇಹಿ)

Malayalam

പ. ദേഹി തവ പദ ഭക്തിം
വൈദേഹി പതിത പാവനി മേ സദാ

അ. ഐഹികാമുഷ്മിക ഫലദേ
കമലാസനാനന്യജ വര ജനനീ (ദേഹി)

ച1. കലശ വാരാശി ജനിതേ കനക ഭൂഷണ ലസിതേ
കലശജ ഗീത മുദിതേ കാകുത്സ്ഥ രാജ സഹിതേ (ദേഹി)

ച2. അഖിലാണ്ഡ രൂപിണി അളി കുല നിഭ വേണി
മഖ സംരക്ഷണ രാണി മമ ഭാഗ്യ കാരിണി (ദേഹി)

ച3. ശരണാഗത പാലനേ ശത മുഖ മദ ദമനേ
തരുണാരുണാബ്ജ നയനേ ത്യാഗരാജ ഹൃത്സദനേ (ദേഹി)

Updated on 12 May 2009

No comments: