Thyagaraja Kriti - Maravakara - Raga Deva Gandhari

Transliteration–Telugu
Transliteration as per Modified Harvard-Kyoto (HK) Convention
(including Telugu letters – Short e, Short o) -

a A i I u U
R RR lR lRR
e E ai o O au M (H or :)

(e – short E – Long o – short O – Long)

k kh g gh n/G
c ch j jh n/J (jn – as in jnAna)
T Th D Dh N
t th d dh n
p ph b bh m
y r l L v
S sh s h

maravakarA-dEvagAndhAri

In the kRti ‘maravakarA nava’ – rAga dEvagAndhAri (tALa Adi), SrI tyAgarAja exhorts his mind never ever forget the Lord.

pallavi
maravakarA nava manmatha rUpuni

---

caraNam 1
nITO mellani mATO kannula
tETO mari ¹vale-vATO manasA (ma)

---

caraNam 2
kulukO ²pAvala gilukO kapurapu
palukO cekkula taLukO manasA (ma)

---

caraNam 3
villO ghaNTala ghallO sumamula
illO sEvapu kollO manasA (ma)

---

caraNam 4
kElO(v)ungarAlO ³bangAr(u)yyAlO
centa(n)illAlO manasA (ma)

---

caraNam 5
SaramO kanak(A)mbaramO SrI-kara
uramO brOcu duramO manasA (ma)

---

caraNam 6
Ajanmamu ⁴hRd-rAjIvamutO
pUjintura tyAgarAja nutuni manasA (ma)

---

Gist

O My Mind!

• Do not forget the Lord whose form is ever-youthful like cupid.
  
  
• What (a) (an) –
  
  • prettiness!
    
  • soft speech!
    
  • lustre of eyes!
    
  • style of upper garment!
    
    
  • graceful gait!
    
  • jingle of (wooden) sandals!
    
  • sweet (camphoric) speech!
    
  • sheen of cheeks!
    
    
  • bow!
    
  • jingle of (bow’s) bells!
    
  • house adorned with flowers!
    
  • abundance of service!
    
    
  • hands!
    
  • rings in the fingers!
    
  • golden swing!
    
  • wife who is always by His side!
    
    
  • arrows!
    
  • golden-hued garments!
    
  • chest (where lakshmI resides) that causes prosperity! and
    
  • promptness in protecting His devotees!
  
  
  
• I shall worship, throughout my life, the Lord praised by this tyAgarAja, with my heart-lotus.

---

Word-by-word Meaning

pallavi
maravakarA nava manmatha rUpuni

O My Mind! Do not forget (maravakarA) the Lord whose form (rUpuni) is ever-youthful (nava) (literally fresh) like cupid (manmatha).

---

caraNam 1
nITO mellani mATO kannula
tETO mari vale-vATO manasA (ma)

What a (an) –
prettiness (nITu) (nITO)!
soft (mellani) speech (mATa) (mATO)!
lustre (tETa) (literally clarity) (tETO) of eyes (kannulua)! and (mari)
style of upper garment (vale-vATu) (valevATO)!
O My Mind (manasA)! Do not forget the Lord whose form is ever-youthful like cupid.

---

caraNam 2
kulukO pAvala gilukO kapurapu
palukO cekkula taLukO manasA (ma)

What a (an) –
graceful gait (kuluku) (kulukO)!
jingle (giluku) (gilukO) of (wooden) sandals (pAvala)!
sweet (camphoric) (kapurapu) (literally sweet smelling) speech (paluku) (palukO)!
sheen (taLuku) (taLukO) of cheeks (cekkula)!
O My Mind (manasA)! Do not forget the Lord whose form is ever-youthful like cupid.

---

caraNam 3
villO ghaNTala ghallO sumamula
illO sEvapu kollO manasA (ma)

What a (an) –
bow (villu) (villO)!
jingle (ghallu) (ghallO) of (bow’s) bells (ghaNTala)!
house (illu) (illO) adorned with flowers (sumamulu)!
abundance (kolla) (kollO) of service (sEvapu)!
O My Mind (manasA)! Do not forget the Lord whose form is ever-youthful like cupid.

---

caraNam 4
kElO-ungarAlO bangAru-uyyAlO
centa-illAlO manasA (ma)

What (a) (an) –
hands (kElu) (kElO)!
rings (ungarAlu) (ungarAlO) in the fingers!
golden (bangAru) swing (uyyAla) (uyyAlO) (bangAruyyAlO)!
wife (illAlu) (illAlO) who is always by His side (centa) (centanillAlO)!
O My Mind (manasA)! Do not forget the Lord whose form is ever-youthful like cupid.

---

caraNam 5
SaramO kanaka-ambaramO SrI-kara
uramO brOcu duramO manasA (ma)

What (a) (an) -
arrow(s) (Saramu) (SaramO)!
golden-hued (kanaka) garments (ambaramu) (ambaramO) (kanakAmbaramO)!
chest (uramu) (uramO) (where lakshmI resides) that causes prosperity (SrI-kara)!
promptness (duramu) (duramO) in protecting (brOcu) His devotees!
O My Mind (manasA)! Do not forget the Lord whose form is ever-youthful like cupid.

---

caraNam 6
Ajanmamu hRd-rAjIvamutO
pUjintura tyAgarAja nutuni manasA (ma)

I shall worship (pUjintura), throughout my life (Ajanmanu), the Lord praised (nutuni) by this tyAgarAja, with my heart (hRt) lotus (rAjIvamutO) (hRd-rAjIvamutO).
O My Mind (manasA)! Do not forget the Lord whose form is ever-youthful like cupid.

---

Notes –
Variations –
¹ – vale-vATO – valuvATO : As per telugu dictionary, the correct word is ‘vale-vATu’ or ‘valle-vATu’. Therefore, ‘vale-vATO’ seems to be appropriate usage.

² – pAvala – pAvula : As per telugu dictionary, the correct word is ‘pAva’; therefore, ‘pAvala’ seems to be appropriate usage.

³ - bangAruyyAlO – bangaruyyAlO.

References –
⁴ - hRdrAjIvamutO – The following verse from SivAnanda lahari by Adi SankarAcArya is relevant –

gabhIrE kAsArE viSati vijanE ghOra-vipinE
viSAlE SailE ca bhramati kusumArthaM jaDa-matiH
samarpyaikaM cEtas-sarasijam-umA-nAtha bhavatE
sukhEnAvasthAtu jana iha na jAnAti kim-ahO 9

“Dull-witted man, wandering about for flowers (for Thy worship), goes to deep lotus lakes, to uninhabited dense forests and to high mountains. Lo! he does not know how to be happy in life by offering unto Thee, the Lord of umA, the unique lotus of his own heart.” (Translation – Swami Tapasyananda)

---

Devanagari

ऎ,कॆ,चॆ.. - e,ke,ce..(short);
ए,के,चे.. - E,kE,cE..(long);
ऐ,कै,चै.. - ai,kai,cai..;
ऒ,कॊ,चॊ.. - o,ko,co..(short);
ओ,को,चो.. - O,kO,cO..(long);
औ,कौ,चौ.. -au,kau,cau..;

प. मरवकरा नव मन्मथ रूपुनि

च1. नीटो मॆल्लनि माटो कन्नुल
तेटो मरि वलॆ-वाटो मनसा (म)

च2. कुलुको पावल गिलुको कपुरपु
पलुको चॆक्कुल तळुको मनसा (म)

च3. विल्लो घण्टल घल्लो सुममुल
इल्लो सेवपु कॊल्लो मनसा (म)

च4. केलो(वुं)गरालो बंगा(रु)य्यालो
चॆन्त(नि)ल्लालो मनसा (म)

च5. शरमो कन(का)म्बरमो श्री-कर
उरमो ब्रोचु दुरमो मनसा (म)

च6. आ-जन्ममु हृ(द्रा)जीवमुतो
पूजिन्तुर त्यागराज नुतुनि मनसा (म)

---

Tamil

க,ச,ட,த,ப - 2-ख छ ठ थ फ; 3-ग ड द ब; 4-घ झ ढ ध भ
(ச3 - ஜ)
ஸ1 श - शिव - சிவன்
ரு2 ऋ - कृप - கிருபை

ப. மரவகரா நவ மன்மத2 ரூபுனி

ச1. நீடோ மெல்லனி மாடோ கன்னுல
தேடோ மரி வலெ-வாடோ மனஸா (ம)

ச2. குலுகோ பாவல கி3லுகோ கபுரபு
பலுகோ செக்குல தளுகோ மனஸா (ம)

ச3. வில்லோ க4ண்டல க4ல்லோ ஸுமமுல
இல்லோ ஸேவபு கொல்லோ மனஸா (ம)

ச4. கேலோ(வு)ங்க3ராலோ ப3ங்கா3(ரு)ய்யாலோ
செந்த(னி)ல்லாலோ மனஸா (ம)

ச5. ஸ1ரமோ கன(கா)ம்ப3ரமோ ஸ்ரீ-கர
உரமோ ப்3ரோசு து3ரமோ மனஸா (ம)

ச6. ஆ-ஜன்மமு ஹ்ரு2த்3-ராஜீவமுதோ
பூஜிந்துர த்யாக3ராஜ நுதுனி மனஸா (ம)

(ஏ மனமே!)
மறக்காதேயடா, இள மன்மத உருவத்தோனை

1. ஒய்யாரமோ! மென்மையான சொல்லோ! கண்களின்
தெளிவோ! அன்றியும், மேலாடையின் ஒயிலோ!
ஏ மனமே! மறக்காதேயடா, இள மன்மத உருவத்தோனை

2. குலுக்கோ! காலணிகளின் கிலுகிலுப்போ! கற்பூரம் நிகர்
(மணக்கும்) உரையோ! கன்னங்களின் மினுக்கோ!
ஏ மனமே! மறக்காதேயடா, இள மன்மத உருவத்தோனை

3. வில்லோ! (வில்லின்) மணியோசையோ! மலர்களின்
இல்லமோ! சேவைகளின் கொள்ளையோ!
ஏ மனமே! மறக்காதேயடா, இள மன்மத உருவத்தோனை

4. கைகளோ! மோதிரங்களோ! பொன்னூஞ்சலோ!
உடனுறை இல்லாளோ!
ஏ மனமே! மறக்காதேயடா, இள மன்மத உருவத்தோனை

5. அம்புகளோ! பொன்னாடைகளோ! சீரருளும்
(இலக்குமியுறை) மார்போ! காக்கும் ஊக்கமோ!
ஏ மனமே! மறக்காதேயடா, இள மன்மத உருவத்தோனை

6. வாழ்நாள் முழுதும் இதயக் கமலம்கொடு
வழிபடுவேன், தியாகராசனால் போற்றப் பெற்றோனை;
ஏ மனமே! மறக்காதேயடா, இள மன்மத உருவத்தோனை

---

Telugu

ప. మరవకరా నవ మన్మథ రూపుని

చ1. నీటో మెల్లని మాటో కన్నుల
తేటో మరి వలె-వాటో మనసా (మ)

చ2. కులుకో పావల గిలుకో కపురపు
పలుకో చెక్కుల తళుకో మనసా (మ)

చ3. విల్లో ఘంటల ఘల్లో సుమముల
ఇల్లో సేవపు కొల్లో మనసా (మ)

చ4. కేలోవుంగరాలో బంగా(రు)య్యాలో
చెంతనిల్లాలో మనసా (మ)

చ5. శరమో కనకాంబరమో శ్రీ-కర
ఉరమో బ్రోచు దురమో మనసా (మ)

చ6. ఆ-జన్మము హృద్రాజీవముతో
పూజింతుర త్యాగరాజ నుతుని మనసా (మ)

---

Kannada

ಪ. ಮರವಕರಾ ನವ ಮನ್ಮಥ ರೂಪುನಿ

ಚ1. ನೀಟೋ ಮೆಲ್ಲನಿ ಮಾಟೋ ಕನ್ನುಲ
ತೇಟೋ ಮರಿ ವಲೆ-ವಾಟೋ ಮನಸಾ (ಮ)

ಚ2. ಕುಲುಕೋ ಪಾವಲ ಗಿಲುಕೋ ಕಪುರಪು
ಪಲುಕೋ ಚೆಕ್ಕುಲ ತಳುಕೋ ಮನಸಾ (ಮ)

ಚ3. ವಿಲ್ಲೋ ಘಂಟಲ ಘಲ್ಲೋ ಸುಮಮುಲ
ಇಲ್ಲೋ ಸೇವಪು ಕೊಲ್ಲೋ ಮನಸಾ (ಮ)

ಚ4. ಕೇಲೋವುಂಗರಾಲೋ ಬಂಗಾ(ರು)ಯ್ಯಾಲೋ
ಚೆಂತನಿಲ್ಲಾಲೋ ಮನಸಾ (ಮ)

ಚ5. ಶರಮೋ ಕನಕಾಂಬರಮೋ ಶ್ರೀ-ಕರ
ಉರಮೋ ಬ್ರೋಚು ದುರಮೋ ಮನಸಾ (ಮ)

ಚ6. ಆ-ಜನ್ಮಮು ಹೃದ್ರಾಜೀವಮುತೋ
ಪೂಜಿಂತುರ ತ್ಯಾಗರಾಜ ನುತುನಿ ಮನಸಾ (ಮ)

---

Malayalam

പ. മരവകരാ നവ മന്മഥ രൂപുനി

ച1. നീടോ മെല്ലനി മാടോ കന്നുല
തേടോ മരി വലെ-വാടോ മനസാ (മ)

ച2. കുലുകോ പാവല ഗിലുകോ കപുരപു
പലുകോ ചെക്കുല തളുകോ മനസാ (മ)

ച3. വില്ലോ ഘണ്ടല ഘല്ലോ സുമമുല
ഇല്ലോ സേവപു കൊല്ലോ മനസാ (മ)

ച4. കേലോവുങ്ഗരാലോ ബങ്ഗാ(രു)യ്യാലോ
ചെന്തനില്ലാലോ മനസാ (മ)

ച5. ശരമോ കനകാമ്ബരമോ ശ്രീ-കര
ഉരമോ ബ്രോചു ദുരമോ മനസാ (മ)

ച6. ആ-ജന്മമു ഹൃദ്രാജീവമുതോ
പൂജിന്തുര ത്യാഗരാജ നുതുനി മനസാ (മ)

---

Updated on 17 Dec 2009